ایجاد و ارتقای آمادگی در جامعه برای رویارویی با حوادث و سوانح باعث میشود علاوه بر کاهش خسارات جانی و مالی هنگام وقوع حادثه، شرایط هر چه سریعتر به حالت عادی بازگردد.
یکی از راههای آمادگی در برابر حوادث، مجهزبودن شهروندان به اقلام مورد نیاز ساعات اولیه پس از وقوع حادثه است. براساس شدت و وسعت حادثه، تا رسیدن نیروهای امدادی میتوان از این تجهیزات برای حفظ حیات و سلامتی خود و خانواده خود استفاده کرد. تهیه کیف اضطراری و نجات از ضروریات آمادگی در برابر حوادث است، زیرا بعد از وقوع حادثه یا بحران، خانوادهها بهناچار مدتی فقط به امکانات خودشان اتکا دارند. این به آن معنی است که خوراک، آب و سایر ملزومات زندگی را به اندازه کافی به مدت حداقل سه روز از قبل ذخیره کردهاند.
امدادگران و مقامات محلی بعد از وقوع بحران یا حادثه در محل حضور پیدا خواهند کرد، اما این حضور فوری نیست و شامل حال همه نیز نخواهد شد. امکان دارد که چند ساعت یا حتی چند روز بعد، کمک به افراد حادثهدیده برسد. خدمات اساسی نظیر برق، گاز، آب، فاضلاب و تلفن ممکن است چند روز یا حتی یک هفته یا بیشتر قطع شود. افراد ممکن است ناچار شوند به دفعات محل سکونت یا کار خود را ترک کنند و امکانات ضروری را با خود همراه ببرند. ممکن است فرصت خرید یا پیداکردن لوازم ضروری نباشد. کیف اضطراری خانواده حاوی مجموعهای از نیازهای اساسی است که اعضای خانواده هنگام وقوع بحران به آن احتیاج دارند، بنابراین باید به افراد آموزش داده شود تا چنین کیفی را تهیه و در جای امن و قابل دسترس نگهداری کنند.
محل کیف اضطراری
از آنجا که معلوم نیست هنگام وقوع حادثه کجا باشید، لازم است هم در خانه، هم در محل کار و هم در خودرو شخصی کیف اضطراری را به همراه داشته باشید. کیف اضطراری باید حاوی مواد خوراکی، آب و سایر ملزومات برای حداقل سه روز نیاز ضروری اعضای خانواده باشد. کیف اضطراری باید در جای مخصوصی نگهداری شود، طوری که هنگام ترک خانه بتوان آن را به همراه خود برد. باید همه اعضای خانواده محل آن را بدانند. میتوان امکانات داخل کیف اضطراری را برای تأمین نیازهای بیش از دو هفته افزایش داد.
کیف اضطراری محل کار نیز باید طوری باشد که بتوان هنگام فرار، آن را سریعا برداشت و با خود برد. در این کیف اضطراری نیز باید مواد خوراکی و آب به اندازه کافی وجود داشته باشد. لازم است در محل کار یک جفت کفش کتانی نیز نگهداری شود تا در صورت نیاز به پیادهروی طولانی بتوان از آنها استفاده کرد. تهیه کیف اضطراری مخصوص خودرو نیز برای مواقعی که هنگام مسافرت دچار مشکل میشوید، ضرورت دارد. در این کیف نیز باید مواد خوراکی، آب، کمکهای اولیه، طناب و نیازمندیهای فصل وجود داشته باشد.
حفظ و نگهداری کیف اضطراری
نگهداری کیف اضطراری به اندازه تهیه و تدارک آن دارای اهمیت است. به این چند توصیه در مورد نگهداری امکانات داخل کیف در شرایط مناسب توجه کنید:
مواد کنسروشده را در جای خشک و خنک نگهداری کنید.
مواد خوراکی بستهبندی شده در ظروف فلزی یا پلاستیکی را کاملا دربسته نگهداری کنید. با این کار هم از دسترسی حیوانات خانگی به آنها جلوگیری میشود و هم دوام بیشتری پیدا میکنند.
ظروف حاوی مواد خوراکی کنسرو شده که بادکرده، تورفتگی یا خوردگی دارد را حتما دور بریزید.
