آدم قید‌پذیری نیستم

محسن رجب‌پور با وجود آنكه هنوز دو سال مانده تا 40 ساله شود، دنيايي از تجربه در زمينه موسيقي پاپ ايران است. جوان حسابدار يك شركت نوارفروشي، خيلي زود جسارت به خرج داد و همه آنچه تا آن روز جمع كرده‌ بود، يعني يك پيكان را فروخت و يك آلبوم موسيقي تلفيقي را تهيه كرد و آنقدر جدي و پيگير بود كه خيلي زود طعم موفقيت را چشيد و بعد گروه و كنسرت و شركت و... تا حالا، كه علاوه بر همه مشغله‌هايش، مدير اركستر ملي ايران هم هست. رجب‌پور در اولين و دومين دوره حضور موسيقي پاپ در جشنواره، مسوول برگزاري آن بود و حالا با وجود رابطه خوبي كه با مسوولان موسيقي دارد و هم اینکه آنها او را به مديريت اركستر ملي منصوب كرده‌اند، انتقاد را فراموش نكرده ‌است. با او تاريخچه حضور موسيقي پاپ در جشنواره و مشكلات اهالي پاپ در اين خصوص را بررسي كرديم.

اولين دوره‌اي كه موسيقي پاپ در جشنواره شركت كرد، چه زماني بود؟
اولين دوره در سال 1376 بود. البته در آن سال اين حضور مثل سال‌هاي اخير نبود و اساسا موسيقي پاپ در جشنواره فجر حضور پيدا نكرده بود. در دوره رياست آقاي مرادخاني در مركز موسيقي كه با بازي‌هاي جام‌جهاني 1998 همراه شده بود، در جامعه يك تب و تاب و شور و شوقي به وجود آمده بود و جوانان، مخصوصا در حوزه مسايل اجتماعي به يك خودباوري رسيده بودند كه تا قبل از آن نرسيده بودند. يكي از اتفاقات مهمي كه در آن دوره افتاد، برگزاري جشنواره موسيقي پاپ بود. در آن دوره كه هنوز خشايار اعتمادي، عقيلي، عصار و اصفهاني هم براي مردم تازه بودند، برگزاري جشنواره موسيقي پاپ كار ويژه و مهمي بود.
شما آن موقع در زمينه موسيقي پاپ كار مي‌كرديد؟
بله. در آن زمان هفت سال از حضور من در موسيقي مي‌گذشت چون من از سال 69، از حسابداري يك مغازه نوارفروشي شروع كردم تا الان كه در خدمت شما هستم، در اين زمينه كار مي‌كنم. در سال 71 آلبومي توليد كرده بودم به اسم «شيرين و فرهاد» كه تنظيم‌كننده آن علي درخشان و خواننده آن مهرداد كاظمي بود. در آن موقع موسيقي مملكت ما، فقط موسيقي محلي و مذهبي بود و موسيقايي به اين صورت وجود نداشت. من همه پول زندگي‌ام كه يك ماشين بود، براي توليد اين آلبوم موسيقي گذاشتم. ما آن آلبوم را با يك ميليون و 350هزار تومان جمع كرديم و هنوز اسناد مالي آن هم موجود است. البته در آن زمان يك اثر موسيقي را با 250 تا 300هزار تومان توليد مي‌كردند و با استوديو و ميكس و همه چيز، زير 500هزار تومان تمام مي‌شد اما ما يك اثر را با دو و نيم برابر پول جمع كرديم. جالب است كه اين اثر در همان دو ماه اول هفت ميليون تومان فروخت. در آن زمان هفت ميليون تومان خيلي پول بود و باعث شد كه ايده‌هاي من در حوزه موسيقي طرفدار پيدا كند.
در مقطع سال 76 فقط همين كار را توليد كرده بوديد؟
تا آن موقع كارهايي كرده بوديم كه كم‌كم رسيده بود به تلفيق. اولين اثر موسيقي پاپ در ايران را من با اسم «خليج‌فارس» مجوز گرفتم كه با صداي حميد غلامعلي اجرا و پخش شد. اين موسيقي در مركز سرودها و آهنگ‌هاي انقلابي آن زمان، آنقدر نو بود كه در سال 74 با كد «پ» (يعني پاپ) مجوز گرفت. البته بعدا به «ت» (يعني تجاري) تبديل شد. جالب است كه در سال 73 مدير نظارت وقت، فرم ارايه اين اثر به ارشاد را پاره كرده و گفته بود از اتاق برو بيرون؛ اما يك سال بعد اين اثر به‌عنوان يك اثر ارزشمند مجوز گرفت. بعد ماجراي موسيقي در تلويزيون راه افتاد و اين رسانه پرچم‌دار توليد و پخش قطعاتي شد كه توام با نشاط باشد و مردم هم آن را دوست داشته باشند و به اين ترتيب كساني مثل عقيلي، خشايار اعتمادي، محمد اصفهاني و عليرضا عصار ظهور كردند.
