نشست خبری وزیر امور خارجه کشورمان آغاز شد.
به گزارش «انتخاب»،
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان امروز (دوشنبه) در آستانه روز خبرنگار در نشستی خبری با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی به سؤالات آنها درباره آخرین تحولات عرصه سیاست خارجی پاسخ داد.
رئیس دستگاه دیپلماسی در ابتدای این نشست از همه خبرنگاران، تصویربرداران که پشت همه اخبار نشسته‌اند تشکر کرد و به آنها به مناسبت روز خبرنگار تبریک گفت و عنوان کرد: شهادت محمود صارمی خبرنگار ایرنا را خدمت اصحاب خبر تبریک و تسلیت می‌گویم.
وزیر خارجه کشورمان افزود: روز خبرنگار اتفاق مهمی است و ما در این روز 11 شهید بزرگوار در مزار شریف داشتیم که 10 نفر از همکاران ما بودند و یک نفر شهید صارمی بودند.این نشان می‌دهد خون دیپلمات‌ها و خبرنگاران به هم آمیخته و البته نشان می‌دهد خون خبرنگاران رنگین تر است، 11 نفر شهید شدند و این روز به نام خبرنگاران نامیده شد و البته نوش جانشان.
رئیس دستگاه دیپلماسی از شهدای رسانه از جمله شهید آوینی و شهدای سقوط هواپیمای سی- 130 و از جمله مرحوم مردوخی یاد کرد و گفت: این روزها چند نفر از خبرنگاران خوب ما در بستر بیماری هستند از جمله زهرا عبدالمحمدی ، سیف الله یزدانی و مهدی شادمانی و برای آنها شفای عاجل آرزو می‌کنم.
*تروریسم اقتصادی امروز یک واقعیت است
وزیر خارجه کشورمان با اشاره به اینکه یک بار دیگر شاهد 2 گفتمان در دنیا هستیم، اظهار داشت: امروز این 2 گفتمان بیش از هر زمان دیگری در 2 جبهه روبروی هم قرار گرفته است. یکی گفتمان گفتگو، صلح، حمایت از مقررات بین‌المللی، تلاش برای چندجانبه‌گرایی و دیگری گفتمان زورگویی، قانون شکنی و تروریسم.
وی با بیان اینکه تروریسم اقتصادی امروز یک واقعیت است، عنوان کرد: تروریسم اقتصادی یعنی اینکه مردم عادی را هدف قرار بدهید به امید اینکه سیاست‌های شما را اعمال کنند. دولت آمریکا رسما اعلام می‌کند که اگر مردم ایران می‌خواهند نان بخورند باید سیاست‌هایشان را عوض کنند. این یعنی تروریسم اقتصادی. یعنی نان مردم را به سیاست گره می‌زنند. یعنی تلاش کردن برای کشتن و گرسنه نگهداشتن مردم و تلاش برای محروم کردن بیماران از داروهایی که هنوز ما به برکت تولید داخلی نتوانستیم در یک حوزه‌های محدودی به آنها دست پیدا کنیم.
ظریف خاطرنشان کرد: خدا را شاکریم که نیاز ما به آنها بسیار کم است و شاکریم که با رفتار خود به دنیا نشان می‌دهند در چند حوزه محدودی که این تروریست‌ها توان دارند، این توان را حتی در مسائل انسانی از بقیه مردم باز می‌دارند. ما کشور و تمدنی هستیم که در اوج پیشرفت و در اوج ذلت و عقب ماندگی آنها علم و دانش خود را به آنها مجانا ارزانی کردیم و امروز حتی اجازه نمی‌دهند آنها را بخریم.
وی ادامه داد: هنوز در حوزه‌هایی که جمهوری اسلامی ایران پیشرفت قابل توجه دارد، در حوزه‌های دفاعی، نانوتکنولوژی، صنعتی پیشرفته و هسته‌ای آگاهی و دانش ما برای استفاده همه جهان مهیاست. در سفر اخیری که به بولیوی داشتم این افتخار را داشتم که دوره فوق لیسانس نانوتکنولوژی را در بولیوی که با اهدای استاد و آزمایشگاه از سوی ایران، امکان برگزاری آن ایجاد شده بود، افتتاح کنم.
وی گفت: گفتمان خصومت و یکجانبه گرایی، حذف و قانون گریزی که در کاخ سفید متبلور شده و در «تیم بی» امروز در دنیا شرارت به پا می‌کند و گفتمان گفتگو، صلح، رعایت قانون، فراگیری، همکاری، همدلی و همراهی این گفتمانی است که ایران مطرح کرده است و به همین خاطر است که امروز آمریکا در دنیا تنهاست و حتی در حوزه‌هایی که برای دیگران نقش ابرقدرتی دارد، مثل حوزه نظامی نمیتواند ایجاد اختلاف کند. کشورها یکی پس از دیگری علیرغم ارتباطات خوبی که با آمریکا دارند، خجالت می‌کشند اسمشان در یک فهرست همراه ایالات متحده باشد.
به گفته ظریف چنین وضعیتی را دولت آمریکا با قانون گریزی و قانون شکنی و اقدامات خلاف رفتار انسانی و جلوگیری از دستیابی مردم به غذا و دارو و ایجاد تنش و فتنه و بحران برای خودش ایجاد کرده است.
*آمریکا از ویتنام تاکنون کدام جنگ را برنده شده است، جز گرانادا؟
ظریف ادامه داد: آمریکایی‌ها با ایجاد فتنه، تنش و بحران هر جا قدم گذاشتند از افغانستان که پس از 18 سال دارند با طالبان مذاکره می‌کنند که با خفت از افغانستان خارج می‌شوند تا عراق که نتیجه حضورشان در عراق، ایجاد داعش بود. تا سوریه که جز بدبختی برای خودشان و منطقه ایجاد نکردند، تا خلیج فارس که هر بار به آن قدم گذاشتند فقط جنایت صورت دادند که بدترین آنها کشتار انسان‌های بیگناه و 290 انسان بیگناه در حمله به هواپیمایی ایران بود.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: هر جا رفتند جز خفت ندیدند. آمریکا که اینقدر به جنگ طلبی می‌نازد از ویتنام تاکنون کدام جنگ را برنده شده است، جز گرانادا. آیا این افتخار برای ابرقدرت دنیا که در طول 70 سال گذشته فقط یک جنگ را پیروز شده و آن هم در برابر یک کشور ذره‌بینی به نام گرانادا. هیچ جنگ دیگری را نبرده است. جنگ ویتنام و جنگ‌های منطقه را باخته است.
*با مردم آمریکا درگیری نداریم/مردم آمریکا گرفتار فرهنگ هفت تیرکشی شده‌اند
ظریف با بیان اینکه آمریکا جز نابودی و خسارت چیز دیگه‌ای به همراه نداشته، عنوان کرد: گفتمان سلطه، ابرقدرت و زورگویی دوره‌اش تمام شده است. ما با مردم آمریکا درگیری نداریم. دیروز بسیار متاسف شدیم که مردم بیگناه آمریکا گرفتار فرهنگ هفت‌تیرکشی، قلدری، زورمداری و تقدیس خشونت شده‌اند.
وی افزود: فرهنگی که خشونت و کشتن مردم بیگناه را تقدیس می‌کند و از جنگ به عنوان گزینه روی میز صحبت می‌کند، این فرهنگ موفقی نیست. در دنیای امروز ما این گفتمان نمیتواند تاب بیاورد، به همین خاطر مجبورند به تروریسم اقتصادی رو بیاورند و مجبورند تحریم کنند. به همین خاطر مجبورند مسئولان کشور، رهبری معظم انقلاب و خدمتگزار کوچکی مثل وزیر خارجه را تحریم کنند.
