مطهری: بستر فتنه را ما فراهم كردیم كه مجوز تجمع ندادیم/بسیج و خبرگزاری فارس هم مقصر بودند/هاشمی ترس جان مهدی را داشت

علی مطهری در گفتگو با فارس گفت: اینكه بگوییم موسوی، كروبی، خاتمی و هاشمی برنامه ریزی كرده بودند و همه با سیا و موساد در ارتباط بودند را قبول ندارم.

به گزارش سرویس سیاسی پایگاه خبری تحلیلی انتخاب، متن مصاحبه در پی می آید:

* فارس: پس اگر این محور معیار باشد، آقای عالی‌نسب، مشاور موسوی نیز یكی از ثروتمندترین افراد ایران بود؛ بهتر است از این بحث بگذریم.

فارس: سوال بعدی ما در خصوص نهضت آزادی است. آیا شما نظر ابراهیم یزدی را مبنی بر اینكه نامه امام (ره) درباره مؤسسه حفظ و نشر آثار امام (ره) دست‌خط حاج‌احمد است، قبول دارید؟

-مطهری: نمی‌دانم. اطلاعاتم كافی نیست. امام (ره) در آنجا چه می‌گوید؟

* فارس: امام (ره) در آن نامه گفته‌اند كه مؤسسه حفظ و نشر آثار هر چه را كه تأیید كند، حتما از جانب بنده بوده است. سال 66 محتشمی‌پور به امام(ره) نامه می‌نویسد و در آن از ایشان می‌پرسد كه نهضت آزادی را به انتخابات راه بدهیم یا خیر؟ كه امام در پاسخ می‌نویسند "فرزندان عزیز بازرگان از منافقین بدتر هستند و صلاحیت هیچ كاری را ندارند و كاری نباید به آنها داد "، این سؤال از این جهت مطرح می‌شود كه شما گفتید ما با نهضت آزادی خوب برخورد نكردیم، در حالی كه آنها ماهنامه داشتند، كنگره برگزار می‌كردند، ابراهیم یزدی در انتخابات همراه بهزاد نبوی بود و حتی آنها در حمایت از كروبی بیانیه دادند و از تریبون روزنامه‌های اعتماد ملی و كارگزاران نیز استفاده می‌كردند.بنابراین برخورد بد با آنها كجا بود؟

-مطهری: فرض كنید نظر امام (ره) این بوده كه اعضای نهضت آزادی در آن روز مسئولیتی نگیرند، اما ملاك وضع امروز آنهاست و باید دید آیا هنوز همان افكار و مواضع را دارند یا خیر. ثانیا مگر مخالف نباید در بیان عقاید خود آزاد باشد؟ شما می‌گویید آزاد هستند. اما آنطور كه باید آزاد نبوده‌اند و نشریه آنها دائم بسته می‌شد. خود شما می‌گویید در روزنامه اعتماد ملی و كارگزاران مطالب خود را بیان می‌كردند، پس روزنامه مستقل نداشتند.

* فارس: خوب به دلیل آن بود كه خط قرمزها را زیر سوال می‌بردند.

-مطهری: بنده در هیئت نظارت بر مطبوعات هستم؛ الان فضا خوب است و تندروهای آن دوره نیستند. نشریه "نسیم بیداری " گرایش نهضت آزادی دارد و درباره عقاید بازرگان، مسائل تاریخی و آیت الله منتظری مطلب چاپ می‌كند. برخی می‌گویند همین كه از آقای منتظری نام برده است، باید تعطیل شود ولی ما مانع می‌شویم.

* فارس: اما گفته میشود نشریه " 9 دی " به دلیل انتقاد از رئیس مجلس توقیف شده است؟.

-مطهری: نه، آن نشریه به دلیل چاپ كاریكاتور یك روحانی و موارد دیگر توقیف شد.

* فارس: آقای مطهری! آن كاریكاتور كه بهانه بود و بحث اصلی مربوط به انتقاد از آقای لاریجانی است.

-مطهری: خیر، اصل قضیه كاریكاتور روحانیت و اتهام زنی‌ها بود.

* فارس: آیا به همان شدت كه با رسانه‌های ارزشی برخورد می‌شود با سایر رسانه‌ها هم می‌شود. روزنامه ایران توقیف شد و هنوز بحث شلاق خوردن كاوه اشتهاردی مطرح است.

-مطهری: آن مربوط به شاكی خصوصی است نه هیئت نظارت بر مطبوعات. نشریه 9 دی، عكس آقای اكرمی را چاپ كرد و زیر آن نوشت "مردم توجه كنند كسانی كه با نام اصولگرایی وارد مجلس می‌شوند و از یاران فتنه هستند دیگر نباید رأی بیاورند " آنها عكس یك سید روحانی شریف را چاپ كرده و به او یار فتنه گفتند در حالی كه حق چنین كاری را نداشتند. آنها در صفحه اول خود عكس آقای صانعی، رجوی و گوگوش و افراد دیگری را در كنار هم به عنوان اصحاب فتنه، چاپ كردند.

* فارس: خوب مگر مواضع آقای صانعی با گوگوش یكی نیست؟

-مطهری: خیر، یكی نیست. فرضاً در یك مورد مواضع افرادی یكی باشد دلیل نمی‌شود كه همه آنها را به یك چوب برانیم. بالاخره عده‌ای از آقای صانعی تقلید می‌كنند. به صرف اینكه وی منتقد است نباید این گونه رفتار كرد. وی عالم بزرگ و باسوادی است. به هر حال برخورد با 9 دی استثنا بود و نظیر آن خیلی كم اتفاق می‌افتد و ممكن است رفع توقیف شود.

*فارس: خوب نشریات دیگر هم (مثل نشریات نهضت آزادی) بعد از توقیف باز می‌شد.

-مطهری: نه، آنها به محض اینكه انتقادی می‌كردند، تعطیل می‌شدند. فرضاً امام (ره) گفته‌ باشند به نهضت‌آزادی‌ها برای همیشه پست ندهید، اما افرادی كه منتقد و مخالف نظام هستند حق اظهارنظر دارند، ما این حق را به آنها به طور كامل ندادیم در حالی‌كه آنها نظام جمهوری اسلامی را قبول داشتند.

* فارس: با همین مبانی فعلی‌شان؟

-مطهری: بالاخره نظام را قبول دارند و در راه تحقق آن زندان‌ها تحمل كرده‌اند هر چند ممكن است انتقاداتی به عملكرد ما و حتی به اصل ولایت فقیه داشته باشند.

* فارس: اما آقای سحابی سال 87 در مصاحبه با خبرگزاری فارس گفت كه ما نظام و جامعه اسلامی را قبول نداریم اما در عین حال ثبات آن را ترجیح می‌دهیم و مبارزه نمی‌كنیم.

-مطهری: خیلی خوب! حالا چنین افرادی هستند، حق دارند حرف بزنند یا خیر؟

* فارس: حق دارند، كسی هم مانع آنها نشده است كما اینكه در سال 88 بیانیه دادند و كار انتخاباتی كردند. در حالی كه امام (ره) گفتند "نهضت آزادی صلاحیت هیچ كاری را ندارد " اما آنها بیانیه دادند و از موسوی حمایت كردند.

