سرویس سیاسی «انتخاب» / بردیا دانش: با نامه نگاری اخیر غلامعلی حداد عادل و حجت الاسلام آقاتهرانی، شورای ائتلاف اصولگرایان و جبهه پایداری در فاصله کمتر از دو هفته تا انتخابات یازدهمین دوره مجلس، عملا تعارفات را کنار گذاشته و وارد جدل و اتهام زنی متقابل شده اند.
میدان بی رقیب اصولگرایان
ماجرا از جایی آغاز شد که با ردصلاحیت گسترده کاندیدا‌های غیراصولگرا، اصولگرایان عملا خود را پیشاپیش برنده انتخابات مجلس یازدهم پنداشتند تا جایی که شماری از نیرو‌های این جریان، به صراحت این موضوع را بر زبان می‌آورند. در این شرایط، نهاد ارشد سیاستگذاری اصلاح طلبان نیز رسما اعلام کرد هیچ لیستی برای انتخابات نخواهد داد تا عملا اصولگرایان در میدان بی رقیب تنها بمانند.
رویای وحدت در بن بست
در چنین شرایطی تنها دغدغه اصولگرایان، ائتلاف بود؛ مسئولیت اصلی این ائتلاف هم به غلامعلی حداد عادل در جایگاه رئیس شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب یعنی همان تشکیلات اصولگرایان سپرده شده. سازوکار تحت مدیریت حداد عادل برای انتخاب لیست ۳۰ نفره تهران ابتدا به یک فهرست ۱۵۹ نفره و سپس به لیستی ۹۰ نفره رسید. با این حال، همزمان با پیشبرد این سازوکار، جبهه پایداری نیز برای تهران لیستی ۶۰ نفره منتشر کرد تا دو شقه شدن اصولگرا‌ها رسمیت یابد.
حملات متقابل پایداری و شورای ائتلاف
سپس برخی اظهارنظر‌ها از سوی دو طرف، عملا امکان ائتلاف را کم و کمتر کرد.
در واکنش به این اظهارات متقابل، آیت الله محمّدتقی مصباح یزدی، رهبر معنوی جبهه پایداری هم روز ۱۳ بهمن در دیدار اعضای شورای مرکزی این جبهه با طرح این سؤال که علت رفتار‌های نامناسب و تخریب‌هایی که علیه جبهه پایداری و افراد منتسب به این جبهه انجام می‌شود، چیست؟ گفت: برخی از این رفتار‌ها شاید از طرف برخی دوستان انجام می‌گیرد که ما توقع نداشتیم.
او ادامه داد: به طور خلاصه علّت این تخریب‌ها از دو حال خارج نیست، یعنی دو علت بیشتر ندارد. یک اینکه کسانی هستند که این برداشتی را که ما از اسلام و انقلاب و امام و فرمایش‌های امام (ره) داریم، قبول ندارند و ما اختلاف مبنایی اصلی [با آنها]داریم؛ ما دنبال یک چیزی هستیم و آنها دنبال یک چیز دیگر.
وی درباره علّت دوم تخریب‌ها علیه جبهه پایداری گفت: برخی هم اینطور نیستند و از لحاظ فکری و نظری چندان مخالف نیستند، اما در عمل وقتی پای منافع در کار می‌آید، کم می‌آورند.
این اظهارات با واکنش مهدی چمران، از اعضای ارشد شورای ائتلاف اصولگرا‌ها مواجه شد که گفت: «شورای ائتلاف همیشه دوستان جبهه پایداری را به وحدت دعوت کرده و غیر از این صحبت دیگری را درباره جبهه پایداری مطرح نکرده است. اگر کسانی هم صحبت‌هایی درباره جبهه پایداری کردند ربطی به شورای ائتلاف ندارد.»
حجت الاسلام آقاتهرانی، دبیرکل جبهه پایداری هم روز ۱۳ بهمن عملا «افتراق بین اصولگرایان» را تایید کرد و گفت: ارائه لیست‌های مختلف، وحدت را نفی نمی‌کند و «می‌توان لیست مستقل ارائه داد».