در سال 76 مركز سرود و آهنگ‌هاي انقلابي آن زمان، همزمان با جشنواره موسيقي فجر، يك جشنواره موسيقي پاپ هم راه انداخت. آن كار، كار بسيار ارزشمندي بود و الان، 14 سال از آن موضوع گذشته و نه تنها جشنواره‌اي به نام جشنواره موسيقي پاپ نداريم، بلكه بخش موسيقي پاپ، بخش جنبي جشنواره موسيقي فجر است و در حالي كه تنها بخش درآمدزاي آن است، اما متاسفانه بعضي‌ها به آن بي‌حرمتي مي‌كنند. يعني در اصل از يك طرف درخواست مي‌كنند تا فلان خواننده موسيقي پاپ در آن بخواند و از آن طرف هم مي‌گويند كه: «موسيقي پاپ فلان و بهمان است.» اين در حالي است كه به نظر من، موسيقي پاپ قابليت برگزاري جشنواره سه ماه به سه ماه را هم دارد. مسوولان هنري ما وقتي به استادان موسيقي مي‌رسند، خودشان داعيه مخالفت با موسيقي پاپ را دارند و اين منصفانه نيست.
جشنواره پاپ سال 76 كه ربطي به جشنواره فجر نداشت؟
همزمان با جشنواره و در كنار آن بود اما هيات داوران و جايزه مجزا داشت و تنها دفعه‌اي هم بود كه برگزار شد. ديگر نه در جشنواره و نه در بيرون از آن حضور نداشت تا اينكه در جشنواره بيست‌وسوم در بخش جنبي جشنواره حضور پيدا كرد.
در اين فاصله، شما به‌عنوان يكي از متوليان دست‌اندركاران موسيقي پاپ، دنبال ورود آن به جشنواره نبوديد؟
آنقدر به دنبال آن رفتيم كه حد و حساب ندارد. هر جا كه نشستيم و به هر مسوولي كه رسيديم، گفتيم و هنوز هم كه هنوز است مي‌گوييم. مي‌گوييم براي موسيقي سنتي ايران حرمت قايل شويد و منت سر ما بگذاريد و ما را از جشنواره موسيقي فجر كه يك جشنواره هويتي است بيرون بيندازند و همه حاشيه‌هاي مربوط به موسيقي مصرفي يا موسيقي تجاري را چه در بخش رقابتي و چه در بخش غيررقابتي در قالب يك جشنواره به بخش خصوصي واگذار كنيد. با توجه به شرايط جامعه هنرمندان موسيقي پاپ ادعاي كمتري دارند مطمئنا جشنواره موسيقي پاپ به مراتب بهتر برگزار خواهد شد، از همه مهم‌تر ما مي‌توانيم از بدنه موسيقي پاپ كمك بگيريم تا جشنواره‌مان، جشنواره‌تر باشد. اهالي موسيقي پاپ جوان هستند و انگيزه و طرفدار بيشتري هم دارند و باعث جلب توجه بيشتري در جامعه مي‌شوند و اين مي‌تواند پايه جهت‌دهي و الگوسازي در بين جوانان قرار بگيرد.
در جشنواره بيست‌وسوم موسيقي فجر، موسيقي پاپ حضور داشت و گويا شما متولي آن بوديد؟
بله. موسيقي پاپ را در بخش جنبي جشنواره وارد كردند و مسووليت آن را هم به من دادند و مسوولان وقت مثل آقاي ايماني خوشخو، معاون هنري وقت و مدير مركز موسيقي، در دو، سه شب آن فقط آمدند برنامه را ديدند و رفتند. يعني همه كارها را ما انجام داديم. هنوز هم در بعضي از جمع‌ها اشاره مي‌كنند كه با طيب خاطر آن كار را به ما دادند و در همان سال ما حدود 105ميليون تومان از آن بخش پول در آورديم.
چطور براي اين كار انتخاب شده بوديد؟
به واسطه تجربه‌اي كه داشتم و آنها در جريان آن بودند.
وقتي شما را مسوول آن كار گذاشتند، برايتان قيد هم گذاشتند؟
نه، چون من آدم قيدپذيري نيستم. من كلاسه‌كردن و نظم‌‌پذير كردن يك سيستم را خوب بلد هستم به اضافه اينكه اگر حتي براي اولين بار هم كاري را انجام بدهم، در حال انجام آن، ايده‌هاي خودم را مي‌قبولانم. مثلا من در كار ساختمان كار مي‌كنم و شركاي من 15، 20 سال است كه دارند آن كار را انجام مي‌دهند و برايشان عجيب است كه من، در اين كار نظراتي مي‌دهم كه اين نظرات در آن مجموعه تبديل به روش مي‌شود. موسيقي و مديريت در آن عشق و علاقه من است و به راحتي مي‌توانم كاري بكنم كه حتي‌الامكان بهترين نتيجه را داشته باشد.
اما طبيعي است كه مسوولان موسيقي گفته باشند اين كارها را بكن و اين كارها را نكن و مثلا فلان آدم‌ها را نياور.
اتفاقا چون قرار بود من مجري اين كار باشم، در انتخاب‌ها دخالت نكردم.
آوردن موسيقي پاپ در جشنواره، چه رقابتي و چه بخش جنبي، به‌عنوان استخواني مانده در گلوست و نه ما را قورت مي‌دهند و نه بالا مي‌آورند. معلوم است كه موسيقي پاپ در جامعه به صورت جدي و فعال حضور دارد و حتي بچه‌هاي همين مسوولان هم به صورت جدي به آن علاقه دارند و از آن نمي‌گذرند.