ظریف افزود: تحریم وزیر خارجه یعنی شکست در دیپلماسی و مخالفت با گفت‌وگو. این تفاوت 2 گفتمانی است که امروز در دنیا مشخص شده و این تفاوت 2 گفتمانی است که یک مسیر معدوم را می‌گیرد و هر روز به سمت ناکامی گفتمان خود پیش می‌رود.
*دنیای کنونی ما دنیای سلطه نیست
وی ادامه داد: دنیای کنونی ما دنیای سلطه نیست. بازیگران و کنشگران متنبه شده‌اند. مراکز قدرت جا به جا شده است. انسان قدرتمند شده است. قدرت شما اصحاب رسانه قدرت یک فرد انسانی است. یک خبرنگار با یک موبایل و برنامه مجازی می‌تواند دنیا را تسخیر کند. رسانه می‌تواند به آینده جهان شکل بدهد.
این دیپلمات ارشد کشورمان خاطرنشان کرد: دوران ابرقدرت‌ها به سر آمده و دوران انسان‌ها، افراد و مردم آغاز شده است و خوشحالیم در طول 40 سال گذشته جمهوری اسلامی هیچ وقت در کنار قدرت‌ها نبوده و بلکه در کنار مردم بوده و سیاست خود را براساس استقلال و تکیه بر مردم خود تبیین کرده است.
*امنیت خودمان را هیچگاه نخریده‌ایم و هیچگاه نخواهیم خرید
ظریف افزود: ما طرفدار روابط سالم و مبتنی بر منافع متقابل و مشترک با همه کشورها هستیم، ولی مبنای کار ما پیروی از دیگران نیستیم. امنیت خودمان را هیچگاه نخریده‌ایم و هیچگاه نخواهیم خرید. امنیت ما قابل خرید و فروش نیست چون از مردم ما نشات گرفته است. پیشرفتمان را هیچ وقت نخریده و نخواهیم خرید چرا که پیشرفت ما از مردم ما نشات می‌گیرد. هر قدر بر ما فشار آوردند و هر قدر تحریم کردند با اتکا به مردم خودمان پیشرفت کردیم.
وی در ادامه به ذکر چند مثال پرداخت و اضافه کرد: در دوران جنگ تحمیلی هر چه کردیم و هر چه خواستیم به ما سلاح ندادند. یک سازوکار بین‌المللی ایجاد کردند که مانع فروش سلاح به ایران شود. ما را از ابتدایی‌ترین ابزار دفاع از مردم خودمان محروم کردند در مقابل آن شوروی آن زمان به عراق میگ داد، فرانسه اگزوسه داد. آمریکا هواپیماهای آواکس خود را به عربستان فرستاد و تمام اطلاعات مناطق جنگی و جبهه‌های ما را در اختیار عراق قرار داد. انگلیس تانک‌های چیفتن را فرستاد، آلمان سلاح شیمیایی در اختیار صدام قرار داد، ولی هیچکس به ما ابزار دفاعی نداد. ولی آن جنگ را به لطف خدا و تکیه بر مردم از سر گذارندیم. صدام امروز کجاست. آنهایی که فکر می‌کردند جمهوری اسلامی ظرف یک هفته نابود خواهد شد کجا هستند و صدام کجاست؟
ظریف گفت: ما روی پای خود ایستادیم و امکانات دفاعی و موشک‌های خود را ساختیم و توانستیم پهپاد آمریکایی را با موشک تمام ساخت ایران سرنگون کردیم.حالا می‌گویند چرا ساختید؟ برای اینکه شما نمی‌توانید مانع پیشرفت ما شوید و با تحریم نمی‌توانید جلوی ایرانی را بگیرند.
وی همچنین اظهار داشت: در مرحله دوم آمدند یک نیروگاه هسته‌ای و راکتور تحقیقاتی هسته‌ای در دهه 50 میلادی برای ایران ساختند بعد گفتند سوختش را نمی‌دهیم بعد مانع شدند دیگران سوختش را بدهند، خیال کردند ما می‌گوییم نیروگاه و راکتور را می‌بندیم، چون شما اجازه نداده بودید. ولی ما خودمان راکتور و سوخت نیروگاه را ساختیم. بعد گفتند چرا سوخت 20 درصد را ساختید؟
*ظریف خطاب به آمریکایی‌ها: ایران را با نوکران خود اشتباه گرفتید
ظریف خطاب به آمریکایی‌ها عنوان کرد: به خاطر اینکه، شما ایران را با نوکران خود اشتباه گرفتید که از شما امنیت می‌خرند و هر جور شما بفرمایید گوش به فرمان هستند. ایران، جنس دیگری است. ایران بر هفت هزار سال تمدن استوار است. دوران امپراتوری ایران چندین برابر کل عمر آمریکاست. برای ما این دولت (ترامپ) گذراست. می‌دانیم که همانطور که امپراتوری ایران پایان یافت، هر امپراتوری دیگری نیز پایان می‌یابد و می‌دانیم هیچ قدرتی ابدی نیست و تنها قدر قدرت، خداست.
* ممکن است شما برای برخی خدا باشید، ولی برای ایران هیچگاه
وزیر خارجه خطاب به آمریکایی‌ها بیان کرد: ممکن است شما برای برخی خدا باشید، ولی برای ایران هیچگاه. این بار هم به لطف خدا فشارهای شما را با پیشرفت، تکیه بر توان ملی، اقتصاد مقاومتی، روابط با کشورهای دوست و اتکا به مردم خود جبران می‌کنیم؛ ولی پشت مردم قایم نمی‌شویم.
وی افزود: حمایت از حقوق مردم وظیفه انسانی، اخلاقی و امنیت ملی است و ما از مردم خود شرمنده هستیم و به آنها وامداریم. به آنها بدهکاریم. خیلی باید کار کنیم آنچه این مردم برای ما کردند پاسداری کنیم.
ظریف گفت: مردم ولی نعمت ما هستند و ما صاحب اختیار مردم نیستیم. انشاالله با رابطه‌ای که در 40 سال بین مردم و دولت ایجاد شده، هر کس فکر کند با فشار بر مردم به آرزویش می‌رسد این آرزو را حتما با خود به گور می‌برد.
*در سفرم به نیویورک به من گفته شد که ظرف 2 هفته تحریم خواهم شد
وزیر خارجه در خصوص خبر منتشر شده مبنی بر دیدارش با «رند پال» سناتور جمهوریخواه و اینکه در آن دیدار پیشنهاد دیدار با ترامپ مطرح شده، گفت: بارها گفته‌ام در زمان حضور در نیویورک برای شرکت در نشست‌های مجمع عمومی و سایر نشست‌های سازمان ملل به نیویورک می‌روم و به آمریکا سفر نمی‌کنم. مقایسه سفر من به نیویورک با سفر دیگران نیست.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: بحمدالله من را محدود هم کردند البته محدود شدن همکاران من که آنجا مقیم هستند غیرانسانی است ولذا من مشکلی ندارم.
وی افزود: زمانی که در نیویورک هستم از صبح تا آخر وقت ملاقات دارم. یا در جلسات سخنرانی یا مصاحبه دارم یا ملاقات. این ملاقات‌ها بسیار شفاف است. کسانی که می‌بینیم افراد خارج از قوه مجریه آمریکا هستند.سناتورها، نمایندگان و اصحاب رسانه و افرادی هستند که در گروه‌های فکری حضور دارند.
ظریف اضافه کرد: ولی آمریکایی‌ها بر خلاف ادعای آزادی بیانشان خیلی به آزادی بیان معتقد نیستند و برای کسانی که با جلسه با من حضور پیدا می‌کنند ممکن است دردسر ایجاد کنند من هیچ وقت اعلام نکردم با چه کسی ملاقات می‌کنم و هیچ گاه اعلام نکردیم که سناتورها و گروه‌های نخبگی که ملاقات کرده‌اند چه کسانی هستند. اگر خودشان خواستند اعلام کردند، ما منعی نداریم آنها اعلام کنند. ولی روش ما این نیست که اعلام کنیم با چه کسانی دیدار کردیم.