-مطهری: اشكال همین است؛ شما فكر كرده‌اید چون این افراد مخالف هستند پس دیگر باید بروند بمیرند!

* فارس: نه، ما این را قبول نداریم. می‌گوییم آنها آزادی داشتند. از شما می‌پرسیم برخورد بد با آنها كجا صورت گرفت؟

-مطهری: آزادی برای آنها در حد مطلوب نبوده است.

* فارس: حد مطلوب از نظر شما چیست؟

-مطهری: مثلا آنها می‌خواستند سالگرد بازرگان را برگزار كنند، اجازه ندادیم. آزادی همین است دیگر.

* فارس: آقای مطهری! مگر موضع آنها بعد از انتخابات با مسعود رجوی متفاوت بود كه حالا باید به آنها اجازه چنین كاری داد؟ در روزهای پس از انتخابات مسعود رجوی به آنها پیام داد كه مقاومت اشرف‌نشان خود را ادامه دهید و بر همین اساس نهضت آزادی بیانیه داد كه تا دمار این حكومت جور را در نیاورده‌اید، از پای ننشینید.

-مطهری: اولا ممكن است مقصودشان از حكومت دولت باشد، ثانیا از چه طریق گفتند " تا دمار حكومت را در نیاورده‌اید از پای ننشینید؟ " از راه مسلحانه یا فعالیت مدنی؟

* فارس: براندازی مگر چیست؟

-مطهری: كسی كه دولت و حتی نظام را قبول ندارد و دوست دارد ساقط شود اما در عین حال از راه مسالمت‌آمیز و انتخابات وارد می‌شود با كسی كه قیام مسلحانه می كند متفاوت است.

* فارس: آنها در بیانیه‌های خود به هیچ‌عنوان بحث‌های مدنی را مطرح نمی‌كردند. وجه مشترك تمام آنها این است كه زیر بار قانون نمی‌روند.

-مطهری: اتفاقا حرف آنها هم همین است كه دولت زیر بار قانون نمی رود. مشخصه نهضت آزادی حتی قبل از انقلاب همین بوده است كه معتقد به مبارزه مدنی بوده‌اند نه مبارزه مسلحانه. رجوی در 30 خرداد 1360 اعلام قیام مسلحانه كرد، لذا رفتار آنها با نهضت آزادی تفاوت دارد.

* فارس: اما برانداز هستند. قبول دارید؟

-مطهری: نمی‌دانم.

* فارس: خودشان اقرار كردند مگر نشنیدید؟.

-مطهری: یك بیانیه و اطلاعیه كه در آن هیجان انتخابات داده‌اند كه دلیل نمی‌شود. باید مشی كلی آنها را دید.

* فارس: پس با این معیار شما، آقای احمدی‌نژاد هم در مناظره به‌دلیل هیجان آن، یك موضوعی را مطرح كرد!

-مطهری: احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور كاندیدا و تهمت دزدی به افراد غایب در مناظره تلویزیونی زد و این عواقب بدی برای نظام داشت. این با صدور یك بیانیه توسط یك گروه سیاسی منزوی خیلی متفاوت است. درباره نهضت آزادی هم هرگاه آنها نیروهای مسلح خود را به خیابان آوردند، اقدام مسلحانه می‌شود.

* فارس: یعنی با كلاشینكف و ژ3 به خیابان بیایند؟

-مطهری: بله، با سلاح.

* فارس: مگر حكومت مرده است كه آنها با سلاح به خیابان بیایند؟

-مطهری: مگر مجاهدین خلق این كار را نكردند؟

* فارس: مگر معنای اقدام مسلحانه این است كه حتماً باید با كلت و كلاشینكف به خیابان آمد؟ پس چرا سال 88 بسیجی‌ها و مردم به شهادت رسیدند؟

-مطهری: در یك آشوب و شورش اجتماعی هر اتفاقی ممكن است بیفتد. در این مواقع، از طرفی بزهكاران و لات‌ها و از طرف دیگر مخالفان مسلح نظام فعال می‌شوند.

*فارس: بستر این اقدامات را چه كسی فراهم كرد؟

-مطهری: بستر آن را ما فراهم كردیم كه مجوز تجمع ندادیم.

* فارس: مگر قانون مرجع نباید حكم كند كه مجوز داده شود یا خیر؟

-مطهری: بله

* فارس: مجری تشخیص داده كه نباید مجوز دهد.

-مطهری: حرف ما هم همین است كه با توجه به آن شرایط خاص، مجری اشتباه كرد. باید رعایت حال جامعه را می‌كردند.2ـ3 میلیون از مردم عادی در تهران گفتند كه تقلب شده و اكثر آنها كاری به موسوی و كروبی نداشتند. عده زیادی اعتراض داشتند، آنها را باید چه كار می‌كردیم؟ آیا باید با باتوم می‌زدیم؟

* فارس: به نظر شما وقتی به پایگاه مسلح بسیج حمله می‌كنند باید از آنها تبلیغ كنیم؟! اگر به مجلس حمله می‌كردند باز هم این حرف‌ را می‌زدید؟

مطهری: اگر مجوز داده می‌شد آن اتفاق نمی افتاد. باید به‌ آنها مجوز تجمع می‌دادند تا مثلا به مصلی بیایند و شعار دهند. آن وقت باید از آنها سئوال می‌شد كه حرف حساب شما چیست و تلویزیون هم آن را پخش می‌كرد. حتی باید موسوی و كروبی را هم به تلویزیون می‌آوردند تا حرف خود را درباره تقلب ثابت كنند و در مقابل، پاسخ داده می‌شد.

اگر چند بار اجازه تجمع داده می‌شد، آنها ریزش می‌كردند و در آخر مثلا صد هزار نفر باقی می‌ماند كه قصدشان تخریب و آتش زدن بود، آن وقت با آنها برخورد جدی می شد. اما من از روز اول دیدم كه با باتوم مردم را می‌زدند.

ما به موضوع، امنیتی و اطلاعاتی نگاه كردیم نه سیاسی و اجتماعی، و براساس شنودها برخورد كردیم. در حالی كه باید مردم عادی را آرام می‌كردیم تا آنها كنار بروند. در واقع حساب مردم عادی را از حساب سران بحران جدا نكردیم.

* فارس: رسانه ملی از موسوی خواست كه در تلویزیون صحبت كند اما وی گفت من فقط برنامه زنده می‌خواهم و مناظره هم نمی‌كنم.

-مطهری: چه زمانی چنین حرفی زد؟

* فارس: همان روزهای اول پس از انتخابات.

-مطهری: بنده در روزهای اول بحران بارها به آقای ضرغامی گفتم كه اجازه دهید آنها خودشان بیایند صحبت كنند، آنها حرفی ندارند، می‌توانید از این طریق جواب آنها را هم بدهید. صداوسیما تعلل كرد. بعد از آنكه دو هفته گذشت و اوضاع به هم ریخت، تازه به این فكر افتادند كه از آنها دعوت كنند و موسوی گفت من مناظره نمی‌كنم.

