با وجود گذشت بیش از یک سال از ارجاع طرح استفساریه محدوده نظارت استصوابی شورای نگهبان به مجمع تشخیص مصلحت نظام، هنوز دبیرخانه مجمع، این طرح را به صحن ارسال نکرده است.
انتظار برای بررسی طرح «استفساریه تبصره 4 ماده 52 قانون انتخابات مجلس» که در افکارعمومی به طرح «محدودیت در نظارت استصوابی شورای نگهبان» معروف شد، به‌قدری طولانی شده که صدای علی مطهری هم درآمده و در گفت‌وگو با ایرنا از «کوتاهی» مجمع تشخیص مصلحت نظام گلایه می‌کند.
در مقابل، اما اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام همچون مجید انصاری، غلامرضا مصباحی‌مقدم، محمد صدر و احمد توکلی در گفت‌وگو با ایرنا اساساً از ارجاع چنین طرحی به مجمع اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند و می‌گویند اگر هم تعللی صورت گرفته، باید دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام پاسخگو باشد که چرا آن را در دستورکار قرار نمی‌دهد.
**تکلیف نمایندگان برای محدوده نظارت استصوابی
رد صلاحیت کم‌سابقه یکی از منتخبان انتخابات دوره دهم مجلس شورای اسلامی منجر به ورود بهارستان‌نشینان به محدوده نظارت استصوابی شورای نگهبان شد. مینو خالقی با کسب 193هزار و 399 رای منتخب مردم اصفهان برای مجلس دهم شده بود، اما شورای نگهبان پس از انتخابات، با وجود تایید نتیجه کلی انتخابات شهر اصفهان، صلاحیت خالقی را رد کرد.
وقتی اعتراض‌ها به اقدام شورای نگهبان نتیجه‌ای نداد و وزارت کشور اعتبارنامه‌ای برای خالقی صادر نکرد، نمایندگان مجلس دهم مستقلاً وارد شدند و برای تبصره 4 ماده 52 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی طرح استفساریه ارائه کردند تا محدوده نظارتی شورای نگهبان را به قبل از اعلام نتایج انتخابات محدود کنند. این طرح بعد از چند بار رفت و برگشت بین مجلس و شورای نگهبان، نهایتاً با اصرار نمایندگان، 22 اسفند ماه سال 95 به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شد.
اما اکنون با گذشت 508 روز از ارجاع طرح «استفساریه تبصره 4 ماده 52 قانون انتخابات مجلس» این مصوبه هنوز در مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین تکلیف نشده است.
**آیین‌نامه داخلی مجمع چه می‌گوید؟
آیین‌نامه داخلی مجمع تشخیص مصلحت نظام ضرب‌الاجلی برای بررسی موارد اختلافی بین شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی تعیین نکرده است، اما ماده 25 این آیین‌نامه می‌گوید: «موضوعات مربوط به تشخیص مصلحت پس از طی مراحل زیر قابل طرح در مجمع‌اند: مصوبه مجلس شورای اسلامی ایران برای اظهارنظر به شورای نگهبان فرستاده می‌شود، شورای نگهبان چنانچه آن را خلاف موازین شرع یا قانون اساسی تشخیص دهد، نظر خود را به مجلس شورای اسلامی اعلام می‌نماید. چنانچه مجلس شورای اسلامی بر نظر خود باقی بود و با اعلام رای، ضمن در نظر گرفتن مصلحت نظام، نظر شورای نگهبان را تامین نکرد و درنتیجه تعارض پیش آمد، مصوبه از طرف مجلس شورای اسلامی برای مجمع تشخیص مصلحت فرستاده می‌شود. رئیس‌جمهوری نیز می‌تواند رسیدگی مصوبه را از مجمع بخواهد. رئیس مجمع هم در مواردی که لازم بداند مصوبه مورد تعارض را در دستور مجمع قرار می‌دهد.»