قبل از آنکه مواد خوراکی فاسد شود باید آنها را مصرف کنید و به جای آنها مواد تازه قرار دهید.
امکانات جدید را باید در بخش عقب کیف و امکانات قدیمی را در بخش جلوی آن قرار دهید.
دقت داشته باشید که همه ظروف حاوی مواد خوراکی تاریخ داشته باشد.
باید هر ساله در مورد نیازهای جدید خانواده فکر کنید، چون این نیازها ممکن است تغییر پیدا کند.
جعبه کمکهای اولیه مجهز
یکی از مهمترین وسایلی که حتما باید در خانه داشته باشید، جعبه کمکهای اولیه است. بسیار مهم است که بعد از وقوع حوادث به جعبه کمکهای اولیه دسترسی داشته باشید. این جعبه مورد نیاز هر خانوادهای است و در مواقع بحران و آسیبدیدگی میتوان از آن استفاده کرد. از آنجایی که تا آمدن نیروهای امدادی مدت زمانی طول میکشد و در مواردی شما نیاز به کمک اولیه اورژانسی دارید، پس ضروری است جعبه کمکهای اولیه را
تهیه کنید.
چه چیزهایی باید در داخل جعبه قرار دهید؟
حواستان باشد باید یکسری داروهای مهم و ضروری را درون جعبه قرار دهید؛ داروهایی مثل انواع آنتیبیوتیکها، مسکنها، داروهای ضداسهال، قرص تببر و سرماخوردگی، داروی نفخ و سوزش معده، داروی تهوع، ملین، پودرORS، پماد سوختگی پای کودکان و بتادین، همچنین بد نیست یک ورق آنتیهیستامین نیز در کنار دیگر داروها داشته باشید، تا اگر شرایط آلرژیک برای شما پیش آمد، بتوانید با آن برخورد کنید. اگر میخواهید یک جعبه کمکهای اولیه خوب و کامل داشته باشید، باید داخل آن به اندازه کافی گاز استریل، باند، نوارچسب، دستکشهای یکبار مصرف، ضدعفونیکنندههای ضروری، قیچی، ماسک، پد ضدعفونیکننده، ژل ترمیمکننده، گاز بندآور، پانسمان آماده، آتل انگشتی، سنجاق قفلی، پد الکلی، چسبزخم، باندکشی و پنبه، چاقوی جراحی استریلشده، سوزن بخیه، تخته آتلبندی، بتادین، محلول شستوشوی چشمی و همچنین قطره عفونت چشمی قرار دهید. نکته: باید دقت داشته باشید مقدار این لوازم پزشکی و داروها باید بهگونهای باشد که حداقل برای یک هفته کافی باشد؛ در ضمن باید متناسب با تعداد اعضای خانواده خود آنها را تهیه کنید. از آنجا که هنگام وقوع حوادث طبیعی و غیرطبیعی امکان آسیبدیدگی و مجروحشدن شما و اعضای خانوادهتان وجود دارد، بهتر است این توصیهها را جدی بگیرید و سریعا اقدام به جمعآوری این موارد به صورت جعبه کمکهای اولیه کنید.
ویژگیهای آموزش کاربردی کمکهای اولیه
کتابهای کمکهای اولیه، راهنماها، سیدیهای آموزشی و اطلاعات اینترنتی، همه در تقویت دانش مفید هستند، اما یادگیری بهصورت عملی از طریق تجربه است که تفاوتی واقعی، نسبت به تئوری آموختن ایجاد میکند. تربیت آموزشدهندگان خوب از مسائل مهمی است که میتواند در ارایه آموزشهای درست کمکهای اولیه در جامعه به ما کمک کند، ولی متاسفانه در بیشتر کلاسهای آموزشی برگزارشده برای آموزشدهندگان، شما فقط چند فایل پاورپوینت میبینید و یک استاد دست به جیب و مشغول سخنرانی، دقیقا همانند گزارشدهندگان و مجریان خبر و در آخر با برگزاری یک آزمون تستی، افراد شرکتکننده در دوره را بهعنوان مربیانی که باید به افراد جامعه درس نجات جان انسانها را یاد بدهند، معرفی میکنیم و با حداقل وسایل کمکآموزشی، این عزیزان را روانه کلاسهای آموزشی میکنیم. درواقع با این روش تربیت و با استفاده از این مربیان، فقط ایجاد مانع میکنیم. تمرکز نباید تنها روی گواهینامههای آموزشی کمکهای اولیه باشد.
