شاید با غذاهای پروبیوتیک و فواید سلامت آنها برای روده آشنا باشید اما پری‌بیوتیک ها نیز به همان اندازه اهمیت دارند.چه به واسطه مصرف باکتری های مفید در قالب مکمل ها یا مصرف یک کاسه ماست، احتمالا چیزهایی درباره پروبیوتیک ها، ارگانیسم های کوچکی موجود در غذاهای تخمیر شده، شنیده اید. اما آیا می دانستید که پروبیوتیک ها نیز برای ادامه زندگی خود به غذا نیاز دارند؟
این جایی است که پری‌بیوتیک ها، نوعی فیبر، وارد بازی می شوند. در شرایطی که بیشتر میوه ها و سبزیجات سرشار از فیبر منبع خوبی برای پری‌بیوتیک ها هستند، برخی نسبت به دیگران گزینه های بهتری محسوب می شوند.
پری‌بیوتیک ها چه هستند؟
شاید با غذاهای پروبیوتیک و فواید سلامت آنها برای روده آشنا باشید اما پری‌بیوتیک ها نیز به همان اندازه اهمیت دارند. در شرایطی که غذاهای پروبیوتیک، مانند ماست یا کلم ترش، باکتری های زنده و دوستدار روده را ارائه می کنند، غذاهای پری‌بیوتیک در واقع باکتری های روده را تغذیه می کنند.
بدن انسان در واقع توانایی گوارش پری‌بیوتیک ها را ندارد، از این رو، باکتری های موجود در دستگاه گوارش آنها را تخمیر می کنند. این به رشد باکتری های خوب روده کمک می کند که می تواند به گوارش سالم و مبارزه با التهاب کمک کند.
پری‌بیوتیک ها به تغذیه پروبیوتیک ها کمک می کنند، از این رو، تکثیر آنها می تواند به شکل‌گیری یک میکروبیوم قوی‌تر کمک کند. یک میکروبیوم سالم نه تنها می تواند گوارش و جذب مواد مغذی را بهبود ببخشد، بلکه سیستم ایمنی را تقویت کرده و حتی خلق و خوی انسان را بهبود می بخشد.
زمانی که پروبیوتیک ها و پری‌بیوتیک ها همراه با هم مصرف می شوند، این شرایط سینبیوتیکس نامیده می شود زیرا در کنار هم عملکرد بهتر و قوی‌تری را ارائه می کنند.
مانند پروبیوتیک ها، شما می توانید پری‌بیوتیک ها را در قالب مکمل مصرف کنید اما برخی غذاهای سرشار از فیبر نیز وجود دارند که منابع طبیعی برای پری‌بیوتیک ها هستند. برای تقویت سلامت روده، پری‌بیوتیک ها باید به طور منظم در رژیم غذایی روزانه شما حضور داشته باشند. هرچه پری‌بیوتیک بیشتری در رژیم غذایی شما وجود داشته باشد، مواد مغذی بیشتری از جمله ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها نیز جذب بدن خواهند شد.
موز
موز به واسطه محتوای پتاسیم خود شناخته شده است، اما این میوه غذای خوبی برای باکتری های روده نیز محسوب می شود. موز حاوی فروکتولیگوساکاریدها (FOS)، مولکول های فروکتوز که بدن نمی تواند آنها را تجزیه کند اما توسط باکتری های روده متابولیز می شوند. فروکتولیگوساکاریدها که به عنوان فیبر غذایی دسته بندی می شوند نه تنها رشد میکروارگانیزم های روده را تقویت می کنند، بلکه می توانند به گوارش سالم در بدن نیز کمک کنند.
سیب زمینی ترشی
سیب زمینی ترشی یا کنگر فرنگی اورشلیم (Jerusalem Artichoke) نوعی سبزی ریشه ای با رنگ بژ و ظاهری متفاوت نسبت به کنگر فرنگی معمولی است.