ظریف ادامه داد: من به عنوان دیپلمات باید بتوانم در جلسه مذاکره کنم و طرف مقابل احساس کند که می‌تواند با من مذاکره کند نه مصاحبه. اگر قرار باشد من موضوعاتی را که در جلسه مذاکره با من مطرح می‌شود را بیرون مطرح کنم، طرف وقتی می‌خواهد به ملاقات با بنده بیاید خیال کند که مصاحبه می‌کند ولذا مطالب کلیشه‌ای را مطرح کند و این برای دیپلماسی سم مهلک است.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: شما به عنوان دیپلمات یک وظیفه به عنوان دیپلماسی عمومی دارید که قسمت جدا نشدنی از دیپلماسی است، ولی نباید آن را با دیپلماسی قاطی کنید. اگر قرار باشد صورت مذاکرات خود را بیرون بدهید، دیگر کسی با شما صحبت نمی‌کند، در جلسه آنچه می‌خواهد به خبرنگار می‌گوید و این گونه خاصیت دیپلماسی از بین می‌رود. به همین خاطر ملاحظه می‌کنید خبرهای ما از ملاقات‌ها بسیار مختصر است برای اینکه قرار نداریم دیپلماسی رسمی را با دیپلماسی رسانه‌ای قاطی کنیم.
وی در عین حال گفت: همه چیز ما شفاف است. البته باید رعایت طرف مقابل را هم بکنیم.
ظریف تصریح کرد: درباره آنچه در مذاکرات اتفاق افتاده مطلبی را مطرح نمی‌کنم، ولی در سفرم به نیویورک به من گفته شد که ظرف 2 هفته تحریم خواهم شد، مگر اینکه آن پیشنهاد (رند پال) را بپذیرم که بحمدالله نپذیرفتم و تحریم شدم.
*برخی در آمریکا حرف‌های بزرگ‌تر از دهانشان را بیان کردند
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره تحریمش و مطالب عنوان شده در این خصوص که آمریکا می‌خواهد با رهبر انقلاب مذاکره کند، گفت: اولا ترامپ قبل از من مقام معظم رهبری را تحریم کرد لذا این حرف بی اساس است. برخی در آمریکا حرف‌های بزرگ‌تر از دهانشان را بیان کردند. در ایران سیاست خارجی یک پروسه تصمیم گیری جمعی است و بنده به عنوان خدمتگزار کوچک در این روند حضور دارم، ولی هیچکس در این روند به تنهایی تصمیم نمی‌گیرند و همه در این روند مشارکت می‌کنند و من این افتخار را دارم که قسمتی از این تصمیم‌گیری باشم.
*برویم محضر من امضا کنم که 1400 منزل تشریف دارم یا دانشگاه
وی درباره اینکه برخی می‌گویند شما برای انتخابات ریاست جمهوری آماده می‌شوید، نیز اظهار داشت: می‌خواهید برویم محضر و من سند امضا کنم، باور کنید همین کاری که الان دارم چون احساس وظیفه می‌کنم که این کار را بلدم و باید انجام دهم، دارم انجام می‌دهم. من الان در برابر تمام جهان اعلام می‌کنم من آن کار (ریاست جمهوری) را بلد نیستم ولذا دنبال آن کار نیستم. همین کار را که بلدم اگر بگذارند.
ظریف افزود: نگران 1400 نباشید. بگذارید کاری که بلدم انجام دهم. به خاطر نگرانی از 1400 مانع کار فعلی ما نشوید. مخلص شما هم هستیم. 1400 ما منزل تشریف داریم یا دانشگاه.
* آمریکا آتش افروز است/ ضرب المثل چینی که آمریکایی‌ها نمی‌فهمند
ظریف در پاسخ به سؤال خبرنگار روزنامه فایننشال تایمز مبنی بر اینکه ایران در چه شرایطی نفتکش استنا ایمپرو را رفع توقیف خواهد کرد و اینکه آیا فکر می‌کنید ممکن است باعث درگیری نظامی شود اگر ائتلاف نظامی بین‌المللی در خلیج فارس ایجاد شود؟ گفت: ائتلاف بین‌المللی برای چه می‌خواهد شکل بگیرد؟ آمریکا مسؤول تنش در خلیج فارس و دنیاست. کسی که آتش افروز است نمیتواند آتش نشان باشد. آمریکا آتش افروز است و کافی است آتش افروزیش را متوقف کند همه چیز خوب می‌شود. آمریکا هر وقت به خلیج فارس آمده جز خشونت و جنگ و آدمکشی نتیجه‌ای به بار نیاورده است.
وی افزود: ترامپ می‌گوید هفت تریلیون دلار در منطقه هزینه کردیم و جز بدبختی برای خود و منطقه چیزی به بار نیاوردیم. آمریکایی‌ها چندین بار تجربه‌های غلط گذشته را تکرار کردند و ظاهرش این است که آن ضرب المثل چینی را نمی‌فهمند که آدم عاقل از یک سوراخ 2 بار گزیده نمی‌شود. مثل اینکه یا عقلشان مشکل دارد یا باید چند بار گزیده شوند تا متوجه شوند این خسارتی که برای مردم آمریکا با این سیاست‌ها به بار آوردند چقدر عظیم است.
* آنچه دولت انگلیس انجام داده، همدستی با تروریسم اقتصادی آمریکاست
وزیر خارجه تصریح کرد: ایران معتقد است که اقدام انگلیس در جبل طارق راهزنی دریایی است. هیچ منطقی نداشته و توجیه اینکه این تحریم اتحادیه اروپاست هیچ مبنایی ندارد چون اتحادیه اروپا از ابتدا با تحریم‌های فرامرزی مخالف بوده است. اگر تحریمی وجود داشته برای اعضای اتحادیه اروپاست.
ظریف ادامه داد: از ابتدا هم گفته بودیم و گرچه به انگلیس هیچ ارتباطی ندارد، این کشتی به سمت جایی که تحریم کرده بودند نمی‌رفته است. آنچه دولت انگلیس انجام داده، همدستی با تروریسم اقتصادی آمریکاست و در این هیچ شکی نیست و یک راهزنی دریایی است و آمریکا برای محروم کردن مردم ایران از داشتن منابع خارجی برای حفظ اقتصاد داخلی این اقدامات را صورت داده است که انشاءالله به تدریج نیاز به منافع نفتی کمتر شود و از ابتدای دولت تدبیر و امید تا امروز از بالای 50 درصد به نزدیک 30 درصد و انشاءالله در بوجه امسال حتی پایین‌تر هم خواهیم رسید.
وی گفت: این منابع نفتی برای این است که غذا و داروی مردم تامین شود و آمریکا مانع از رسیدن دارو و غذا به مردم ایران می‌شود و انگلیس با آمریکا در این زمینه همراهی کرده ولذا انگلیس شریک تروریسم اقتصادی آمریکاست و این کار تبعات و عواقبی دارد.
*ما مسؤول امنیت این منطقه هستیم/دلیلی نمی‌بینیم در مقابل انگلیس چشم پوشی کنیم
این دیپلمات ارشد کشورمان در ادامه با بیان اینکه ما در خلیج فارس بزرگ‌ترین ساحل را داریم، عنوان کرد: نزدیک به 2 هزار کیلومتر ساحل در خلیج فارس داریم و حضور ما و عمان در تنگه هرمز و نزدیک به 1500 کیلومتر ساحل در دریای عمان داریم و دلیل دارد که اسم این مکان را خلیج فارس گذاشته‌اند نه خلیج مکزیک و یا خلیج خوک‌ها. ساحلش با ایران است و ما مسؤول امنیت این منطقه هستیم.