* فارس: حرف‌های ما مبنی بر نیامدن موسوی به تلویزیون مستند به نشست خبری ضرغامی در آبان 88 است كه گفت "ما همان هفته اول به موسوی و كروبی گفتیم كه بیایید اما آنها گفتند كه مناظره نمی‌كنیم و فقط برنامه زنده می‌خواهیم ". شما رئیس صدا و سیما بودید این كار را می‌كردید؟

-مطهری: بله، در آن شرایط این كار را می كردم و بعد هم پاسخگوی عملكرد خود بودم. بنده به ضرغامی گفتم كه اجازه دهید این آقایان حرف بزنند اما آنقدر در این كار تأخیر شد كه بعد از دو هفته آنها هم دیگر نیامدند.

اصلا فرض كنید این آقایان به اسرائیل وصل بودند، اما موضوع اصلی در آن زمان آرام كردن و اقناع مردم بود كه فكر می كردند واقعا تقلب شده و كاری به شنودها وغیره نداشتند. ما همان‌طور درباره مردم معترض قضاوت كردیم كه به موسوی و كروبی نگاه می‌كردیم.

* فارس: این‌طور نبود. رسانه ملی بین اغتشاش‌گران و طرفداران موسوی این تفكیك را انجام می‌داد و در اخبار تصریح می‌كرد كه 40 میلیون در انتخابات شركت كرده‌اند اما در تجمع‌ها تعدادی آشوب آفریدند، یعنی اسمی از 13 میلیون برده نمی‌شد.

-مطهری: ولی در این كار خودش موفق نبود و برداشت مردم این بود كه آنها را برانداز و اغتشاش‌گر می‌خوانند.اگر به آنها اجازه تجمع می‌دادیم و حفظ امنیت آن را طبق قانون به خودشان می‌سپردیم بحران راحت‌تر و زودتر فروكش می‌كرد.

* فارس: با این طرز تفكر دوباره آنها می‌توانستند ادعا كنند كه نظام مجوز صوری داد و از ما كشته گرفت.

مطهری: گاهی باید با این گونه اقدامات، طرف مقابل را خلع سلاح كرد. نیت قلیلی از آنها آشوب بود اما این امر برای مردم آشكار نبود. بنابراین اگر یك بار مجوز می‌دادیم و آنها آشوب می‌كردند، آن زمان مردم خودشان متوجه اهداف این افراد می‌شدند. مگر امام(ره) با مجاهدین چگونه برخورد كرد؟ در حالی كه آنها به امام و انقلاب ناسزا می‌گفتند، برخوردی با آنها صورت نمی‌‌گرفت و روزنامه‌شان را توزیع می‌كردند. تا زمانی كه آنها مسلحانه به خیابان آمدند. امام(ره) آنقدر صبر كردند تا مردم خودشان خواستار سركوب مجاهدین خلق شدند.

* فارس: اما پیش از آنكه آنها اقدام مسلحانه كنند، امام جبهه ملی را مرتد اعلام كردند.

-مطهری: آن به خاطر انكار حكم قصاص به عنوان ضروری دین بود كه حكم فقهی آن ارتداد است.

* فارس: اگر عده‌ای بخواهند با نیت آشوب وارد مجلس شوند، چه باید كرد؟

-مطهری: باید جلوی آنها را گرفت.

* فارس: خوب پلیس هم جلوی آشوب‌گران را گرفتیم!

-مطهری: همه آنها آشوبگر نبودند. باید این امر نهادینه شود كه گاهی به معترضان گوناگون اجازه تجمع و اظهارنظر و شعار دادن بدهیم و فورا آنها را برانداز و مخالف اسلام معرفی نكنیم.

* فارس: آیا درست است كه به آنها مجوز بدهیم تا هر كجا را كه خواستند، تخریب كنند؟

-مطهری: مجوز حساب و كتاب دارد؛ در مكان خاص و با گرفتن تعهدات لازم انجام می‌شود. اما پس از انتخابات ترس بی‌جا وجود داشت و همین امر موضوع را بدتر كرد. اگر تصمیم به صدور مجوز بود طبعاً
از موسوی، كروبی و خاتمی امضاء گرفته می‌شد كه امنیت را خودشان در تجمعات حفظ كنند. آن زمان اگر آشوب می شد، مردم به ‌سمت ما می‌آمدند. اما متأسفانه به‌جای آنكه آنها را خلع سلاح كنیم، در موضع مظلومیت قرار دادیم.

* فارس: آقای مطهری شما در راهپیمایی‌های بعد از انتخابات حضور داشتید؟

-مطهری: نه، حضور نداشتم. بنده در روزهای اول این بحران چون با مترو به منزل می‌رفتم و از ایستگاه حقانی تا منزل را در خیابان میرداماد پیاده می‌رفتم، از بین بسیجی‌ها و معترضان عبور می‌كردم. جالب است كه دو طرف به من احترام می‌گذاشتند و قاعدتاً این به‌خاطر شهید مطهری بود.

* فارس: راز حمله مشترك شما و اكبر گنجی و سروش به سپاه، بسیج و نیروهای امنیتی چیست؟ آنها نیز دقیقاً همین حرف شما را می‌زدند.

-مطهری: حمله‌ای در كار نبوده تا مشترك با این افراد باشد. ثانیاً ما باید به گفته توجه داشته باشیم نه به گوینده. برخی حرف‌های آنها واقعاً درست بوده است. مگر هر حرفی كه اكبر گنجی بزند، غلط است؟ ما خودمان باید اولین افرادی باشیم كه برای اصلاح كژی‌ها اقدام می‌كنیم قبل از آنكه امثال اكبر گنجی یا شیرین عبادی بگویند. ثالثا بنده كی به سپاه حمله كردم؟

*فارس: روز رأی اعتماد به وزیر نفت در مجلس.

-مطهری: آن كه حمله نبود. این یك اصل كلی است، وقتی سپاه تبدیل به بنگاه اقتصادی و سیاسی شود دیگر سپاه نیست.

*فارس: اگر این اصل برای شما مبنا است پس چرا دامادتان، علی لاریجانی، در عین حال كه رئیس صدا و سیما بود، سردار سپاه هم محسوب می‌شد؟

-مطهری: ایشان قبلاً در وزارت دفاع خدمت می‌كرد و هیچ‌گاه پاسدار رسمی نبوده است.

*فارس: شما در انتخابات 88 از فرمانده اسبق سپاه برای ریاست جمهوری حمایت كردید؟.

-مطهری: پاسدار استعفا دهد یا بازنشسته باشد، مشكلی ندارد.

* فارس: چرا شما روز رأی اعتماد به وزرا درباره آقای قاسمی گفتید كه نمی‌شود از آنها، وزرای سپاهی، سوال كرد؟ مگر مجلس از صفار هرندی و فتاح سوال نمی‌كرد؟

-مطهری: من گفتم سئوال و استیضاح چنین وزرایی سخت می‌شود چون به نوعی سئوال از سپاه است. بنده طبق یك اصل كلی گفتم كه سپاه نباید وارد سیاست شود.

* فارس: به نظر می‌رسد دیدگاه‌های شما تغییر كرده است.

-مطهری: نه؛ دیدگاه‌های بنده از اول همین بوده است. من مخالف هستم كه سپاه این گونه وارد مسائل اقتصادی و سیاسی شود و در واقع دولتی شود. باید استقلال سپاه حفظ شود. سپاه متعلق به كل نظام و كل مردم است. البته نظامی بودن وزیر دفاع روشن است كه مانعی ندارد. نظامی بودن وزیر كشور نیز به خاطر ارتباطش با نیروی انتظامی می‌تواند به نوعی توجیه شود. اما سایر وزارتخانه ها توجیهی ندارد.

