چرا طرح مکرون برای نجات برجام به موفقیت نرسید؟

شهریور ماه امسال و پیش از برگزار اجلاس سران مجمع عمومی سازمان ملل، امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه در تماس هایی با تهران و واشنگتن با هدف میانجیگری، تلاش کرد از تنش های موجود میان طرفین بکاهد اما این تلاش ها در عمل، نتیجه ملموسی نداشت. اوج تلاش‌های مکرون، در جریان اجلاس پیشین سران گروه 7 در شهر بیاریتز فرانسه بود که در حاشیه این اجلاس، نشستی با حضور وزیر امور خارجه ایران، رئیس جمهوری و وزیر امروزخارجه فرانسه و نمایندگان شرکای اروپایی برجام برگزار شد.

«بهرام قاسمی» در گفت و گویی کوتاه با روزنامه «لو موند» فرانسه، تلاش های دولت پاریس برای میانجیگری را «خیرخواهانه و با نگاهی مثبت و سازنده » توصیف کرده و در عین حال، نبود صدای واحد از جانب اروپا را دلیل به نتیجه نرسیدن تلاش های مکرون دانسته است.

لوموند به نقل از قاسمی می نویسد: ایران تلاش کرد نشان دهد که به امانوئل مکرون رئیس جمهوری اعتماد دارد، هر چند طرح وی هنوز به نتایج لازم و ملموسی نرسیده است. البته برخی نیز گمان دارند که این طرح ناکارآمد است.

این روزنامه فرانسوی در مقاله‌ای با عنوان «شکست فرانسه در میانجیگری میان ایران و آمریکا»، بخش هایی از گفت و گوی کوتاه خود با بهرام قاسمی را منتشر کرد و به نقل از این دیپلمات ایرانی نوشت: تهران تلاش های خیرخواهانه فرانسه را با نگاهی مثبت و سازنده مورد استقبال قرار داد و در این چارچوب در چندین ماه گذشته مذاکراتی فشرده و طولانی میان تهران و پاریس به انجام رسید، هر چند که ایران می دانست با توجه به تمامی شرایط موجود نمی توان کاملاً به نتایج مورد نظر در این طرح امید بست.

لو موند نوشت: این دیپلمات عالی‌رتبه ایرانی اعتقاد دارد دلیل این مشکل، نبود یک صدای واحد رسا و قدرتمند از جانب اروپاست.

سفیر ایران در فرانسه افزود: آمریکا به فشار حداکثری و زیاده خواهی های خود ادامه می دهد و اروپا نیز به نظر می رسد چندان کاری در خور ظرفیت های خود نمی تواند انجام دهد.

دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا اردیبهشت ماه سال گذشته با اعلام خروج کشورش از برجام، تحریم‌ها رفع شده به واسطه این توافق را علیه ملت ایران بازگرداند.

ایران که همواره بر حفظ برجام و غیرقابل مذاکره بودن آن تأکید کرده است؛ یک‌ سال پس از خروج آمریکا از این توافق، پایبندی کامل خود به آن را حفظ کرد اما پس از مشاهده بدعهدی اروپایی‌ها در اجرای تعهداتِ برجامی آنها به ویژه بهره‌مندی‌ ایران از منافع اقتصادی این توافق، از اردیبهشت‌ماه امسال گام‌هایی را با هدف کاهش تعهدات خود، طبق برجام آغاز کرد.

ایران تاکنون در چهار گام از تعهدات برجامی خود شامل عبور از سقف ۳۰۰ کیلوگرمی ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۳.۶۷ درصد، عدم فروش آب سنگین و مازاد اورانیوم غنی‌شده، افزایش سطح غنی‌سازی به ۴.۵ درصد و برداشتن محدودیت‌ ها روی فعالیت‌های تحقیق و توسعه (R & D) کاسته است. گام چهارم کاهش تعهدات برجامی ایران از نیمه آبان ماه گذشته آغاز شد و درصورتی که ایران بخواهد گام بعدی را بردارد، کمتر از دو هفته دیگر برای گام بعدی زمان باقی است.