وی با ذکر این نکته که امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز را ما همیشه حفظ کردیم، گفت: ما در اجرای وظیفه خود برای حفظ امنیت خلیج فارس بعضی اوقات از بعضی تخلفات و جرایم چشم پوشی می‌کردیم و اکنون دلیلی نمی‌بینیم که در مقابل انگلیس چشم پوشی کنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: اقدام ما عمل متقابل نیست. اقدام ما چشم پوشی نکردن از تخلفات است و الان کشتی انگلیسی به خاطر تخلفاتی که سازمان بنادر و دریانوردی ایران از آن شکایت شده در دادگاه‌های ایرانی باید بررسی شود و اگر ضرورت داشته باشد و احساس کنیم فایده‌ای دارد در بررسی کمک می‌کنیم که تسریع شود.
* آمریکا باید دست از قانون شکنی بردارد
خبرنگاری با اشاره به اظهارات اخیر حسن روحانی رئیس جمهور مبنی بر اینکه ممکن است در هفته‌های آینده به نتیجه قابل قبولی دست پیدا کنیم و تحولات صورت گرفته در بازار ارز از ظریف پرسید آیا پیشنهاد مشخصی از سوی طرف‌های مقابل مطرح شده است؟ که وی گفت: دولت موفق شده با همکاری بخش‌های مختلف جامعه شرایط اقتصادی را به سمت آرامش پیش ببرد از جمله شاهد آرامشی در بازار ارز هستیم، البته من عادت کردم در حوزه‌هایی که تخصص ندارم اظهارنظر نکنم.
وزیر خارجه افزود: کار دیپلمات این است که دنبال روش و راهکار باشد و ما هیچ وقت این کار را متوقف نکردیم. گفتگوهایی که رئیس جمهور خودشان بهترین دیپلمات کشور هستند با جاهای مختلف داشتند در مسیر ادامه کار دیپلماسی ماست و این گفتگوها ادامه دارد و ما هم با جدیت آن را دنبال می‌کنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی یادآور شد: آنچه باید انجام شود این است که آمریکا باید دست از قانون شکنی بردارد. اگر از قانون شکنی و تروریسم اقتصادی دست بردارد همه مشکلات حل می‌شود.
*2 قدم را برداشتیم و قدم سوم هم در راه است
وی گفت: اتحادیه اروپا از ابتدای خروج آمریکا از برجام تعهداتی را داده و تعهداتی هم در برجام وجود دارد و اگر امکانش باشد اینها اجرا شوند، امکان عبور از این مرحله وجود دارد و اگر این امکان نباشد ایران برنامه خود را اعلام کرده و در چارچوب برجام است، 2 قدم برداشتیم و قدم سوم هم در راه است.
ظریف عنوان کرد: برجام بر خلاف آنچه گفتند مبنی بر بی اعتمادی متقابل بوده و به همین خاطر سازوکاری پیش بینی کرد که اگر طرفی تخلف کرد طرف مقابل بتواند اقدام کند.
* استفاده از مکانیسم Snapback (ماشه) برای اروپا غیرممکن است
وزیر خارجه در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه اگر قرار باشد ایران گام سوم را بردارد چقدر به دوران پیش از برجام و فروپاشی برجام نزدیک‌تر خواهیم شد و ارزیابی شما درباره تلاش‌های فرانسه برای کاهش تنش چیست؟ اظهار داشت: برجام ظرفیت اقدام را در داخل خودش دارد. ما در داخل برجام اقدام می‌کنیم و الان بحث فروپاشی برجام نیست و اگر طرف مقابل نخواهد هزینه کند، موضوع جداگانه‌ای است و ما بر همان اساس عمل می‌کنیم.
وی افزود: امکان بازگشت به شرایط قبل از برجام وجود ندارد، البته ما می‌توانیم برنامه هسته‌ای خود را بسیار گسترده‌تر از قبل از برجام پیش ببریم، ولی طرف‌های مقابل هیچ وقت نخواهند توانست اجماع امنیتی که قبل از برجام به ناحق علیه ایران ایجاد کرده بودند، دوباره ایجاد کنند.
ظریف توضیح داد: چون همه دنیا می‌داند و 15 گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که پنج گزارش آن بعد از خروج آمریکا صادر شد، همگی نشان داده که ایران تعهداتش را اجرا می‌کند و اگر مشکلی هست قانون شکنی آمریکاست.
رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: امروز اجماع امنیتی علیه آمریکا شکل می‌گیرد نه علیه ایران. بازگشت به شرایط قبل از برجام غیرممکن است و استفاده از مکانیسم Snapback (ماشه) برای اروپایی‌ها غیرممکن است. چون اقدام ایران خلاف برجام نیست در چارچوب برجام است و این اقدام به راحتی می‌تواند برگردد.
وی توضیح داد: ما رسما اعلام کردیم که این اقدام به محضی که تعهداتشان را اجرا کنند ما به تعهدات آمریکا کاری نداریم. اروپا تعهداتی که در برجام دارد و تعهدات 11 گانه خود را انجام دهد تعهدات ایران هم انجام می‌شود. در چارچوب برجام عمل می‌کنیم. نمی‌توانند اقدامی علیه ما در در شورای امنیت انجام دهند، مگر اینکه بخواهند بازی زور انجام دهند که بازی زور با بازی قانون 2 بازی کاملا متفاوت است.
*تنها بهانه‌ای که برای تحریم بنده دارند این است که از طرف مردم ایران صحبت می‌کنم
ظریف درباره تحریمش نیز خاطرنشان کرد: اقدامی که آمریکا صورت داد نشانگر خصومت آمریکا با ایران است چون هیچ بهانه‌ای برای تحریم من پیدا نکردند جز اینکه من نماینده مردم ایران هستم. تنها بهانه‌ای که برای تحریم بنده دارند این است که از طرف مردم ایران صحبت می‌کنم.
وی خطاب به آمریکایی‌ها گفت: حالا اگر صحبت من برای شما اینقدر گران تمام می‌شود بگذارید دنیا بداند که شما چقدر با گفتگو مخالف هستید. این نشان می‌دهد آمریکا به دیپلماسی علاقه‌ای ندارد و برخی در آمریکا با دیپلماسی دشمن هستند.
ظریف با اشاره به نقل قولی از بولتون مبنی بر اینکه دیپلماسی و مجامع بین‌المللی یکی از ابزارها در جعبه ابزار ماست، این نیست که ما حقوق بین‌الملل را رعایت کنیم، اظهار داشت: کشوری که ادعا می‌کند کشور قانون است. اسم خودشان را گذاشتند کشور قوانین، آن وقت یک حقوق بین‌الملل یک ابزار از جعبه ابزار آنهاست.
وی خاطرنشان کرد: قطعا به ضرر ما تمام نخواهد شد.
*گام سوم نه آخرین قدم و نه خروج از برجام بلکه در چارچوب برجام است/برجام چیز مقدسی نیست
وزیر خارجه در پاسخ به سؤال خبرنگار تلویزیون ترکیه در خصوص اینکه آیا گام سوم می‌تواند آخرین قدم باشد و بعد از خروج از برجام برنامه ایران چه خواهد بود؟ افزود: گام سوم نه آخرین قدم است و نه خروج از برجام، گام سوم در چارچوب برجام است. البته برجام چیز مقدسی نیست و اگر لازم باشد از برجام خارج می‌شویم.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: فعلا نیازی نمی‌بینیم از برجام خارج شویم، به خاطر اینکه برجام را به لطف خدا اینقدر دقیق مذاکره کردیم و این وضعیت را در برجام پیش بینی کردیم و امروز بر اساس آنچه پیش بینی کردیم که آمریکا ممکن است بدعهدی کند عمل می‌کنیم و آمریکا خودش را از نعمت برجام محروم کرده و اروپا می‌تواند با اقدامات خود از برجام استفاده کنند.
وی افزود: راجع به اقدامات بعد از خروج از برجام صحبت نمی‌کنیم.