*فارس: اما تمام وزرایی كه سابقه سپاهی بودن دارند، با رأی نمایندگان روی كار آمدند.

-مطهری: در حالی كه عضو سپاه هستند نباید وزیر شوند.

*فارس: مگر عضو سپاه بودن به‌قول آقای لاریجانی، گناه نابخشودنی است؟

-مطهری: این ربطی به حرف من ندارد.

*فارس: آیا درست است كه لاریجانی به شما گفته است با وزیر نفت مخالفت نكنید؟

-مطهری: ایشان دو سه نفر را فرستاد كه من صحبت نكنم ولی من قبول نكردم.

*فارس: از نظر شما چرا شخصی كه فساد اقتصادی و سیاسی نداشته باشد، نباید وارد امور اجرایی شود؟

-مطهری: چون تا زمانی كه عضو سپاه است، نباید وارد دولت شود.

*فارس: مگر در زمان امام (ره) بسیاری از افراد سپاه كار اجرایی نمی‌كردند؟

-مطهری: كار اجرایی با وزارت فرق می‌كند.

*فارس: چه فرقی؟

-مطهری: در وزارت قدرت سیاسی، نظامی و اقتصادی پیوند می‌خورد و احتمال فساد افزایش می‌یابد در حالی كه باید زمینه‌های فساد را از بین برد.

* فارس: پس چرا در زمان امام (ره) سپاه، دولت موقت را اداره می‌كرد؟

-مطهری: دولت موقت را مهندس بازرگان اداره می كرد. شاید سپاه در معرفی افراد به او كمك كرده باشد. در فضای اول انقلاب، همه مسائل اضطراری بود.

* فارس: مگر در حال حاضر كشور با بیشترین تحریم‌ها مواجه نیست؟

-مطهری: اتفاقاً وقتی كشور تحریم است نباید فردی نظامی وزارت نفت را بر عهده گیرد.

* فارس: اما مجلس با رأی قاطع نمایندگان این وزیر پیشنهادی دولت را پذیرفت.

-مطهری: امثال بنده هم مخالفت كردیم تا در تاریخ ثبت شود. در زمان سازندگی، وزارت اطلاعات وارد مسائل اقتصادی شد و بسیاری از آنها فاسد شدند و كار به قتل‌های زنجیره‌ای رسید. سپاه را باید از این لغزشگاه ها حفظ كنیم، ممكن است دچار همان سرنوشت شود.

* فارس: یعنی شما این امر را پیش‌بینی می‌كنید؟!

-مطهری: آنها با ورود به مسائل اقتصادی و سیاسی ماهیت و شخصیت خود را از دست می‌دهند.

* سپاه در خصوص كمیته 7 + 8 هم نظر می‌دهد

* فارس: با این استدلال شما آیا صفارهرندی و فتاح پس از وزارت تغییر شخصیت دادند؟

-مطهری: سپاه به عنوان یك شخصیت حقوقی را عرض می‌كنم. بحث روی افراد نیست. در حال حاضر سپاه در خصوص كمیته 7 + 8 هم نظر می‌دهد.

* فارس: سپاه چه زمانی در خصوص 7 + 8 نظر داد؟

-مطهری: پشت پرده نظر می‌دهد كه با فلان فرد موافق نیستیم.

* فارس: شما وقتی می‌خواهید وارد مصادیق شوید، می‌گویید پشت پرده است! می توانید پشت پرده ها را ثابت كنید؟

-مطهری: سپاه با فلان نماینده جبهه پیروان امام و رهبری در كمیته 7 + 8 مخالفت می‌كند، در حالی كه ربطی به آنها ندارد. سپاه نباید سیاسی شود. پیوند قدرت نظامی، سیاسی و اقتصادی در یكجا موجب فساد می‌شود، این را مطمئن باشید، مگر آنكه شخص معصوم باشد. تقوا به تنهایی كافی نیست.

* فارس: پس با این استدلال، ولایت فقیه هم باید از نظر شما زیر سوال برود.

-مطهری: ولی‌فقیه حاكم و مجری نیست، بلكه ناظر است و ولایت ایدئولوژیك دارد تا حكومت از مسیر اسلام خارج نشود. حاكم و مجری رئیس‌جمهور و دولت است. علاوه بر این، از همین جهت مجلس خبرگان رهبری تأسیس شده و بر كار رهبر نظارت دارد.

* فارس: اما ولی‌فقیه صرفاً ناظر نیست، بلكه حكم حكومتی و ولایت مطلقه دارد.

-مطهری: احكام حكومتی موارد خاص و نادر است، ممكن است چند سال یك بار باشد.

* فارس: آقای مطهری! شما گفته بودید كه اگر نتوانم "سوال از رئیس جمهور " را مطرح كنم، برای دوره نهم مجلس نامزد نمی‌شوم، بنابراین با این روند نامزد نمی‌شوید؟

-مطهری: به عنوان مثال گفتم. حرف من این بود كه اگر مجلس نتواند كارهای بزرگ مانند سئوال از رئیس جمهور را انجام دهد و نتواند دولت را وادار به تمكین از قانون كند، دیگر ارزش نمایندگی ندارد.

*فارس: یعنی بزرگ‌ترین كار مجلس از نظر شما سؤال از رئیس جمهور است؟ طرح نظارت در اولویت نیست؟

-مطهری: خیر، سؤال و مبارزه با قانون گریزی مهم‌تر است.

* فارس: مجلس در حال حاضر به دلیل نداشتن نظارت دچار مشكل شده است، برخی روزها 80 نماینده در مجلس غایب هستند.

-مطهری: در تمام مجالس همین‌طور است، چون برخی نمایندگان یا مأموریت هستند یا همراه رئیس‌جمهور یا وزیر در سفر. ممكن است افرادی هم برای مصاحبه یا كار دیگری در بیرون صحن باشند، مخصوصاً در زمان نطق‌های میان دستور. شما هم اگر چهار ساعت در مجلس بنشینید با آن آلودگی صوتی، سرگیجه می‌گیرید. البته صدا و سیما هم در بزرگ كردن این موضوع نقش داشته است.

* اگر نماینده‌ای چهار ساعت به طور مداوم روی صندلی‌ مجلس بنشیند، دیسك كمر می‌گیرد

* فارس: مگر نمایندگان این شرایط را نپذیرفته‌اند؟

-مطهری: اگر نماینده‌ای بخواهد چهار ساعت به طور مداوم روی صندلی‌ مجلس بنشیند، دیسك كمر می‌گیرد. اما اگر منظور شما این است كه نماینده باید ساعات اضافه خود را با مردم صحبت كند، این صحبت از نظر آگاهی او از مشكلات خوب است اما اگر به معنی رفع مشكلات شخصی مردم باشد، این كار نماینده نیست. مردم معمولا به دنبال وام و اشتغال هستند و كاری از ما برنمی‌آید. تصور مردم از نمایندگان این است كه مشكلات آنها را حل كنند و این اصلاً درست نیست. كار نماینده قانونگذاری و نظارت است.