این اظهارات هم با واکنش مهدی چمران مواجه شد. او گفت: «این حرف که «دو لیست باشیم، باز هم متحدیم» یعنی «دو لشکر بشویم، اما باز هم با یکدیگر متحدیم» یا «در کنار هم باشیم با دو تا اسم». واقعا نمی‌دانم منظور چیست و باید خود ایشان سئوال کرد.»
او تاکید کرد: «ما کار خودمان را انجام می‌دهیم. شورای ائتلاف به این مسائل کاری ندارد. اسامی را هم اعلام می‌کند. آن کسانی که قبول کردند، آمدند و شرایط را پذیرفتند، به همکاری ادامه می‌دهند؛ آنها هم که نپذیرفتند نمی‌آیند. شورای ائتلاف فهرست و لیستی که از مجموعه احزاب و تشکل‌های کنونی می‌دهد به عنوان لیست اصلی خواهد بود. از همه هم دعوت و دست و پای همه بوسیده شده تا بیایند با هم متحد باشیم. تا حالا هم عموم گروه‌ها به شورای ائتلاف پیوسته اند؛ معنی وحدت همین است. اگر بخواهد معانی دیگری طرح شود از آن چیزی نمی‌دانم.»
احتمال ممنوعیت حضور نامزد‌های ائتلاف در لیست پایداری
یک روز بعد در ۱۴ بهمن ۹۸ سخنگوی جبهه پایداری یک گام هم فراتر گذاشت و ضمن حمایت از تعدد لیست‌های اصولگرا در انتخابات حتی آن را باعث افزایش شور انتخاباتی دانست. مجید متقی فر موضوع مذاکرات برای ائتلاف را به نوعی از اساس رد کرد و گفت: از ابتدا هم درباره ورود به این لیست صحبتی نشده بود، البته ما هنوز هم ترجیحمان ارائه لیست واحد است و اگر هم نشد بهتر است اشتراکات لیست هایمان بسیار زیاد باشد.
او به یک تجربه مشابه در انتخابات مجلس نهم اشاره کرد و گفت: ما سال نود هم دو لیست مختلف را ارائه کردیم و تعدد لیست اتفاقا می‌تواند شور انتخاباتی کشور را افزایش دهد، البته ما هنوز هم به لیست مستقل فکر نمی‌کنیم و تلاش داریم که اشتراکات بالایی داشته باشیم.
روز ۱۷ بهمن، شکاف از این هم عمیق‌تر شد و حجت‌الاسلام محمدحسین موسی پور، عضو جامعه روحانیت مبارز حتی از احتمال ممنوع شدن حضور اعضای لیست نهایی شورای ائتلاف اصولگرایان در لیست جبهه پایداری خبر داد. او گفت: در صورت عدم تفاهم در ارائه فهرست مشترک، یکی از گزینه‌ها منع حضور اعضای لیست شورای ائتلاف در لیست جبهه پایداری است.
تیر خلاص
با این وجود، برخی اصولگرا‌ها هنوز امید داشتند تا این وحدت شکل بگیرد. امید آنها اشتراک دو لیست ۹۰ نفره شورای ائتلاف و ۶۰ نفره جبهه پایداری بود؛ دو لیستی که ۲۴ عضو اشتراک داشتند. اما نامه گلایه آمیز و تند حداد عادل به آقاتهرانی در ۲۰ بهمن و پاسخ تندتر آقاتهرانی عملا تیر خلاصی بر ائتلاف احتمالی بود.