ما باید در نحوه ارایه آموزش کمکهای اولیه، تنوع آموزشی را فراموش نکنیم. در هلند، به دلیل اینکه سالها فقط یک نوع دوره آموزشی ٣٢ساعته اولیه را یاد گرفته بودند، مجبور شدند کل فرآیند آموزش را بازبینی کنند. روشهای زیادی وجود دارد که میتوان در تنوع آموزش کمکهای اولیه از آنها بهره برد، ازجمله کوتاهکردن طول دورهها با تمرکز روی گروههای هدف مانند پدران و مادران جوان، دانشآموزان و... استفاده از الگوی «آموزش در همهوقت، همهجا و برای همه»، مثلا موضوعات حیاتی کمکهای اولیه مثل احیای قلبی، ریوی را به صورت آموزش الکترونیکی درآورد، وبگاههای ویژه آموزش کمکهای اولیه ایجاد کرد، با توجه به موج گسترش گوشیهای هوشمند در جامعه برنامههای موبایل آموزش کاربردی کمکهای اولیه را تولید کرد یا محیط یادگیری را به خانهها، جادهها و محیط کار برد یا زمان یادگیری را به ساعات اوقاتفراغت افراد مختلف جامعه تغییر داد.
علاوهبر کیفیت و تنوع در ارایه آموزش کمکهای اولیه، ما به دورههای یادآوری هم نیاز داریم. مطالعات نشان میدهد در حالت ایدهآل، هر فرد باید هر ٦ تا ١٢ماه یک دوره یادآوری داشته باشد. این موضوع میتواند به توانمندسازی جامعه با اعتمادبهنفس در عمل کمک کند. سخن آخر اینکه کمکهای اولیه فقط درمورد پاسخگویی به آسیب و جراحات نیست، بلکه درمورد جلوگیری از آنها نیز مطرح است. کمکهای اولیه یک عمل انسانی و مهارت زندگی است، نه فقط یکسری از تکنیکها. کمککردن بدون تبعیض قایلشدن، به توانمندسازی جوامع برای مراقبت بیشتر از بقا و رفاه خودشان کمک میکند. کمکهای اولیه یک مسئولیت شهروندی و عنصر ضروری برای داشتن یک جامعه ایمن و انعطافپذیر است. آموزش کمکهای اولیه، به مردم فرصت نجات زندگی در عمل را ارایه میدهد و ارزشهای انسانی را در جامعه خودشان نمایان میسازد.
چه چیزی باید داخل کیف اضطراری بگذاریم
١ - آب
شاید سوال پیش بیاید که به چه مقدار آب نیاز است؟ باید به ازای هر نفر از اعضای خانواده خود در روز یک گالن (حدود ۴ لیتر) آب ذخیره کنید. هر فرد بالغ در طول روز در صورتی که فعالیت معمولی داشته باشد، حداقل برای شرب به دو لیتر آب نیازمند است. علاوه بر این باید موارد زیر را نیز در تهیه و ذخیره آب مد نظر قرار دهید:
نیاز هر فردی به آب با توجه به سن، فعالیت فیزیکی، نوع تغذیه و شرایط آبوهوایی متفاوت است.
کودکان، مادران شیرده و افراد بیمار نیاز به آب بیشتری دارند.در دمای بسیار گرم، میزان آب مورد نیاز تا دو برابر افزایش پیدا میکند.
چگونه باید آب را ذخیره کرد؟
برای تهیه آب سالم و قابل اعتماد بهتر است بطریهای آب معدنی خریداری کنید. درِ بطریها را نباید تا زمان استفاده از آب بطریها باز کرد؛ همچنین باید به تاریخ مصرف بطریهای آب معدنی توجه کنید.در صورتیکه بخواهید خودتان ظرف آب تهیه کنید، بهتر است از فروشگاههای معتبر آنها را خریداری کنید. قبل از پرکردن این ظروف لازم است آنها را با مایع ظرفشویی و آب شستوشو دهید و خوب آبکشی کنید. بهتر است از بطریهای پلاستیکی مخصوص نگهداری مایعات نوشیدنی شفاف استفاده کنید. ظروف آب میوه یا شیر به درد این کار نمیخورند. پروتیینهای شیر و قند میوهها به خوبی از جدار بطریهای پلاستیکی جدا نشده و محیط مناسبی برای رشد باکتریها فراهم میآورند.