* فارس: شما هدف خود را از "طرح سوال از رئیس جمهور " شكستن غرور احمدی‌نژاد عنوان كردید، آیا این برای مجلس آنقدر مهم است كه شكستن غرور رئیس جمهور را بر منافع ملی ترجیح دهد؟

-مطهری: وقتی دولت می‌گوید قانون را اجرا نمی‌كنم، پس دچار غرور شده است و مجلس نمی‌تواند ساكت باشد، باید وی را در ریل قانون قرار دهد كه این امر به طور طبیعی با شكستن غرور وی همراه می‌شود و در راستای منافع ملی است.

* فارس: تمام نمایندگان اعم از اصلاح‌طلب و اصولگرا شما را به شدت مغرور می‌دانند.

-مطهری: مغرور نه، فردی مستقل می‌دانند كه همیشه حرف خود را می‌زند. اتفاقاً بسیاری از نمایندگان از اینكه بنده اهل مزاح و شوخی هستم و در مقابل حملاتی كه به من می شود خونسرد هستم رضایت و گاهی اعجاب دارند.

* فارس: آقای مطهری! شما 14 اسفند 89 در مصاحبه با خبر آنلاین گفتید "هاشمی باید خواستار اجرای عدالت باشد و كارهای غیرقانونی را محكوم كند كه همین كار را نیز انجام داده است. "، آیا هنوز با وجود مفتوح بودن پرونده مهدی هاشمی و عدم بازگشت وی، از این اظهارات دفاع می‌كنید؟

-مطهری: هاشمی خواستار این است كه مهدی هاشمی بیاید و محاكمه هم بشود

* فارس: اما آقای هاشمی در آذرماه 88 در دانشگاه فردوسی مشهد گفت: "من خودم به مهدی گفتم نیا، هر گاه لازم باشد به او می‌گویم بیاید " آیا این با عدالت سازگار است كه امثال تاج‌زاده در زندان باشند و مهدی هاشمی حتی بازنگردد؟

-مطهری: ایشان در آن زمان شرایط را برای محاكمه او مساعد نمی‌دیدند و حتی ترس جان او را داشتند. آنچه كه من فهمیدم و از نزدیكان وی نیز شنیدم این است كه آنها خواستار رسیدگی هر چه زودتر به اتهامات مهدی هاشمی هستند. چند ماه پیش یكی از نزدیكان آقای هاشمی درباره موضع خانواده خود نسبت به مهدی به بنده گفت "ما می‌خواهیم او هر چه زودتر محاكمه شود تا مسئله روشن شود اما اطمینان نداریم كه كار درست و عادلانه‌ای انجام شود ".

* فارس: از نظر شما عادلانه است كه مهدی هاشمی از سیستم قضایی فرار كند؟

-مطهری: اگر مسئله آنقدر حیاتی است پلیس بین‌الملل می‌تواند مهدی هاشمی را دستگیر كند.

* فارس: از نظر شما حقوقی كه مهدی هاشمی از دانشگاه آزاد برای حق مأموریت خود می‌گیرد، مشروع است؟

-مطهری: من اطلاع ندارم و نمی‌دانم این موضوع به چه شكل است.

* فارس: آقای مطهری! برخی می‌گویند شما بازوی عملیاتی آقای لاریجانی در مجلس هستید، آیا این حرف را قبول دارید؟

-مطهری: روز رأی اعتماد به وزیر نفت و در موارد دیگر مشخص شده كه این گونه نیست. ممكن است وی بازوی عملیاتی من باشد!

* فارس: شما لفظ "فتنه " را برای حوادث پس از انتخابات مناسب می‌دانید؟

-مطهری: لفظ فتنه به معنای لغوی آن را قبول دارم؛ فتنه پدیده‌ای اجتماعی است كه باعث می‌شود حق از باطل تشخیص داده نشود. این تعریف منطبق بر حوادث پس از انتخابات بود.اما اینكه بخواهیم بگوییم حوادث فتنه از پیش طراحی شده بود، درست نیست.

* فارس: یعنی شما معتقد هستید دستگاه‌های امینتی غرب مثل سیا و موساد هیچ نظر و برنامه‌ای نسبت به انتخابات ایران نداشتند؟

-مطهری: آنها همیشه برای كشورمان برنامه دارند ولی اینكه بگوییم موسوی، كروبی، خاتمی و هاشمی برنامه ریزی كرده بودند و همه با سیا و موساد در ارتباط بودند، قبول ندارم.

* فارس: اما اقدامات ساختارشكنانه آنها مورد تأیید سرویس‌های اطلاعاتی غرب بود.

-مطهری: پس از اعلام نتیجه انتخابات مسئله فرق می‌كند، موسوی و كروبی اشتباهاتی را مرتكب شدند و اقداماتشان مورد پسند آمریكا و اسرائیل قرا گرفت. غربی‌ها از هر انتقاد و مخالفتی، چه درست و چه غلط، حمایت می‌كنند، مثل حرف‌های بنده كه وقتی موضوعی را مطرح می‌كنم، آنها خوشحال می‌شوند.

* من، سپاه، بسیج و خبرگزاری فارس هم در فتنه مقصر بودند

*فارس: اما شیمون پرز گفت كه سبزها سرمایه‌ اسرائیل در ایران هستند.

مطهری: بعد از اینكه به دنبال خطای موسوی ما نیز مرتكب آن اشتباهات شدیم و مجوز تجمع ندادیم و بحران شكل گرفت، اسرائیل چنین گفت. همه ما دست به دست یكدیگر دادیم و فتنه را آفریدیم. یعنی از موسوی ، كروبی، هاشمی و خاتمی تا دولت، بنده، شما به عنوان خبرگزاری فارس، سپاه و بسیج در فتنه مقصر بودیم گرچه سهم‌ها متفاوت است.

* فارس: سهم شما در فتنه چه بود؟

-مطهری:سهم ما را كه ندادند؛ اتفاقاً سهم بنده مثبت بود. روز سه شنبه پس از انتخابات كه بسیاری به نتیجه شك داشتند و كسی جرأت اظهارنظر نداشت من در تلویزیون اعلام كردم هیچ تقلبی در كار نبوده است و آقای موسوی اشتباه می‌كند كه فقط رأی شمال‌ تهران را می‌بیند، باید كل ایران را نگاه كند. من در فتنه نقش كنترل‌كننده داشتم و بسیاری از حرف‌های من جنبش سبز را آرام می‌كرد.

* فارس: البته آنها را خرسند هم می‌كرد.

-مطهری: خوب وقتی كسی حق را می‌گوید، آنها هم خوشحال می‌شوند.

* فارس: آیا بهتر نبود آن مطالب را خصوصی می‌گفتید؟

-مطهری: وقتی تأثیر ندارد باید عمومی گفت. بنده خیلی از مسائل را به صورت خصوصی به احمد‌ی‌نژاد و مشایی گفته‌ام اما چون به جایی نرسید، ناچار شدم علنی بگویم.

* فارس: خوب با این معادله شاید احمدی‌نژاد هم بسیاری از مسائل را به هاشمی به صورت خصوصی گفته باشد.

-مطهری: چیزی را كه هنوز ثابت نشده است نباید در تلویزیون گفت.

