سرویس تاریخ «انتخاب»؛ در نوامبر ۱۹۱۸ قرارداد متارکه جنگ بین متفقین و آلمان و اندکی بعد متحدانش امضا می‌شود. متفقینِ پیروزشده، طبعا شرایط خود را به متحدین تحمیل می‌کردند. کنفرانس ورسای که برای جامعه بین‌الملل از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است، در ژانویه ۱۹۱۹ آغاز می‌شود و با این‌که قرار نیست دول بی‌طرف در کنفرانس صلح نقشی داشته باشند. ایران به واسطه خسارات بسیاری که در جنگ دیده خود را با سایر دول بی‌طرف یکسان نمی‌پندارد... از همین رو در دسامبر ۱۹۱۸، هنگامی که دومین کابینه وثوق‌الدوله بر سر کار است، هیاتی به سرپرستی علیقلی‌خان انصاری (مشاورالممالک)، وزیر خارجه وقت، عازم پاریس می‌شود تا خواسته‌های ملی ایرانیان را در جامعه بین‌الملل مطرح سازد. اعضای دیگر این هیات عبارت‌اند از: محمدعلی فروغی (ذکاءالملک) رئیس دیوان عالی تمیز، سید ابوالقاسم‌خان انتظام‌الملک (عمید) رئیس کابینه وزارت خارجه، میرزا حسین خان معین‌الوزرا (علاء) وزیر سابق فواید عامه و تجارت، آدولف پرنی مستشار وزارت عدلیه و عبدالحسین مسعود انصاری پسر مشاورالممالک (به سمت منشی مخصوص هیات).
آن‌چه در پی می‌خوانید خاطرات روزنوشت محمدعلی فروغی، پنجشنبه ۱۳ فروردین ۱۲۹۸ است:
کارمان همان ترتیب دادن دوسیه‌ها بود. بعدازظهر قدری با مشاور [علیقلی‌خان وزیر خارجه] در باب کارها صحبت کردیم. حق این است که مخالفت طهران با مشاور و نوکر انگلیس بودن آن‌ها دست ما را بسته و گمان می‌کنم هیچ نتیجه نگیریم. معاهده مقدماتی صلح تا ده پانزده روز دیگر حاضر می‌شود. در این ده پانزده روز یقینا به کار ما توجهی نخواهد شد. بعد از آن‌که آن عهدنامه بسته شد دیگر متفرق می‌شوند و معلوم نیست ما بتوانیم حرفی به کسی حالی کنیم.
باری شام را با میرزا حسین‌خان [حسین علاء] زودتر خوردیم و به تئاتر آنتوان رفتیم. «بورژوا ژانتیوم» بازی می‌کردیند. خیلی خوب بود و کیف داشت. چه رقص‌های خوب، چه موزیک و آواز خوب، چه دخترهای قشنگ.
امروز سیزده نوروز است. عصر با علیقلی‌خان [مشاورالممالک وزیر خارجه] و میرزا حسین‌خان و میرزا عبدالحسین‌خان [پسر مشاورالممالک و منشی مخصوص هیات ایرانی] به گردش تا پل الکساندر تروا رفتیم. چشمه شاعرانه آن‌جا را دیدیم. در مراجعت مجسمه ژاندارک خریدم.
منبع: یادداشت‌های روزانه محمدعلی فروغی، به کوشش محمدافشین وفایی و پژمان فیروزبخش، تهران: سخن، چاپ هفتم، ۱۳۹۸، ص ۸۹.