**بی‌اطلاعی اعضای مجمع تشخیص
گرچه در پایان این مصوبه آمده رئیس مجمع می‌تواند در مواردی که لازم بداند مصوبه مورد تعارض را در دستور قرار دهد، اما روال این سال‌ها چنین بوده است که موارد اختلافی بین شورای نگهبان و مجلس در اختیار دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار می‌گیرد. دبیرخانه نیز براساس اولویت‌بندی، موارد را به کمیسیون‌های مربوطه ارسال می‌کند و بعد از بررسی کمیسیون، نوبت به بررسی مصوبه ارجاعی در صحن مجمع می‌شود. از این روست که مجید انصاری، غلامرضا مصباحی‌مقدم، احمد توکلی و محمد صدر در پاسخ این سؤال ایرنا که چرا طرح «محدودیت در نظارت استصوابی شورای نگهبان» بعد از گذشت بیش از یک سال، در دستورکار صحن عمومی مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار نمی‌گیرد، از اصل موضوع اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند و پاسخگویی را به دبیرخانه مجمع ارجاع می‌دهند.
**پاسخ مصباحی مقدم به گلایه مطهری
مصباحی مقدم در توضیح بیشتر به ایرنا می‌گوید صحن عمومی مجمع تشخیص مصلحت نظام هر زمان دبیرخانه موضوعی را در دستورکار قرار دهد، آن را بررسی می‌کند. او در پاسخ به گلایه علی مطهری از تعلل مجمع در بررسی این طرح می‌گوید: «ایشان گلایه داشته باشد! ما آنچه را دبیرخانه در دستورکار بگذارد بررسی می‌کنیم و اگر موضوعی در دستور کار قرار نگیرد برای ما حجیت پیدا نمی‌کند.»
**مصلحت‌سنجی دبیرخانه
دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام در حالی برای تعیین تکلیف مصوبه خبرساز مجلس تاخیر 17ماهه داشته که به‌تازگی مصوبه اختلافی بین قوه مقننه و شورای نگهبان درباره حضور اقلیت‌های دینی در انتخابات شوراها در صحن عمومی مجمع با رای قاطع اعضا به نفع اقلیت‌های دینی و مذهبی تعیین تکلیف شد. طرح اصلاح قانون انتخابات شوراهای ک
شور و حضور اقلیت‌های دینی در حالی هفته گذشته در مجمع تشخیص مصلحت نظام با رای مثبت حدود سه چهارم اعضا به تصویب رسید و منجر به بازگشت سپنتا نیکنام به شورای شهر یزد شد که طرح «استفساریه تبصره 4 ماده 52 قانون انتخابات مجلس» خیلی قبل‌تر از این طرح به مجمع ارجاع شده بود، اما همچنان با گذشت حدود یک سال و نیم در دبیرخانه این نهاد خاک می‌خورد.
**گلایه نایب‌رئیس مجلس
علی مطهری، نایب‌رئیس مجلس در گفت‌وگو با ایرنا با اظهار تاسف از تعلل مجمع تشخیص مصلحت نظام برای بررسی این طرح می‌گوید: «مجمع تشخیص مصلحت نظام کوتاهی کرده است و این طرح باید زودتر از این‌ها در دستورکار قرار می‌گرفت.»
او معتقد است:«این مصوبه جلوتر از مصوبه مجلس درباره حضور اقلیت‌های دینی در انتخابات شوراها به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شد، اما متاسفانه هنوز آن را در دستور قرار نداده‌اند و بلاتکلیف است.»
مطهری در توضیح دلیل این تعلل می‌گوید: «شاید فوت آیت‌الله هاشمی در این قضیه مؤثر بوده باشد، زیرا مدتی کار مجمع تعطیل شد. همچنین انتقال مجمع به محل مجلس قبلی نیز شاید در این تعلل اثر گذاشته باشد. اما در هر صورت کوتاهی از مجمع بوده است.»