* فارس: مگر حرف‌های شما درباره لیبرال بودن احمدی‌نژاد ثابت شده بود كه علنی گفتید؟

-مطهری: امر بدیهی و چیزی كه مورد اقرار طرف واقع شده است نیاز به اثبات ندارد. خود احمد‌ی‌نژاد به صورت علنی قانون عفاف و حجاب را در تلویزیون برهم زد.

* فارس: سوال بعد در خصوص كروبی است؛ وی معتقد است رژیم فعلی از رژیم شاه هم بدتر است؛ آیا شما این حرف را قبول دارید؟
مطهری: خیر؛ این حرف بیخودی است.

* فارس: سؤال بعدی ما درخصوص تحولات منطقه و شمال آفریقاست؛ چرا شما در تحولات اخیر منطقه موضع‌گیری خاصی نداشتید؟

-مطهری: دو سه بار درباره تحولات منطقه اظهار نظر كردم، یك بار گفتم كه در حمایت از مردم بحرین و دانشجویان معترض به استادیوم آزادی می‌آیم.

* فارس: اما نیامدید! منتظر شما بودیم.

-مطهری: آن طور كه یادم هست باید جلسه كمیسیون مجلس را رها می كردم و نشد. در برخی موارد كه همه حرف می‌زنند، دیگر نیازی نیست كه حتماً‌ اظهار نظر كنم.

* فارس: اینجا بحث "انجام وظیفه " مطرح است.

-مطهری: این حرف شما درست است، اما باید دید اظهارنظر بنده چقدر تأثیر دارد. من معمولاً مواقعی صحبت می‌كنم كه دیگران وارد نمی‌شوند.

* فارس: شما كه ادعا دارید فتنه 88 را آرام كردید، در حال حاضر هم اظهارات شما می‌تواند برای مردم بحرین مؤثر واقع شود. آنها از فرزند شهید مطهری انتظار دارند.

-مطهری: بله از این نظر مؤثر است چون اكثر آنها شهید مطهری را می شناسند، اما به عنوان یك نماینده اثر زیادی ندارد.

* فارس: شما چرا در قبال حوادث منطقه و شیعه كشی بحرین اعلام موضع نكردید؟

-مطهری: با شبكه الكوثر و الجزیره در این باره مصاحبه داشتم.

* فارس: آقای مطهری! اگر به 150 سال قبل و به زمان مشروطه بازگردیم، آیا شما در جبهه مشروطه خواهان مشروعه‌خواه هستید یا مشروطه‌خواهان غربی؟

-مطهری: من مشروطه مشروعه را قبول دارم؛ شیخ فضل الله هم همین را می‌خواست. البته مخالفان او در بین علما مثل مرحوم آخوند خراسانی مخالف آن نبودند بلكه می گفتند ما توان آن را نداریم. در واقع شیخ در صدد آن بود كه نقش علمای طراز اول در مجلس كه كمرنگ شده بود احیا شود و مصوبات مجلس با شرع تطبیق داده شود. دموكراسی غربی به مفهوم مطلق آن را قبول ندارم چرا كه به ناكجا آباد می‌رود زیرا ملاك را میل مردم می‌داند.

* فارس: سوال دیگر ما در خصوص مدیریت مؤسسه صدرا است كه آثار شهید مطهری را منتشر می‌كند. افراد بسیاری درباره آن طرح شما كه در مجلس به تصویب رسید مبنی بر اینكه دوره انحصاری انتشار كتاب‌های استاد مطهری را تمدید كرد، اعتراض دارند و انتقاد دیگر این افراد به منتشر نشدن برخی فایل‌های صوتی استاد مطهری است؛ با وجود این ضعف‌ها شما چرا اصرار دارید كه انحصار آثار شهید مطهری فقط در اختیار مؤسسه صدرا قرار گیرد؟

-مطهری: این انحصار درباره آثار امام (ره) و رهبری نیز وجود دارد. آن طرح، مخصوص آثار استاد مطهری نبود بلكه حقوق ورثه همه مؤلفان و مصنفان و هنرمندان را از 30 سال به 50 سال افزایش داد. در مورد آثار خاص، انحصار باید وجود داشته باشد چرا كه در غیر این صورت دچار تحریف می‌شود. اگر یك كتاب را قرار باشد 500 ناشر چاپ كنند، چه كسی می‌تواند كنترل كند. اگر یك جمله یا پاراگراف را حذف كنند، چگونه می‌توان متوجه شد؟ از این رو چاپ كتاب‌های شهید مطهری باید در یك مؤسسه و تحت نظارت مرجع صالح صورت گیرد. البته بنده نمی‌گویم كه نظرات شهید مطهری را فقط ما باید تفسیر كنیم و تفسیر دیگران باطل است. انحصار در مورد انتشار كارهای موضوعی درباره آثار استاد وجود ندارد.

مثلاً اگر كسی بخواهد درباره عدالت از منظر شهید مطهری كتاب بنویسد و كار موضوعی كند، آزاد است، فقط مؤسسه باید قبل از چاپ، نقل‌قول‌ها از شهید مطهری را بررسی كند. حتی ممكن است نظر شهید مطهری را در كتاب خود رد كند؛ كه ما دیگر با این مسائل كاری نداریم. بنابراین متون اصلی آثار استاد مطهری در مؤسسه صدرا چاپ می‌شود و اگر این روند نباشد آثار ایشان دچار تحریف و كارهای بازاری می شود و كار بسیار خطرناكی است. ما در این باره تجربه داریم. پس از شهادت ایشان بیش از 60 جلد كتاب جدید از شهید مطهری چاپ شده است كه تعداد آثار ایشان را به 90 رسانده است.

* فارس: یعنی هر 6 ماه فقط یك كتاب چاپ شده است در حالی كه وظیفه این مؤسسه فقط پیاده كردن فایل‌های صوتی استاد مطهری و چاپ آن بوده است.

-مطهری: پیاده كردن و تنظیم و تدوین؛ همین یك كار تخصصی است و كار آسانی نیست. اگر می‌‌خواستیم به آن شكل تنظیم كنیم، الان كار تمام شده بود؛ البته در حال حاضر حدود 10 درصد از سخنرانی‌ها و درس‌های شهید مطهری چاپ نشده است و وجدان ما از بابت دقیق بودن مطالب چاپ شده راحت است.

* فارس: اگر واقعاً كتاب‌ها دقیق چاپ شده است، پس چرا روی جلد یكی از كتاب‌ها عكس بهاءالله را زده بودید، هرچند شما موضع‌گیری كردید.

-مطهری: ممكن است چنین اشتباهاتی رخ دهد. در این 30 سال فقط در طرح یك جلد چنین اشتباهی رخ داد. بنده گفتم طرح جلد كتاب "نهضت های اسلامی" را تغییر دهید و پیشنهاد دادم عكس امام (ره)، سید جمال، عبده و اقبال روی جلد آن باشد. قبل از چاپ از صحت عكس عبده پرسیدم كه گفتند درست است اما وقتی چاپ شد، متوجه شدیم عكس عبده متعلق به فرد دیگری است. بلافاصله آن كتاب جمع‌آوری و جلدش تغییر كرد.

* فارس: آقای مطهری شخصی می‌گفت در مصاحبه‌ای كه 12 سال قبل با شما داشته است، از طالبان حمایت كردید، درست است؟

مطهری: طالبان؟!