در نامه نگاری انجام شده، هر یک از این دو، طرف مقابل را به تخریب روند وحدت متهم کردند. حدادعادل پیشنهاد جبهه پایداری به شورای ائتلاف را عامل ایجاد تفرقه دانست. بر اساس آنچه حداد عادل نوشته بود، در آخرین جلسه مشترک او و احتمالا دیگر اعضای شورای ائتلاف با آقاتهرانی، صادق محصولی و دو عضو دیگر جبهه پایداری، این جبهه پیشنهاد داده بود تا همان ۲۴ عضو مشترک دو لیست مبنایی برای بستن لیست‌های ۳۰ نفره باشد، اما به گفته حداد عادل، «در همان جلسه توضیح داده شد که شما در فهرست ۶۰ نفره خود بنا داشته اید که هیچ فردی از بعضی از احزاب و تشکل‌های حاضر در شورای ائتلاف را در آن فهرست قرار ندهید و قبول پیشنهاد شما عملاً به معنی نفی فلسفه وجودی ائتلاف و فروپاشی آن است و به معنی آن است که شورای ائتلاف اختیار تعیین ۲۴ نفر از لیست ۳۰ نفره انتخابات تهران را فقط به پایداری که در شورای ائتلاف شرکت ندارد تفویض کرده باشد و تنها در حد ۶ نفر امکان تصمیم گیری مستقل داشته باشد.»
به بیان ساده تر، حداد عادل نوشته بود که جبهه پایداری با این پیشنهاد قصد دارد تا شورای ائتلاف را مجبور کند که از ۹۰ نفری که در لیست فعلی خود دارد، ۲۴ نفر منتخب این جبهه قطعا انتخاب شوند و فقثط ۶ نفر باقیمانده به انتخاب شورای ائتلاف وارد لیست شوند.
آقاتهرانی هم در پاسخ ضمن تکرار مواضع خود و دیگر اعضای جبهه پایداری که همگی بوی عدم وحدت می‌داد، با اشاره به اینکه از ۲۴ عضو مشترک دو لیست فقط ۳ نفر عضو جبهه پایداری هستند، عدم پذیرش ۲۴ نفر مشترک دو لیست را نشانه سهم خواهی احزاب اصولگرا نامید و به کنایه پرسید که «آیا این سازوکار تفاوت قابل توجهی با سازوکار‌های ناکارآمد قبلی امثال «جمنا» و غیر «جمنا» دارد؟»
اشتراک صفر
او همپنین به اظهارات مطرح شده در خصوص احتمال ممنوعیت حضور اعضای لیست نهایی شورای ائتلاف در لیست پایداری هم واکنش تندی نشان داد و آن را ضد وحدت نامید. او نوشت: «تعجب ما وقتی مضاعف شد که دوستان ائتلاف دست یاری و خلوص دوستانشان در جبهه پایداری را رد کردند و از فهرست اشتراک صفر سخن گفتند. اشتراک صفر؟! آیا معنای «اشتراک صفر» میان دو فهرست چیزی غیر از «ضد وحدت» است؟ چه کسی وحدت شکنی می‌کند؟ انصاف دهید جناب آقای دکتر! بر فرض که پذیرفتیم که منطق سهم‌خواهی‌ها و اقتضائات فلسفه ائتلاف با احزاب به شما اجازه ندهد که ۲۴ مشترک را در لیست مشترک قرار دهید و قرار دهیم؛ ۲۴ نشد، ۲۲؛ ۲۲ نشد؟ ۲۰؛ ۲۰ نشد؟ ۱۸؛ منطق اشتراک صفر دیگر چیست؟! آیا اگر به فرض ۱۰درصد اختلاف باشد بهتر است یا ۱۰۰ درصد تباین؟! آقاتهرانی افزود: برادر حداد عادل عزیز! آیا مجبور کردن نامزد‌های مشترک به انتخاب یکی از دو فهرست، کاری بر مبنای وحدت‌گرایی و انصاف و تقواست؟! آیا از فهرست‌های دیگران اطلاع دارید؟»
در فاصله ۱۱ روز مانده به انتخابات مجلس، اصولگرایانی که حالا دو دسته شده اند، در میدان بی رقیب تعارفات را کنار گذاشته و عریان‌تر از هر زمان دیگری به هم تاخته مو یکدیگر را متهم می‌کنند.
پس از آنکه حجت الاسلام آقاتهرانی، دبیرکل جبهه پایداری از احتمال ارائه لیست مستقل از اصولگرایان خبر داد، سخنگوی این تشکل نیز از تعدد لیست های اصولگرا در انتخابات حمایت کرد و حتی آن را باعث افزایش شور انتخاباتی دانست.
