arrow-right-square Created with Sketch Beta.
کد خبر: ۴۸۸۵۲۰
تاریخ انتشار: ۵۸ : ۲۳ - ۱۸ تير ۱۳۹۸

یادداشت های اعتمادالسلطنه در ۱۸ تیر ۱۲۷۳ خورشیدی: ماجرای ماترک امین‌اقدس، سوگولی ناصرالدین‌شاه / صدراعظم و نایب‌السلطنه زندگی شاه را در بیرونی و اندرونی مشوش کرده‌اند

امروز صبح زود با ناظم‌الاطبا [به] شهر رفتیم. عصر [به] پارک صدراعظم رفته قریب دو ساعت با من خلوت کردند. تفصیل ارث و میراث امین‌اقدس [امین اقدس در ۱۱ تیر همان سال از دنیا رفته بود] را نقل می‌کردند. دهات و مخلفات و دکاکین و مزارع چه در طهران و چه در گروس تمام به ملیجک [برادرزاده امین‌اقدس سوگولی شاه] و آل او منتقل شد، قریب سیصد هزار تومان. خداوند پادشاه قدردان خدمت‌شناس ما را حفظ فرماید
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

یادداشت های اعتمادالسلطنه در ۱۸ تیر ۱۲۷۳ خورشیدی: صدراعظم و نایب‌السلطنه زندگی شاه را در بیرونی و اندرونی مشوش کرده‌اند / انیس‌الدوله محترم اما ابله و دهاتی استپس از انتشار خاطرات روزانه آیت الله هاشمی رفسنجانی، «انتخاب» قصد دارد این بار بخش های گزیده ای از خاطرات دیگر شخصیت های مهم و تاثیرگذار کشور را روزانه، مرور و منتشر کند

 

به گزارش انتخاب، در خاطرات اعتماد السلطنه دوشنبه ۱۸ تیر ۱۲۷۳ آمده است: امروز صبح زود با ناظم‌الاطبا [به] شهر رفتیم. عصر [به] پارک صدراعظم رفته قریب دو ساعت با من خلوت کردند. تفصیل ارث و میراث امین‌اقدس [امین اقدس در ۱۱ تیر همان سال از دنیا رفته بود] را نقل می‌کردند. دهات و مخلفات و دکاکین و مزارع چه در طهران و چه در گروس تمام به ملیجک [برادرزاده امین‌اقدس سوگولی شاه] و آل او منتقل شد، قریب سیصد هزار تومان. خداوند پادشاه قدردان خدمت‌شناس ما را حفظ فرماید. کنیزی که شش تومان خریده بودند چشم به اموال او نداشته به برادر موهومی و برادرزاده‌اش واگذار فرمودند. اما وراثت دولتی و رسمی‌اش: بندگان همایون قانون‌نامه مبنی بر یازده فصل نوشته بودند. من‌جمله از فصول؛ اغول‌ بیکه باید به جای امین‌اقدس باشد. باغبانباشی و فاطمه خانم، صیغه‌های شاه، که طرف میل و مرحمت هستند اغول ‌بیکه را راه ندادند، بلکه با چه هیاهوی و هلهله از خانه امین‌اقدس بیرونش کرده، به اندرون بزرگ فرستادندش. تریاک و آب گرم صبح، صابون و مسواک و غیره را به انیس‌الدوله دادند. از آن‌جایی که این خانم محترمه بسیار آدم خوبی است اما ابله و دهاتی است و فریب دو سه خواجه رذل پدرسوخته را دارد می‌خورد در عوض این‌که در این موقع بر مدارج اعتبار خود افزاید و خانمی کند، شان خود را کاست. تمام اعتباراتی هم که خودش داشت روی این کار گذاشت و خلق مبارک پادشاه ما را که جان همه قربانش باشد به گله‌های بی‌معنی تلخ کرد و نیز شنیدم که امین‌اقدس از مخلصین خاص‌الخاص صدراعظم [میرزا علی‌اصغر خان امین‌السلطان] بود و میل صدراعظم این بود که وضع امین‌اقدس را بعد از مردن او به هم نزند. این دستگاه به همان شکل و ترتیب باشد. اما نایب‌السلطنه‌ها به خلاف می‌خواستند اغول ‌بیکه را که دوست خودشان است رئیس خلوت اندرون بکنند. در معنی انیس‌الدوله و اغول‌ بیکه و باغبانباشی در میان نیست، صدراعظم است و نایب‌السلطنه. همان‌طوری که به واسطه عداوت با هم زندگانی بیرون پادشاه ما را مختل و مشوش کرده‌اند و اساس سلطنت را معدوم نموده‌اند همین قسم یک آسایش مختصری که پادشاه ما در اندرون داشت این دو وجود محترم به هم زدند. شنیدم انیس‌الدوله امین‌خاقان را وکیل و جاسوس خود خدمت شاه کرده است. امروز که من شهر بودم وزیرمختار روس دیدن کرده بود نبودم.

 

 

روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه، با مقدمه و فهارس از ایرج افشار، تهران: امیرکبیر، آذر ۵۰، صص ۹۷۰ و ۹۷۱

نظرات بینندگان