* آنهایی که مایلند فاتحه دیپلماسی را بخوانند باید خیلی منتظر بمانند
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره اینکه برخی تحریم شما را پایان مذاکره با غرب می‌دانند، عنوان کرد: دیپلماسی و مذاکره هیچ گاه پایان نمی‌پذیرد. دیپلماسی یکی از ارکان ارتباطات بشری است و از ابتدا بوده و وجود خواهد داشت. در جنگ هم دیپلماسی وجود دارد.دوستانی که مایلند فاتحه دیپلماسی را بخوانند باید خیلی منتظر بمانند، چه افرادی مثل بولتون که مدت‌هاست می‌خواهند فاتحه دیپماسی را بخوانند و چه کسانی که اینجا ممکن است به اشتباه چنین بخواهند، باید صبر کنند.
ظریف افزود: همه ما خواهیم رفت و دیپلماسی خواهد ماند. اقدام آمریکا در تحریم من نشانگر 2 گفتمان است. یک گفتمان مبتنی بر گفتگو و همراهی است و یک گفتمان که آمریکا در آن تنهاست و گفتمان یکجانبه گرایی و قلدرمابی و حذف است. یک نفر را پیدا کنید که از یکجانبه گرایی علنا حمایت کند.
رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: این نشانگر انزوای گفتمان یکجانبه گرایی است و آمریکا هم که خودش دنبال گفتمان یکجانبه گرایی است، الان خودش دنبال ایجاد ائتلاف است. آمریکایی‌ها نیاز به بازسازی ذهنی و ادراکی دارند.
*اینستکس گام مقدماتی برای اجرای تعهدات اروپاست
وزیر خارجه در پاسخ به سؤالی درباره اینکه از 11 تعهدی که اروپا عمل نکرده آیا در مذاکرات با فرانسوی‌ها در این باره بحث شده است؟ بیان کرد: اروپایی‌ها در برجام تعهداتی دارند که در ضمیمه 2 برجام است و این تعهدات معطوف به اقدام نیست، معطوف به نتیجه است. آنها نمی‌توانند ادعا کنند که تحریم‌ها را در کتابچه‌هایمان برداشته‌ایم.
وی خاطرنشان کرد: اروپایی‌ها باید شرایطی را فراهم کنند که شرکت‌هایشان در ایران کار کنند. تعهدات اروپایی‌ها حتی موکول به اجرای تعهدات آمریکا نیست و عادی سازی روابط اقتصادی ایران با کشورهای اروپایی یکی از تعهدات اروپا در برجام است. بعد از خروج آمریکا از برجام که فهمیدند آمریکا نیست 11 تعهد کردند و این تعهدات سه بار در سطح وزرا تکرار و در سطح مدیران سیاسی چند بار مطرح کردند. اینها شامل فروش نفت ایران، همکاری در صنعت و ... است و اینها را هنوز شروع نکرده‌اند و اینها تعهدات اروپا بعد از خروج آمریکا از برجام است.
وزیر خارجه با بیان اینکه اروپایی‌ها نمی‌توانند ادعا کنند که ما نمی‌دانستیم آثار تحریم‌های اروپا چیست، اظهار داشت: چرا شما هم رفیق‌های خود را خوب می‌شناختید و هم شرایط خود را می‌دانستید و از 11 تعهدتان هیچ کدام را اجرا نکردید.
این دیپلمات ارشد کشورمان گفت: اینستکس گام مقدماتی برای اجرای تعهدات اروپاست و باید تعهداتشان را انجام دهند.
*ممکن است آنها بیکار باشند، ولی ما بیکار نیستیم/ در آمریکا انقلاب که نشده
وزیر خارجه در بیان دلایل عدم مذاکره با آمریکا اظهار داشت: ما با آمریکا مذاکره داشتیم. ما طولانی‌ترین مذاکرات تاریخ را با آمریکا داشتیم. هیچگاه وزیر خارجه آمریکا 17 روز متوالی برای مذاکره با یک وزیر خارجه خارج از آمریکا نبوده است. هیچگاه وزیر خارجه آمریکا 9 ساعت متوالی با یک وزیر خارجه دیگر در یک جسله مذاکره نکرده است.
رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: صدها ساعت مذاکره در سطح وزرا با آمریکا داشتیم چه وزیر انرژی آمریکا با آقای صالحی و چه بنده با آقای کری. اینکه گفته شود ما مخالف مذاکره هستیم، این گونه نیست. ما مذاکره کردیم. اینکه بگوییم چون دولت آمریکا عوض شده دوباره صدها ساعت مذاکره کنیم، این گونه نیست. ممکن است آنها بیکار باشند، ولی ما بیکار نیستیم، ما برای وقتمان ارزش قائلیم.
این دیپلمات ارشد کشورمان افزود: در آمریکا انقلاب نشده، یک انتخابات برگزار شده است. براساس حقوق بین‌الملل حتی انقلاب هم شده بود، دولت حاصل از انقلاب باید تعهدات اجرایی دولت قبلی را به ارث ببرد. نمی‌شود گفت یک چیزی بوده در هوا و من زیرش می‌زنم.
رئیس دستگاه دیپلماسی عنوان کرد: دولتی که نه به تعهد خودش، نه تعهد دنیا و نه تعهد بین‌المللی و نه تعهد شورای امنیتی که خودش عضو دائم آن است، پایبند است. آمریکا هنوز از شورای امنیت بیرون نرفته، البته من تعجب نمی‌کنم چون آمریکا از همه چیز از جمله یونسکو، شورای حقوق بشر و ... بیرون رفته است و انشاءالله این دولت از صحنه زمین هم بیرون برود. یک روز هم دیدیم از شورای امنیت بیرون رفت، ولی الان عضو دائم شورای امنیت است.
* آمریکا خودش از میز مذاکره کنار رفته/ عَلم مذاکره در دست و اختیار ماست
وی گفت: قطعنامه 2231 هنوز لغو نشده است. آمریکا نمیتواند ادعایی کند. آمریکا خودش از میز مذاکره کنار رفته است. آمریکا وزیر خارجه یک کشوری که می‌خواهد با آن مذاکره کند، تحریم کرده است. آمریکا بوده که بالاترین مقام جمهوری اسلامی یعنی مقام معظم رهبری مدظله العالی را تحریم کرده است، می‌خواهد با چه کسی می‌خواهند مذاکره کند.
وزیر خارجه خطاب به آمریکایی‌ها گفت: ادعا می‌کنند می‌خواهیم با صاحبان قدرت مذاکره کنیم. اختیار شما نیست، اختیار کشور است و کشور سازوکار است، شما که دروغگویی خود را با تحریم مقام معظم رهبری و وزیر خارجه ثابت کردید. با چه کسی می‌خواهید مذاکره کنید. ما از هیچ مذاکره‌ای کنار نرفتیم و شفاف هم می‌گوییم از میز مذاکره بیرون نرفتیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: 1+5 شد 1+4 به خاطر اینکه خودشان بیرون رفتند. تا آوریل 2018 یعنی اسفند 1396 یعنی دو ماه قبل از خروج آنها از برجام برایان هوک در نشست‌های کمیسیون برجام حضور داشت. ما از پای میز مذاکره کنار رفتیم یا آمریکا؟ آمریکا می‌خواهد یکجانبه‌گرایی کند.
وی افزود: کسی از آمریکا نمی پذیرد که دنبال مذاکره است. عَلم مذاکره در دست و اختیار ماست. هیچ وقت عَلم مذاکره در دست آمریکا نبوده و نخواهد بود.
* با تروریست‌های اقتصادی وارد مذاکره نمی‌شویم
ظریف در پاسخ به سوال خبرنگار سی.ان.ان گفت: اگر آمریکا به دیپلماسی علاقه‌مند بود، میز مذاکره را ترک نمی‌کرد. آمریکا فقط می‌خواهد قصد خود را بر مردم ایران تحمیل کند و پامپئو هم گفته آنقدر به ایران فشار می‌آوریم.