* شاید گفته باشم همه حرفهای طالبان غلط نیست

* فارس: مبنای حرف شما این بوده كه آنها چون دینی هستند نباید خیلی مورد تهاجم واقع شوند.

-مطهری: یادم نمی‌آید. فكر نمی‌كنم. شاید گفته باشم همه حرفهای آنها غلط نیست، خصوصا كه در دوره اصلاحات هرگونه اهتمام نسبت به اجرای احكام اسلام را طالبانیسم می‌نامیدند.

* فارس: آقای مطهری آیا شما برای انتخابات مجلس نهم كاندیدا می‌شوید؟

-مطهری: 80 درصد احتمال دارد شركت كنم.

* فارس: اجازه دهید صریح‌تر سوال كنیم؛ كمیته 8+7 كه برای وارد كردن اسم شما در لیست واحد، اجماع ندارد، بنابراین بین لیست موازی اصولگرایان و لیست امثال مجید انصاری و محسن هاشمی یعنی اصلاح‌طلبان، شما كدام را ترجیح می‌دهید.

-مطهری: البته لازم نیست اجماع باشد، باید اكثریت آن 8 نفر موافق باشند. به هر حال چه نام من در آن لیست باشد و چه نباشد ممكن است خودمان لیست جداگانه بدهیم. بستگی به شرایط دارد.

* فارس: آیا این كار از نظر شما موازی‌كاری با اصولگرایی و خلاف وحدت نیست؟

-مطهری: بنده گفتم كه قائل به وحدت اصولگرایان نیستم بلكه به وحدت عقلا معتقدم. بنابراین ما می‌توانیم لیست جداگانه بدهیم. در نهایت باید ببینم چه خواهد شد. البته ممكن است به نام اصولگرایی هم لیست ندهیم. مثلاً لیستی بدهیم كه مركب از عقلا و معتدلان اصولگرا و اصلاح‌طلب باشد.

* فارس: لطفاً در خصوص مبنای برخورد شهید مطهری با التقاطی‌ها با روایتی تاریخی بفرمایید ایشان التقاط را در چه می‌دانستند و با آن چگونه برخورد می‌كردند؟

-مطهری: ایشان در جایی كه احساس می‌كرد نفاق در كار است، موضع شدید اتخاذ می‌كرد، یعنی اگر احساس می‌كردند اشخاص می‌خواهند اندیشه خود را در قالب اسلام به خورد جوانان بدهند و از آیات و روایات استفاده ابزاری كنند، برخورد شدیدی داشتند. ضمن عدم همكاری با آنها نقاط انحراف فكر آنها را آشكار می‌كردند. البته آنجا كه احساس می‌كردند كه فردی سوء نیت ندارد و از روی حقیقت جویی و تفكر به یك فكر غلط رسیده است، با او برخورد ملایمی داشتند.

* فارس: لطفاً مثال بزنید.

-مطهری: اولین شخص در داخل كشور كه در سال‌های 49 ـ 54 درباره مجاهدین خلق گفت ما با این گروه همكاری نمی‌كنیم، شهید مطهری بود. امام در آن زمان نجف بودند. این موضع برای اكثر انقلابیون مسلمان عجیب بود. در آن دوره بسیاری از انقلابیون موجه روحانی نیز طرفدار مجاهدین بوده و برای آنها پول جمع می‌كردند و صحبت‌های شهید مطهری درباره مجاهدین برای آنها قابل هضم نبود و تا پیروزی انقلاب نیز برای بسیاری از انقلابیون، باطل بودن مجاهدین قطعی نشده بود.

مثال گروه دوم یعنی كسانی كه از روی فكر به نتیجه غلط می رسیدند مهندس بازرگان است كه علی رغم انتقادات فكری شهید مطهری به او، همچنان رابطه دوستانه داشتند و حتی شهید مطهری وی را به عنوان نخست وزیر دولت موقت به امام (ره) معرفی كرد.

* فارس: با توجه به نزدیكی و هم مباحثه بودن شهید مطهری و آقای منتظری، شما اختلاف‌ شدید فكری بین آنها را ناشی از چه می‌دانید؟ با توجه به اینكه پیش از انقلاب موضع آقای منتظری درباره مجاهدین خلق همانند تفكر شهید مطهری بود اما شهید مطهری زودتر به انحراف آنها پی برد ولی مواضعی كه منتظری در سال 67 نسبت به مجاهدین اتخاذ كرد، درباره نوع برخورد با آنها بود.

-مطهری: اختلاف شدید فكری بین آنها نبود. شاید در جریان عملیات مرصاد اخباری درباره رفتار با منافقین داخل زندان به آقای منتظری رسیده بود كه باعث اعتراض وی شد. اما این به معنای طرفداری از مجاهدین نیست.

* فارس: اما امام(ره) در نامه عزل منتظری صریحاً می‌گویند كه ایشان دائماً از منافقین حمایت كرده‌اند.

-مطهری: حامی به این معنی بود كه اعتراض داشت كه چرا در زندانها و بازداشتگاه‌ها با منافقین این‌گونه برخورد می‌شود.

* فارس: موارد بسیاری كه منتظری درباره زندان‌ها مطرح كرده بود با بازدید كمیته‌های مختلف از زندان، تكذیب شد.

-مطهری: بله؛ این احتمال وجود دارد و بنده معتقدم برخی اظهارات وی به دلیل اخباری بود كه به او می‌رسید. كانالیزه شدن آقای منتظری را قبول دارم چون این مطلبی بود كه قبل از پیروزی انقلاب هم شهید مطهری به او تذكر می داد. ایشان درباره رابطه نزدیك مهدی هاشمی با آقای منتظری چند بار تذكر داده بودند. جزء اولین كسانی كه سید مهدی هاشمی را شناخت، شهید مطهری بود. زمانی كه آنها آیت الله شمس آبادی را با عمامه‌اش خفه كردند، ساواك اعلام كرد این، كار "هدفی‌ها‌ " یعنی سید مهدی هاشمی و یارانش است اما آن زمان ‌كسی قبول نمی‌كرد و همه ساواك را عامل می‌دانستند اما پدرم می گفتند ساواك درست می‌گوید و مهدی هاشمی و گروه‌ وی این جنایت را مرتكب شده‌اند.

گاهی هم به آقای منتظری می‌گفتند، ارزش ندارد شما به دلیل اعتراض به باز شدن یك مغازه عرق فروشی در قم دو سال در زندان باشید، یك طلبه جوان هم می‌تواند این كار را بكند. شما یك فقیه هستید كه بهتر است شاگرد تربیت كنید. در مجموع شهید مطهری، پخته‌تر و عمیق‌تر بودند و سادگی آقای منتظری در ایشان وجود نداشت.