ظروف مقوایی نیز به راحتی دچار نشت میشوند و برای نگهداری طولانیمدت مایعات مناسب نیستند. همچنین بهتر است از ظروف شیشهای هم استفاده نکنید؛ زیرا هم سنگین و هم شکننده هستند. در صورت استفاده از ظروف پلاستیکی برای ذخیره آب، لازم است توصیههای زیر را رعایت کنید:
با اضافهکردن مایع ضدعفونیکننده بطریها ضدعفونی میشوند؛ یک قاشق چایخوری از مایع کلر را به یک لیتر آب اضافه کنید.مایع ضدعفونی باید با تمام سطوح داخلی تماس پیدا کند.
بعد از این کار، باید بطریها را مجددا آبکشی کنید.
بطریهای آماده باید تا لبه با آب لولهکشی پر شوند. اگر آب لولهکشی خانگی کلرزنی شده باشد، احتیاجی به اضافهکردن چیز دیگری نیست؛ اما اگر آب مورد استفاده کلردار نباشد (آب چاه یا هر منبع دیگری) لازم است دو قطره مایع کلر به هر بطری اضافه کنید.
باید درِ بطریهای پرشده محکم بسته شوند و مواظب باشید که سطح داخلی آنها از طریق انگشتان آلوده نشوند.
تاریخ پرشدن بطریها را روی آنها بنویسید.
بطریهای پرشده را در جایی خنک و تاریک نگهداری کنید.
لازم است هر ٦ ماه یکبار آب این بطریها را عوض کنید.
٢- مواد خوراکی (غذایی)
در تهیه مواد خوراکی مورد نیاز در کیف اضطراری، لازم است موارد زیر را در نظر داشت:
از قراردادن خوراکیهایی که موجب تشنگی میشوند، خودداری کنید. موادخوراکی بدون نمک، نان سبوسدار و غذاهای کنسروشده، دانههای خشک و کلا موادی را ذخیره کنید که نیاز به نگهداری در یخچال، پخت و پز یا شرایط خاص نداشته باشند. ممکن است بسیاری از این مواد از قبل در خانه موجود باشند. علاوه بر این، لازم است نیازهای تغذیهای ویژه را نیز در نظر داشته باشید.
امکانات دیگری که ضروری است در کیف اضطراری موجود باشند موارد زیر است:
مواد خوراکی فاسدنشدنی برای رفع نیاز سه روز اعضای خانواده
آب برای رفع نیاز سه روز (یک گالن برای هر نفر در هر روز)
رادیو یا تلویزیون دستی و چند باتری اضافه
چراغ قوه و چند باتری اضافه
کیف کمکهای اولیه
امکانات بهداشتی (دستمال کاغذی، کاغذ مخصوص توالت و نوار بهداشتی برای بانوان)
کبریت و ظروف مورد نیاز
سوت
دربازکن
وسایل پخت و پز
فتوکپی کارتهای شناسایی و اعتباری
پول (اسکناس و سکه)
لوازم ویژه نظیر داروهای تجویزی، عینک، محلول لنزهای مخصوص تماسی و باتری برای سمعک
لوازم مخصوص شیرخواران (نظیر شیرخشک، پوشک، بطری و پستانک
سایر ملزومات مخصوص خانواده
اگر هوا سرد باشد باید به فکر تهیه وسایل گرمایشی برای اعضای خانواده خود باشید. لازم است لباس و رختخواب مورد نیاز را تهیه کنید. همچنین باید برای هر نفر لباس و کفش اضافی برای تعویض کردن در نظر داشته باشید. لباسهایی مانند:
ژاکت یا کت، شلوار، پیراهن آستیندار، کفش محکم، کلاه، دستکش و شال گردن، کیسه خواب و پتو (برای هر نفر).
نیازهای مربوط به بچههای درحال رشد و نمو و سایر تغییرات خانواده را باید در نظر بگیرید. ممکن است با توجه به نیازهای خاص خانواده مجبور به اضافه کردن موارد دیگر به این فهرست شوید
شهروند