وی ادامه داد: ما تروریسم اقتصادی را قبول نمی‌کنیم و با کسانی که تروریست اقتصادی هستند وارد مذاکره نمی‌شویم. آنها باید تروریسم اقتصادی علیه ملت ایران را متوقف کنند.
وزیر خارجه خاطرنشان کرد: ما آماده مذاکره با همسایگان و دوستان خود هستیم و به این استراتژی ادامه می‌دهیم، ولی با کسانی که می‌خواهند تفنگ روی سر مردم ایران بگذارند، مذاکره نمی‌کنیم.
* بولتون و نتانیاهو بانی جنگ عراق هستند
وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به سؤال خبرنگار العالم درباره به کار بردن واژه «تیم بی» و تفاوت دیدگاه ترامپ با «تیم بی» گفت: من نه ترامپ را از نزدیک دیدم و نه ملاقات داشتم. براساس آنچه شنیدم برداشتم این است که ترامپ دنبال جنگ نیست، ولی براساس اظهارات بولتون او همیشه عنوان کرده دنبال جنگ است. بولتون و نتانیاهو بانی جنگ عراق هستند.
وی با بیان اینکه نتانیاهو هم سال‌هاست می‌گوید که ایران یک سال دیگر به بمب اتم می‌رسد، عنوان کرد: این افراد آنقدر بی حیا هستند که دروغشان را مرتب تکرار می‌کنند. هفت تریلیون دلار در منطقه هزینه کردند. ترامپ باید نگران باشد که آنها بتوانند سیاست خود را بر ترامپ تحمیل کنند و از قرائن برمی‌آید آنها هدفشان تغییر نکرده است. برای نتانیاهو اهمیت ندارد چند صد هزار سرباز آمریکایی کشته شود. حکام منطقه ما آمادگی دارند اهداف خودشان را به قیمت آخرین سرباز آمریکایی به دست بیاورند. این سیاست آنهاست و همیشه همین بوده است. مردم آمریکا باید این سیاست‌ها را تشخیص بدهند.
وزیر خارجه افزود: تصمیم بر تحریم من را زمانی گرفتند که «گروه بی» را مطرح کردم. این نشانگر آن است که چقدر دردناک که گفته می‌شود سیاست‌های آنها در واشنگتن اتخاذ نمی‌شود.
*سفره رابطه با ایران گسترده است/«گروه بی» گروه شرارت است
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: از اعضای «گروه بی» دارد کم می‌شود. استقبال می‌کنیم کشورهای همسایه ما خارج شوند و همسایگان ما بدانند سقف آهنین رژیم صهیونیستی نمیتواند شهرهای فلسطین اشغالی را در برابر مجاهدت‌های مردم غزه و لبنان محافظت کند. خوشحال می‌شویم گروه بی کم شود و خوشحال می‌شویم همسایگان ما با ما رابطه خوبی داشته باشند. آنها باید تصمیم بگیرند.
وی خطاب به کشورهای همسایه گفت: سفره رابطه با ایران گسترده است و ایران به عنوان کشور بزرگ منطقه و برادر شماست. باید تصمیم بگیرید آیا می‌خواهید جنایت در یمن متوقف شود و منطقه روی آرامش ببیند. 75 میلیارد دلار به صدام پول دادید که علیه ما به کار بگیرد همان موشک‌ها و تانک‌ها علیه کویت استفاده شد.
ظریف افزود: فراموش نکنید امنیت خریدنی نیست. امنیت را باید با همکاری با منطقه به دست آورد و ما این آمادگی را داریم. یا با هم امن هستیم و یا با هم ناامن. امنیت جدایی پذیر نیست. ما دعوت کردیم و باز هم دعوت می‌کنیم. در ایام حج هستیم و دعوت می‌کنیم، حج نماد وحدت مسلمین است.
وی خطاب به عاملان جنگ یمن گفت: جنگ و کشتار مردم یمن و منطقه را پایان دهید. فشار بر مردم افغانستان، سوریه و لبنان را پایان بدهید. بیایید سر یک سفره امنیت جمعی بنشینید.
رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: دوست داریم که همسایگان ما از گروه شرارت خارج شوند. این «گروه بی» گروه شرارت است و جز شرارت برای منطقه ما و دنیا چیزی ندارد.
* هنوز در گفتگو باز است
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه با توجه به تحولات اخیر در منطقه آیا وقت تنش زدایی فرا نرسیده است؟ گفت: من از ابتدای وزارتم در اولین مقاله‌ام دعوت به گفت‌وگو کردم. هم به صورت پیام علنی و هم در ملاقات با مقامات سعودی داشتم پیشنهاد گفتگو دادم. هنوز در گفتگو باز است و سفره گفتگو گسترده است.
ظریف ادامه داد: ما آمادگی داریم، به نظرم گفتگو حق منطقه است و به نفع همه کشورهای منطقه است و باید گفتگو شروع شود. سیاست‌های علیه یکدیگر راه به جایی نمی‌برد. تلاش برای محاصره کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس مثل قطر توسط سه کشور دیگر این شورا غیرقابل پذیرش است. نباید تمام سیاست‌ها مبتنی بر تحمیل و فشار باشد.
وی افزود: باید شورای همکاری را گسترش دهیم و گفتگو را در منطقه گسترش دهیم. ما همواره آمادگی گفتگو داشتیم و معتقدیم ایران و عراق و شش کشور شورای همکاری خلیج فارس باید گفتگو داشته باشند و مجمع گفتگوی منطقه‌ای داشته باشند و پیمان عدم تعرض با هم امضا کنند. اینها حرفی است که اولین بار در نامه آقای ولایتی در نامه به دبیرکل سازمان ملل مطرح شد. این پیشنهاد جدید نیست.
ظریف یادآور شد: آنها استقبال نکردند و فکر کردند با پول دادن به صدام می‌توانند امنیت بخرند. بعد فکر کردند از آمریکا می‌خواهند امنیت بخرند. راه گفتگو و امنیت منطقه‌ای باز است و در گفتگو با ایران بر روی همسایگانش باز است و هیچ وقت بسته نبوده و انشاءالله نخواهد بود.
* از تماسی خبر ندارم
وزیر خارجه کشورمان درباره مطلب منتشر شده مبنی بر تماس ولی‌عهد سعودی گفت: بنده از تماسی خبر ندارم و از درون ولی‌عهد عربستان سعودی اطلاعی ندارم. همانطور که گفتم ما همواره آماده‌ایم و برای اینکه وضعیت در منطقه ما تغییر کند باید بمباران مردم یمن متوقف شود. بر خلاف آنچه فکر می‌کنند ظرف سه تا چهار هفته می‌توانند یمن را مغلوب کنند، نمی‌توانند مردم یمن را مغلوب کنند و هر چه زودتر به این اشتباه پی ببرند و گفتگو برای راه‌حل صلح آمیز را جستجو کنند و برگردند برای خودشان و منطقه مفید خواهد بود.
*نقش محوری باید دست افغانستان باشد
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره صلح افغانستان و اینکه گفته می شود ایران نقش حاشیه‌ای دارد نیز گفت: همه کشورهای غیر از افغانستان باید نقش حاشیه‌ای داشته باشند. نقش محوری را باید افغانستان داشته باشد.
وی افزود: ایراد مذاکرات آمریکا با طالبان نیز این است که غیر از افغانستان، مردم افغانستان و دولت افغانستان، یک گروه دیگری که هیچ کار دیگری نباید در منطقه ما داشته باشند و باعث بدبختی منطقه ما خود آنها هستند، حالا نشستند با طالبان گفتگو می‌کنند آن هم بدون حضور دولت افغانستان.
