دولت بریتانیا امروز یکشنبه ۲۸ ژوئیه (شش مرداد) اعلام کرد که ناوشکن اچاماس دانکن برای تامین امنیت کشترانی وارد خلیج فارس شده است. در همین حال حسن روحانی رئیس جمهور ایران حضور نیروهای خارجی در منطقه را "عامل اصلی تنش" خواند.
به گزارش بی بی سی، طبق بیانیه دولت بریتانیا، ناوشکن دانکن در کنار ناو محافظ مونتروز از کشتیهایی که با پرچم بریتانیا از تنگه هرمز عبور میکنند محافظت میکند.
بن والاس وزیر دفاع بریتانیا گفت: "آزادی کشتیرانی برای نظام تجاری و اقتصادی جهان اهمیت اساسی دارد و دولت بریتانیا متعهد است که برای دفاع از آن هر چه میتواند بکند."
"امنیت کشتیهای حامل پرچم بریتانیا برای ما الویت است، با این حال پس از توقیف غیرقابل قبول و غیرقانونی نفتکش استینا ایمپرو همچنان برای تنشزدایی با ایران تلاش خواهیم کرد."
بریتانیا میگوید این اقدامی نظامی نیست بلکه هدف آن افزایش امنیت در تنگه هرمز و ممانعت از اختلال در آزادی کشتیرانی است.
والاس تاکید کرد که به تلاش برای یافتن راه حل دیپلماتیک ادامه خواهد داد اما "آزادی" و "امنیت" کشتیرانی در تنگه هرمز هم برای بریتانیا هم برای شرکا و متحدان بینالمللیاش "حیاتی" است.
ایران میگوید قرنها است که امنیت خلیج فارس را بر عهده داشته و مصمم است که این نقش را ادامه دهد. ایران حضور نیروهای خارجی را عامل تنش میداند. حسن روحانی رئیس جمهور ایران امروز گفت: "جمهوری اسلامی ایران همواره تلاش میکند تا دریای عمان، خلیج فارس و تنگه هرمز مسیری امن و مطمئن برای کشتیرانی آزاد بینالمللی باشد... حضور نیروهای خارجی نه تنها کمکی به امنیت منطقه نمیکند، بلکه عامل اصلی تنش خواهد بود."
سپاه پاسداران ایران ۹ روز پیش نفتکش بریتانیایی "استنا ایمپرو" را به دلیل رعایت نکردن قوانین و مقررات بینالمللی دریایی در تنگه هرمز توقیف کرد.
پانزده روز پیش از آن، نیروی دریایی بریتانیا نفتکش گریس یک را که حامل نفت ایران بود در آبهای جبلالطارق به دلیل "نقض تحریمهای اتحادیه اروپا علیه سوریه" توقیف کرد.
هر دو کشور اقدام طرف مقابل را "دزدی دریایی" و "غیرقانونی" خواندند و سفرای یکدیگر را احضار کردند.
بریتانیا اقدام ایران را مقابله به مثل خواند و محکوم کرد. ایران گفت مقصد نفتکش سوریه نبوده، تحریم اتحادیه اروپا شامل ایران نمیشود و این تحریم برای خرید نفت از سوریه است نه برای فروش آن. ایران گفت اقدام بریتانیا به درخواست آمریکا بوده، بریتانیا بارها این را تکذیب کرد.
هر دو کشور تاکید کردهاند که به دنبال مقابلهجویی نیستند و برای تنشزدایی تلاش میکنند.
دولت بریتانیا هفته پیش اعلام کرد که نیروی دریایی را موظف کرده کشتیهای حامل پرچم بریتانیا را در عبور از تنگه هرمز همراهی کند.
به گفته دولت بریتانیا ناوشکن اچ ام اس دانکن نوع ۴۵ تا اواخر اوت که ماموریتش به پایان برسد همراه با ناو محافظ اچاماس مونتروز ۲۳ کشتی های تجاری را همراهی خواهد کرد تا این دو ناو برای محافظت از کشتیهای تجاری همیشه در دسترس باشند.
ناو مونتروز در محدودهای به وسعت نوزده هزار مایل دریایی فعال خواهد بود. این ناومحافظ تا به حال در بیست ماموریت، ۳۵ کشتی را در عبور از تنگه هرمز همراهی کرده است.
اواخر اوت ناومحافظ اچاماس کنت جای ناوشکن دانکن را خواهد گرفت اما ناومحافظ مونتروز به عنوان بخشی از نیروی دریایی دائمی بریتانیا در منطقه، تا سال ۲۰۲۲ به ماموریت خود ادامه خواهد داد.
عملیت کیپون، نام عملیاتی نیروهای بریتانیایی در منطقه است که به گفته دولت بریتانیا وظیفه آن "برقراری صلح و ثبات و تامین امنیت برای جریان آزاد تجاری و مقابله با قاچاق مواد مخدر و دزدی دریایی" است.
حضور بریتانیا در خلیج فارس و دریای عمان سابقه طولانی دارد و واحدهای نیروی دریایی بریتانیا یا ناوگان کمکی سلطنتی (یکی از پنج واحد تشکیل دهنده نیروی دریایی بریتانیا) در چهل گذشته در این منطقه حضور داشتهاند.