سیب زمینی ترشی به واسطه محتوای زیاد اینولین، نوعی فیبر پری‌بیوتیک، خود بسیار مورد توجه قرار گرفته است. اینولین یک کربوهیدرات غیر قابل گوارش است که به عنوان یک فروکتان نیز شناخته می شود. اینولین نه تنها به افزایش باکتری های سالم روده کمک می کند، بلکه می تواند به افزایش جذب مواد معدنی و تقویت سیستم ایمنی بدن نیز کمک کند.
ریشه کاسنی
ریشه کاسنی سرشار از اینولین است و یک ماده پر استفاده در تولید محصولات غذایی محسوب می شود که به بافت بهتر و کاهش مقدار چربی یا قند موجود در آنها کمک می کند. در شرایطی که ممکن است خود ریشه کاسنی را مصرف نکرده باشید، این محصول برای افزایش محتوای فیبر اغلب به غذاهای فرآوری شده مانند کلوچه ها اضافه می شود.
اینولین می تواند به تقویت گوارش سالم کمک کند و همچنین مطالعه ای در سال 2017 که در نشریه Journal of Clinical Gastroenterology منتشر شد، نشان داد این ترکیب توسط افراد دارای معده حساس که به طور منظم از پریشانی گوارشی رنج می برند به خوبی تحمل می شود.
خانواده آلیوم: تره فرنگی، سیر و پیاز
محصولاتی مانند پیاز، سیر و تره فرنگی که عضو خانواده سبزیجات آلیوم هستند سرشار از فروکتوالیگوساکاریدها هستند. اگرچه تره فرنگی ممکن است به اندازه سیر یا پیاز در فهرست خرید شما قرار نداشته باشد، اما افزودن آن به رژیم غذایی می تواند فواید سلامت مختلفی را به همراه داشته باشد.
غلات کامل
غلات کامل یا سبوس‌دار مانند جو دوسر، گندم و جو کامل منابع خوبی برای پری‌بیوتیک ها غیر سبزیجات هستند. این محصولات پر استفاده به واسطه کاهش خطر بیماری قلبی و بیماری های متابولیک مانند چاقی و دیابت شناخته شده هستند. آنها حاوی ترکیبات بتا-گلوکان هستند. بتا-گلوکان ها در محصولات دیگری مانند مخمر، قارچ ها و جلبک دریایی نیز وجود دارند.
غلات کامل نه تنها فواید گوارشی ارائه می کنند، بلکه حاوی مواد مغذی مانند منیزیم، آهن و آنتی اکسیدان ها نیز هستند که برخی از آنها ممکن است در میوه ها و سبزیجات وجود نداشته باشند.
عسل
ممکن است درباره عسل به عنوان یک فیبر قابل گوارش فکر نکنید اما این ماده غذایی حاوی حدود 25 اُلیگوساکارید متفاوت است. بنابر مطالعه ای که در در سال 2013 در نشریه Nutrients منتشر شد، اُلیگوساکاریدها نشان داده اند که رشد سویه های پروبیوتیک بیفیدوباکتریا و لاکتوباسیلی را افزایش می دهند.
برگ قاصدک
برگ های قاصدک یکی از منابع غذایی خوب برای پری‌بیوتیک ها محسوب می شود. همچنین، آنها منبع گیاهی خوبی برای ویتامین A، کلسیم، ویتامین K و آهن هستند.
برگ خام قاصدک را می توانید به سالادها اضافه کنید اما از آنجایی که طعم آن اندکی تلخ است، افراد بسیاری ترجیح می دهند برگ های قاصدک را با سبزی های برگدار شیرین‌تر و ملایم‌تر ترکیب کنند.
مارچوبه
با توجه به محتوای فیبر زیاد (حدود 4 گرم در هر پیمانه پخته)، جای شگفتی نیست که مارچوبه یکی دیگر از منابع طبیعی خوب برای پری‌بیوتیک ها باشد.
مارچوبه نیز سرشار از اینولین و فروکتوالیگوساکاریدها است که هر دو می توانند به رشد باکتری های سالم روده کمک کنند. همچنین، مارچوبه سرشار از آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین های C و E است.