وزیر خارجه بیان کرد: از ابتدا مخالف هر راهکار بدون حضور دولت افغانستان و هر راهکار تحمیلی از خارج از افغانستان بودیم. هر راهکاری باید با هدایت افغانستان صورت بگیرد، سایر دولت‌ها می‌توانند کمک کننده باشند، نمی‌توانند دستوردهنده باشند. سایر دولت‌ها نمی‌توانند توافقی را امضا کنند و بعد توقع داشته باشند مردم افغانستان این توافق را بپذیرند.
ظریف گفت: ایران در هر هیچ توافقی شرکت نکرده مگر با حضور دولت افغانستان. در اجلاس بُن ما در کنار مردم افغانستان حضور داشتیم. گروه‌های مختلف افغانستان که مبارزه کرده بودند در اجلاس بُن حضور داشتند و ما افتخار داشتیم در کنار آنها مشارکت کنیم. هرگاه جلسه‌ای با حضور افغان‌ها باشد در آن حضور داریم و جلسه‌ای که دولت افغانستان در حاشیه باشد را جلسه مشروع نمی‌دانیم که در آن شرکت کنیم، چه در حاشیه باشیم و چه نباشیم.
*چرا اروپایی‌ها چشمشان را باز نمی‌کنند؟
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه شرکت‌های دولتی مهمی در اروپا وجود دارد که می‌توانند خدمات اقتصادی مهمی به ایران در چارچوب برجام ارائه دهند و چرا اروپا حاضر نیست با شرکت‌ها و بانک‌های دولتی خود وارد تعامل اقتصادی با ایران شود؟ آیا این عدم همکاری را نمی‌توان ناشی از عدم حسن نیت اروپا خواند و در صورت تداوم این روند، امکان دارد که گزینه‌های در دست بررسی برای گام سوم کاهش تعهدات برجامی تشدید شود؟ عنوان کرد: این از بحث‌هایی است که ما همیشه با اروپایی‌ها داشتیم و آنها ادعا می‌کنند آمریکا شرکت دولتی و غیردولتی نمی‌شناسند و قانون شکنی آمریکا حد و مرز ندارد.
ظریف با بیان اینکه اتحادیه اروپا به خاطر انتخاب چنین دوستانی به تبریک نیاز دارد که هیچ اعتراضی ندارند که حتی شرکت‌های دولتی اروپا را تحریم کنند و همین اینستکس را هم تهدید کرده‌اند که تحریم می‌کنند، عنوان کرد: این بهانه‌ها برای ما کارآمدی ندارد.
وی خاطرنشان کرد: اقتصاد آمریکا اقتصاد مهمی است اما همه اقتصاد دنیا نیست. اگر شرکت‌های بزرگ یعنی توتال، شل، شرکت‌های مهم نفتی روسیه، چین و ژاپن .. تصمیم بگیرند که قلدری آمریکا را نپذیرند من یقین دارم که آمریکا نمیتواند آنها را تحریم کند. اگر بخواهد آنها را تحریم کند اقتصاد دنیا به هم می‌ریزد.
وزیر خارجه با طرح این سؤال که مگر آمریکا چقدر است؟ گفت: بازدارندگی آمریکا در ترس بقیه از آمریکاست نه در قدرت آمریکا. معتقدم این ترس کم کم زایل خواهد شد. الان چین و روسیه تصمیم گرفتند که مبادلاتشان را با دلار انجام ندهند، چین و ما، ما و روسیه، ما و هند و خیلی کشورها تصمیم گرفتیم مبادلاتمان را با دلار انجام ندهیم.
وی افزود: ما با ترکیه در سال گذشته به گفته وزیر خارجه ترکیه 38 درصد مبادلاتمان با ارز ملی بود. خیلی کشورها می‌توانند نظام تهاتری ایجاد کنند. ممکن است روش تهاتر برای مبادلات بین کشورهای در حال توسعه باشد چرا که مجبور نیستند از زورگویی نظام مالی بین‌المللی پیروی کنند. امروز نظام مالی بین‌المللی که آمریکا بر آن تسلط دارد یک زورگویی را نسبت به دیگران دارد مثلا ما و ونزوئلا که هم به ما و هم به ونزوئلا می‌گوید شما حق ندارید با هم کار کنید.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: چه نیاز است ما براساس این نظام کار کنیم.اگر اروپایی‌ها برای آینده خود نگران هستند و اگر نگران هستند که پس فردا آمریکا به آنها نگوید نباید با چین کار کنید، اقدامی را صورت دهد. آمریکا به اروپایی‌ها گفته که چرا از روسیه گاز می‌خرید؟ آمریکا در چه موقعیتی است که به یک اتحادیه که مجموعه توان اقتصادیش بیش از آمریکاست، زور می‌گوید.
وی با بیان اینکه چین، اتحادیه اروپا و روسیه مجموعه توان اقتصادیشان چند برابر آمریکاست، خاطرنشان کرد: چطور آمریکا می‌تواند به اروپایی‌ها بگوید شما حق ندارید از روسیه گاز بخرید! مقامات اروپایی مجبورند با احترام بگویند اگر از روسیه گاز نخریم شهروندان ما باید در زمستان از سرما بمیرند.
ظریف افزود: این نکته است که لازم است اروپایی‌ها به آن توجه کنند که تا چه حد خود را گروگان تصمیمات آمریکا قرار دهند. همیشه گفته‌اند شرکت‌های ما از آمریکا می‌ترسند، یک شرکت بله دو شرکت بله و.. اما اتحادیه اروپا آیا آنقدر توان ندارد در مقابل آمریکا بایستد؟ جلوی شرکت‌هایی که به خاطر تحریم‌های آمریکا از ایران خارج شد را بگیرید. آن وقت آمریکایی‌ها خواهند دید که چقدر می‌توانند قلدری و یکجانبه‌گرایی خود را ادامه دهند.
وی گفت: اروپایی‌ها باید متوجه باشند که آمریکایی‌ها خودشان بخواهند با ایران کار کنند هیچ کدام از این محدودیت‌ها را ندارند، فقط شرکت‌های اروپایی این محدودیت‌ها را دارند.
ظریف ادامه داد: اروپایی‌ها قرارداد بویینگ را با ایرباس مقایسه کنند. چقدر قرارداد بویینگ راحت‌تر است. قرارداد ایرباس 6 ماه طول کشید تا دولت آمریکا تایید کرد، ولی بویینگ سه ماه طول کشید. تازه بعد از 6 ماه از 117 ایرباس 17 تا را مجوز داد ولی برای بویینگ 80 فروند را اجازه داد.
وی گفت: چرا اروپایی‌ها چشمشان را باز نمی‌کنند که آمریکا به خاطر منافع خود چه بلایی سر اقتصاد جهانی می‌آورد. ما در ایران با توجه به اینکه متکی به مردم خودمان هستیم این مرحله را با اقتدار و سربلندی پشت سر می‌گذاریم و تلاش ما در دولت این است که کمترین آسیب به مردم وارد شود. شرمنده مردم هستیم.
وزیر خارجه اضافه کرد: شخصا از مردم بزرگ ایران به خاطر کم کاری‌ها و کمبودهایی که برای تامین معیشت آبرومند و خوب مردم داشتیم، عذرخواهی می‌کنم.
رئیس دستگاه دیپلماسی خطاب به اروپا گفت: شما هستید که با این قلدر خواهید ماند. هر چقدر حرف قلدر را بیشتر گوش دهید بیشتر قلدری می‌کند. با شنیدن ادعاهای قلدر عقب نشینی صورت نخواهد گرفت.
* سفره ما به روی عربستان و امارات باز است
ظریف در پاسخ به سوالی درباره چرخش امارات در سیاست‌هایش نسبت به ایران و آیا کانال ارتباطی با عربستان وجود دارد و گفته می‌شود عربستان پیام‌هایی را برای ایران فرستاده است، گفت: اجازه دهید از عبارت چرخش ناگهانی استفاده نکنم. سفره ما بر روی عربستان و امارات باز است و هر وقت بخواهند که سیاست‌هایشان را اصلاح کرده و مذاکره را به جای درگیری انتخاب کنند، ما آمادگی داریم.