* فارس: در حال حاضر شما نزدیك‌ترین فرد را از نظر اندیشه و تفكر به شهید مطهری چه كسی می‌دانید؟

-مطهری: كسی كه از همه جهات شبیه ایشان باشد، نداریم اما آقای مهدوی كنی از نظر نوع نگاه به روحانیت و مسائل سیاسی، همان نگاه شهید مطهری را دارند. تأكید بر روی روحانیت و تقویت این نهاد و نیز دولتی نشدن آن، جزء دیدگاه‌های مشترك آقای مهدوی كنی و شهید مطهری است.
در شورای انقلاب نیز نگاه ایشان در برخورد با مجاهدین خلق و كمونیست‌ها و نوع فعالیت روحانیت، نزدیك‌ترین دیدگاه به شهید مطهری بود. اما از نظر سبك و روانی بیان مطالب فلسفی، آقای مصباح به ایشان شباهتی دارد. از نظر بینش اجتماعی و روشنفكری و اهمیت دادن به نسل جوان و تأكید بر اقتدار علمی جامعه اسلامی و نوع نگاه به دنیای اسلام و بیداری اسلامی، رهبر انقلاب به شهید مطهری شباهت دارند.

* فارس: برادرتان آقای مجتبی مطهری، 3 ماه پیش در مصاحبه‌ای گفتند كه "پدر ما را پامنبری‌های موسوی‌خوئینی‌ها كشتند، چون او تفسیر ماركسیستی از قرآن داشت "، چقدر این مسئله را قبول دارید؟

-مطهری: در اینكه اكبر گودرزی، رهبر گروه فرقان و افرادش مدتی در مسجد نیاوران حضور داشتند و پای تفسیر آقای موسوی‌خوئینی‌ها می‌نشستند، تردیدی نیست. اما اینكه آنها چقدر از افكار ایشان تاثیر گرفتند، روشن نیست. نمی‌توان گفت حتما گروه فرقان افكار خود را از موسوی خوئینی‌ها گرفته است، چرا كه آنها در مكان‌های مختلفی حضور داشتند، مدتی در مسجد قبا، مسجد خمسه قلهك و محله رودكی تهران حاضر می‌شدند. البته در اینكه آقای موسوی‌خوئینی‌ها گاهی تفسیر‌هایی متأثر از تفكر ماركسیستی بیان می‌كرد، تردید و شكی وجود ندارد، چون داستانش را رهبر انقلاب برای بنده گفتند. زمانی كه ایشان، رئیس جمهور بودند، در ملاقاتی كه خدمت ایشان رسیده بودم به من گفتند یك بار كه نزد شهید مطهری رفتم، ایشان از تفسیر‌های آقای محمد خوئینی ها ناراحت بودند. به بنده گفتند كه به او بگویم نزد ایشان برود. چند ماه بعد كه دوباره آقای مطهری را ملاقات كردم ایشان گفتند "پیغام مرا رساندید؟" گفتم "بله" گفتند "ولی نزد من نیامد".

این مسئله در آن زمان رایج بود و محدود به آقای موسوی‌خوئینی‌ها نبود و تفاسیر این گونه توسط دكتر پیمان و دیگران نیز صورت می‌گرفت و آنها موضوعات اسلامی را با دید ماركسیستی نگاه می‌كردند و در بسیاری از روحانیون نیز این تفكر نفوذ كرده بود. اما هنر شهید مطهری این بود كه این موضوعات را به خوبی تشخیص می‌داد و گاهی این تیز‌بینی را فردی مثل شهید بهشتی هم نداشت. البته در آستانه پیروزی انقلاب یادم هست كه آقای خوئینی‌ها در جلسه ای در قم كه درباره مسائل انقلاب تشكیل شده بود در كنار شهید مطهری حضور داشت.

*فارس: آقای مطهری رشته شما در دانشگاه چه بود و چرا به رشته الهیات روی آوردید

-مطهری: رشته بنده ابتدا مهندسی مكانیك دانشگاه تبریز بود؛ از سال 55 تا 58 آنجا تحصیل می‌كردم تا زمانی كه پدرم ترور شد. سپس شاگردان ایشان، دوستان و خانواده از من خواستند كه به تهران بیایم تا هم كنار آنها باشم و هم متولی نشر آثار شهید مطهری باشم. از این رو خود را به دانشگاه علم و صنعت منتقل كردم. دو ترم آنجا بودم كه دقیقا همزمان با دوره تحصیل آقایان احمدی‌نژاد، ثمره هاشمی، محصولی، علی احمدی و حمیدزاده در آن دانشگاه بود. ثمره هاشمی ظهرها در مسجد صحبت می‌كرد.

تا این كه با انقلاب فرهنگی دانشگاه‌ها دو سال و هشت ماه تعطیل شد. در این فاصله، قانونی در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد كه گروه‌های علمی مختلف دانشگاهی امكان انتقال به یكدیگر را دارند. چون در فضای تنظیم و تدوین آثار پدر قرار گرفته بودم تصمیم گرفتم به رشته الهیات بروم. در سال 65 دوره لیسانس را در دانشگاه تهران تمام كردم و بلافاصله كنكور فوق لیسانس در رشته فلسفه دادم و قبول شدم. در سال 68 نیز كنكور دكتری دادم و در سال 74 مدرك دكتری گرفتم و به تدریس در دانشكده الهیات كه از چند سال قبل آغاز كرده بودم، ادامه دادم.

*فارس: شما جبهه هم رفتید؟

مطهری: خیر، بنده دوبار برای بازدید و سخنرانی به جبهه رفتم اما برای جنگ به جبهه نرفتم.

*كمالی كه درجبهه رفته‌ها حاصل شده در امثال من نیست

*فارس: این آفت آقازادگی نبود؟

مطهری: به هر حال این كمال در بنده حاصل نشد. البته فكر می‌كنم مصداق حدیث پیغمبر(ص) نباشم كه فرمودند "اگر كسی جهاد نكرده باشد یا آرزوی جهاد نداشته باشد با شعبه‌ای از نفاق از دنیا می‌رود"؛ چون تمایل به این كار داشتم، هرچند نفس انسان بسیار مكار و پیچیده است. یك بار كه امام(ره) گفتند همه باید به جبهه بروند، مصمم شدم و عازم حركت بودم اما دوستان و نزدیكان به بنده اجازه ندادند و گفتند حالا كه پدرتان شهید شده و شما متولی آثار ایشان هستید، به جبهه نروید.

ولی به هر حال این یك نقص است و آن كمالی كه درجبهه رفته‌ها حاصل شده در امثال من نیست و از راه دیگر نیز به دست نمی‌آید. دوست دارم اگر بناست شهید شوم در مبارزه با اسرائیل باشد. چند ماه پیش در مجلس بنا شد چند نماینده از جمله بنده با كاروانی كه از آسیا به غزه می‌رفت برویم و كار جدی شده بود اما مصر ویزا نداد.

* فارس: آقای مطهری، لطفاً نظر خود را درباره این افراد در چند كلمه بیان كنید.

علی لاریجانی: سیاستمدار معتدل و مصلحت گرا.

احمد توكلی: اصولگرای حقیقت‌گرا.

محسن رضایی: فرمانده سیاستمدار برنامه محور.

قالیباف: اصولگرای روشنفكر علم محور.

آقاتهرانی: اصولگرای جامد.

زاكانی: سیاستمدار ضد تبعیض.

سید‌حسن خمینی: عالم با اخلاق

آیت‌الله مهدوی كنی: عالم حكیم.

هاشمی رفسنجانی: عالم دلسوز انقلاب.

موسوی: روشنفكر احساس گرا.

كروبی: (مكث طولانی)

* فارس: نظر دادن درباره كروبی كه فكر كردن نمی‌خواهد!

كروبی: روحانی احساس‌گرا.

خاتمی: روشنفكر.