رسانه ارزشی و خبر لیلا حاتمی

محمدرضا اسدزاده در خبرآنلاین نوشت: 'افتضاحی دیگر در عرصه بازیگران سینما / لیلا حاتمی: نمایش صحنه‌های خصوصی بدون سانسور برای من لذت بخش است'

این روتیتر و تیتر خبری است منتشر شده در خبرگزاری ای که همواره منادی اخلاق وحفظ ارزش های اسلامی بوده است. اما وقتی به حرف های خانم لیلا حاتمی به عنوان عضو هیئت داوران در جشنواره فیلم مراکش مراجعه کنید و حرف های او را بخوانید، خواهید دید که او چنین گفته است: "جامعه‌ای که دینش اسلام است و آن قدر انعطاف دارد که می‌تواند داخل سالن سینمایی‌اش فیلمی نشان داده شود که دارای صحنه‌های خصوصی‌تر است، انعطاف در این جامعه اسلامی برای من خوشایند است. این موجب حسودی من نمی‌شود. وقتی این چندگانگی فرهنگ‌ها و عقاید متفاوت را در یک بستر اسلامی مشاهده می‌کنیم، بلکه این انعطاف بسیار برایم لذت بخش است."

حالا شما قضاوت کنید بینید آیا ازاین سخنان، آنچنان مفهومی که تیتر خبرگزاری ارزشی ما بهره گرفته، به ذهن می آید؟

مجزا از تحلیل و نقد و بررسی این سخن هنرمند کشورمان ، و بی آنکه بخواهیم درباره حد و حدود این آزادی و انعطاف اجتماعی و فرهنگی سخن بگوییم، موضوع این است که جان کلام خانم لیلا حاتمی مبتنی بر این است که برای او چندگانگی و انعطاف فرهنگی در جامعه اسلامی لذت بخش است. در حالی که خبر خبرگزاری به اصطلاح ارزش گرای کشورمان، چنان تیتر زده که انگار برای خانم حاتمی، بی عفتی و بی مبالاتی و دیدن صحنه های سکس لذت بخش است! گذشته از اینکه کلمه "بدون سانسور" اصلا در جمله های گوینده نبوده و معلوم نیست خبرنگار این کلمه را از کجا وارد تیتر کرده است!

حال باید پرسید کدام اخلاق اسلامی و کدام ارزش مداری به خبرنگار و دبیر و سردبیر این رسانه ی ارزشگرا اجازه داده تا چنین تیتری برای هنرمندی که در جامعه مورد توجه عمومی است، استفاده کند؟

آیا این خبرمصداق دو رذیله اخلاقی افتراء و بهتان نیست و آیا افتراء و بهتان در اخلاق اسلامی گناه کبیره نیست؟ آیا در اخلاق اسلامی، هر زمان سخنی را به کسی نسبت دهید که او چنان نگفته باشد، دچارحرام نشده ایم؟ بر اساس کدام سیره و کدام روش منبعث از دین چنین اطلاع رسانی مجاز شمرده می شود؟ تیتر منتسب به این هنرمند قطعا از نگاه اخلاق اسلامی هم درحکم افتراء و هم درحکم بهتان است.

حال باید از جماعت ارزشگرایان پرسید که آیا آیات درباره بهتان - به معنای حرفی که به کسی نسبت داده می شود به نحوی که آن حرف با آبرو و حیثیت آن شخص بازی کند- خوانده اید تا بدانید که این تیتر که مصداق بهتان است، 40 بار درقرآن زشت و حرام خوانده شده است.

همچنین در قران "افتراء" به معنای کلامی را – یا تیتر خبری را- از پیش خود بافتن درحالی که درذهن یا زبان او چنین نبوده و آن جمله را به فردی نسبت دادن و متهم ساختن نارواى فرد از روى بدخواهى، انگیزه‌هاى خود خواهانه، حسد، انتقام و غیره، 60 بار در قرآن زشت و حرام عنوان شده است.

شاید حقیقت این باشد که شکل رفتارها و مغز گفتارهای طیف وسیعی از هنرمندان و نویسندگان و روشنفکران دیگراندیش جامعه ما با مغز اندیشه های اسلام - آنگونه که اخلاق و فقه دین می گوید - سازگاری نداشته باشد، اما مگر به زور تحمیل و تکفیر و توهین می توان این شاکله را تغییر داد؟ و مگر دراین سی ساله توانسته ایم با این شیوه ها، رفتارهای دینی را گسترش بدهیم؟

این سخن نه به معنای کوتاه آمدن از منطق اسلام و فقه و اخلاق متعالی اسلام است و نه ترویج و تبلیغ اباحه گری و خود باختگی. بلکه سخن آن است که رسانه ارزشی و مروجان و مبلغان ارزش ها باید در مقابل طیف دیگراندیش جامعه اسلامی که به هر دلیل همچون آنان نمی اندیشند و رفتار نمی کنند، چگونه برخورد کنند؟ آیا اینگونه اطلاع رسانی به نفع اسلام و ارزش ها و اسلامی سازی جامعه تمام خواهد شد؟ - یا در این سی سال چنین شده است؟ -

درست بنگریم که نتیجه این رفتارها به کجا انجامیده است؟ آیا با اینگونه اطلاع رسانی از طیف های گوناگون جامعه، ما به جذب حداکثری دست یافته یا خواهیم یافت؟

اگرچه رسیدن به مقاصد سیاسی و قبیله ای و تعصبات فردی، آنچنان جماعتی را کور کرده است که دیگر برای اینان نه دغدغه فرهنگ و هنر و حفظ و جذب حداکثری اهمیت دارد و نه حفظ اخلاق عمومی و حرمت انسانی.

به راستی اینکه دست اندرکاران رسانه مذکور مدام خبر بگذارند که فلان بازیگر و فلان هنرمند با غریبه ای دست داده است یا مدل لباسش مناسب نبوده، چه سوی برای جامعه اسلامی یا جماعت مسلمانان دارد یا چه سوی برای فرهنگ و هنر و هنرمند ما خواهد داشت؟ آنان راه خویش می روند و حاصل این اخبار جز زیر سوال رفتن همین جامعه اسلامی و مدیران و هادیان فرهنگی آن نخواهد بود.

به راستی مگر نه آنکه با همین شیوه ها، هویت فرهنگی ما، پاره پاره تر، حرمت ها دریده تر، شخصیت آدم ها به دست طایفه گری و قبیله پروری و گروکشی ها، لکه دارتر خواهد شد و همه اینها به نام اسلام و پشت پوشش و شعارحفظ ارزش های اسلامی انجام می شود. درهرحال می بینم که این مسیر جز به بد نام کردن ارزش های اسلامی و انزجارعمومی از آن نیانجامیده و نخواهد انجامید؟



شاید این حدیث اندکی هشیارمان کند. پیامبر خدا(ص) در اواخرعمرخود اصحاب را جمع کردند و فرمودند:
"زمانی بر امت من بیاید که اخلاق انسانی از آنان رخت بربندد چنانکه اگر نام یکی را بشنوی بهتر از آن که او را ببینی. یا اگر او را ببینی بهتر از آن است که او را بیازمایی. زشتی های خودشان را به ما نسبت می دهند و به نام خوبی، بدی می کنند. زمانی برسد که از قرآن جز ورقی و رسم الخطی و از اسلام جز نامی برای مسلمانان نماند. آنچنانکه گروهی به دین خدا در جهان خوانده شوند در حالی که همین گروه از هرکسی از فهم قران و درک اسلام و عمل به اخلاق دورتر باشند...."