وی افزود: از پیام پشت پرده اطلاع ندارم و بعید می‌دانم پیام پشت پرده‌ای از عربستان بوده باشد، ولی گفتگوهایی بین مسئولان حج عربستان با مسئولان حج ما انجام شده است و تشکر می‌کنم از میزبانی عربستان از مردم ایران در حج و امیدوارم این آرامش نتایجی فراتر از حج داشته باشد.
*طرح عدم تعرض کاملا مشخص است
وزیر خارجه درباره پیمان عدم تعرض با همسایگان عنوان کرد: برای مجمع گفتگوهای منطقه‌ای پیشنهاد خود را در سال 93 ارائه دادیم و متاسفانه آنها بودند که موافقت نکردند. طرح عدم تعرض کاملا مشخص است از حضور در ائتلاف‌های خصمانه خودداری کنند. هر وقت آماده باشند ما هم آماده‌ایم.
*استقبال می‌کنیم از کسانی که به دیپلماسی و گفتگو معتقدند
ظریف در پاسخ به سؤالی عنوان کرد: تفاوت‌های فراوانی در آمریکا هست و استقبال می‌کنیم از کسانی که به دیپلماسی و گفتگو معتقدند.
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا لغو تحریم‌ها همچنان جزو خطوط قرمز ایران است؟ گفت که لغو تحریم‌ها جزو خطوط قرمز ایران بوده است. اقدام کافی نیست و نتیجه مهم است و اروپا باید نتیجه را به ما نشان دهند. همه اینها نه خط قرمز ما بلکه خط قرمز برجام است.
*مقام معظم رهبری اصرار دارند افراد نظرشان را بگویند
وزیر خارجه در پاسخ به این سؤال که رابطه وزیر خارجه با مقام معظم رهبری چگونه است و اینکه نظر شما درباره مذاکره با آمریکا چگونه است؟ خاطرنشان کرد: اینگونه نیست که ما با آمریکا مذاکره انجام نداده باشیم، ساعت‌ها مذاکره صورت گرفته و اگر به نتیجه مشخصی ختم شده است همانطور که مقام معظم رهبری گفتند این نتیجه آزمایشی برای آمریکا است که اگر در آن سربلند باشد می‌تواند زمینه‌ای برای مذاکره در حوزه‌های دیگر باشد.
وی افزود: اینکه مقام معظم رهبری در جلساتی که ایشان حضور دارند به من اجازه می‌دهند نظراتم را بدهم نشانگر رهبری، گوش شنوا و سعه صدر ایشان است. ممکن است در یک موضوعی بنده به عنوان یک کارشناس نظراتم را بیان کنم که آن را وظیفه خودم می‌دانم، ولی در نهایت تصمیم در آن مجلس گرفته می‌شود و مقام معظم رهبری نیز در نهایت جمع‌بندی می‌کنند. برخی اوقات برخی نظرات با نظرات ایشان یکی نیست ولی ایشان گوش می‌کنند. مقام معظم رهبری رهبری با سعه صدر دستور می‌دهند که افراد نظرشان را بگویند و اصرار دارند که افراد دچار خودسانسوری نشوند و این به نظر من از نعمت‌هایی است که ما داریم.
ظریف عنوان کرد: حالا برخی می‌خواهند تصویر غلطی ایجاد کنند، چه در این طرف و چه در آن طرف، خیلی به آنها توجه نکنید. من آنقدر از محبت‌های مقام معظم رهبری بهره‌مند بوده‌ام. نمی‌دانم برخی چطور می‌توانند ادعای ولایتمداری کرده و همزمان توهین کنند.
*هیچ راه قانونی برای Snapback وجود ندارد
وزیر خارجه در پاسخ به سؤالی درباره اظهاراتش مبنی بر اینکه اگر چهار سال قبل بازگردم باز هم برجام را امضا می‌کردم، عنوان کرد: برجام توافق با آمریکا نبود. آمریکا در برجام یک عضو ضروری و یک شر ضروری بود. با آن مذاکره کردیم و آن هم معتقد است شکست خورده به خاطر اینکه اجازه داده آن قطعنامه‌ها نابوده شود و به این خاطر خارج شده است و الان هم همه تلاش خود را صورت می‌دهد که آنها را برگرداند.
وی افزود: اگر کسی اعتماد کرده بود برجام 2 صفحه می‌شد ولی برجام 150 صفحه شد چون اعتماد نداشتیم. چرا ماده 36 را در برجام قرار دادیم چون اعتماد نداشتیم. ماده 36 را بر خلاف برخی فشارها به گونه‌ای اجرا کردیم که طرف مقابل هیچگاه نتواند قطعنامه‌ها را برگرداند.
ظریف تصریح کرد: هیچ راه قانونی برای Snapback وجود ندارد، به خاطر اینکه ایران اقداماتی که اکنون انجام می‌دهد در اجرای اقدامات جبرانی است که خودش پیش بینی کرده بود. لذا برخلاف دوستانی که می‌گویند برجام کلاه بزرگی بر سر مردم ایران بود، معلوم است چه کسی کلاه سرش رفته بود که از آن خارج شد.
*10 سال دیگر هم برگردم برجام را امضا می‌کنم
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: دوستان هر روز یک چیز جدید می‌گویند. برجام هیچگاه به نفع یک طرف نبود. برجام توافقی بود که همه در آن سهم داشتند. اما ایران در برجام نفع استراتژیک داشت و توانست قطعنامه‌های شورای امنیت را لغو کند. امروز اجماع امنیتی جهانی علیه ایران نیست بلکه علیه آمریکاست.
وی گفت: بنده نه امروز، 10 سال دیگر هم برگردم برجام را امضا می‌کنم. فکر می‌کنم برجام سند افتخار مردم ایران بود نه سند افتخار من. به خاطر اینکه من با پشتوانه مردم ایران، رهبری و مقاومت امضا کردم. برجام با پشتوانه مقاومت امضا شد و از روز امضا پشتوانه مقاومت شد.
ظریف افزود: برخی دوستان ما نخواستند ببینند. امیدوارم یک روزی ببینند.
*ننویسید ظریف عصبانی بود
وزیر خارجه همچنین در این نشست خبری خطاب به خبرنگاران عنوان کرد: ننویسید ظریف عصبانی بود، من اگر داد نزنم صدایم به شما نمی‌رسد. هر وقت می‌روم مجلس، اینقدر در مجلس همهمه هست که اگر داد نزنی صدایت نمی‌رسد، یعنی گوش نمی‌کنند و هر وقت حرف می‌زنم می‌گویند ظریف عصبانی بود. من اصلا عصبانی نیستم و اصلا هم ناراحت نیستم.
* کف تعهدات اتحادیه اروپا
خبرنگاری درباره اینکه کف مطالبات ایران از اروپا در برجام چیست از ظریف سؤال کرد که وی پاسخ داد: اروپایی‌ها بعد از خروج آمریکا از برجام تعهداتی را مطرح کردند تا حالا حدود 14 تا 15 ماه گذشته و هنوز اقدامی نکردند اگر بخواهد هر اقدامشان 14 تا 15 ماه طول بکشد دلیلی ندارد با این روش ادامه یابد.
وی افزود: کف مطالبات ما را آقای رئیس جمهور در نامه‌اش به اعضای اتحادیه اروپا و بنده هم به خانم موگرینی مطرح کردم. برای اینکه ایران اقداماتش را به گذشته برگرداند باید 2 اقدام انجام شود فروش نفت ما به می 2018 برسد و منابع مالی آن هم در اختیار ایران قرار بگیرد. اینها کف تعهدات اتحادیه اروپاست. تعهدات دیگری هم دارند که باید اجرا کنند.
