افتتاح سپرده بانکی با سود بالاتر از ۱۵ درصد ممنوع شد

هرچند طبق مصوبه شورای پول و اعتبار نرخ سود سپرده‌های بانکی از شهریور سال ۹۶ بدون تغییر و معادل ۱۵ درصد تعیین شده و بانک مرکزی هم بخشنامه مربوطه را به نظام بانکی ابلاغ کرده بود، ولی رقابت سودی بانک‌ها چندماه بعد از این مصوبه بالا گرفت و کار به جایی رسید که برخی از بانک‌ها نرخ‌های بالاتر از ۲۳ درصد نیز به سپرده گذاران خود پرداخت می‌کردند.

استارت تخلف بانک‌ها از مصوبه سودی شورای پول و اعتبار بعد از تشدید تلاطم‌های ارزی در بازار زده شد و زمانی شدت گرفت که بانک مرکزی در بسته مدیریت بازار ارز مجوز انتشار اوراق گواهی ۲۰ درصدی را برای دوره چندروزه به بانک‌ها داد.

۲۸ بهمن‌ماه سال ۹۶، بسته سیاستی بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز در قالب سه طرح به‌اجرا در آمد که در مهم‌ترین آن انتشار اوراق گواهی سپرده با سود ۲۰ درصد قرار داشت. این اوراق در عمل تفاوتی با حساب سپرده ۱۵ درصد نداشته و حتی سود آن پنج درصد هم بالاتر بود. بانک مرکزی این نرخ را برای ایجاد جذابیت و کشاندن نقدینگی به‌سمت شبکه بانکی تعیین کرده بود تا بتواند تا حدی بازار ارز را کنترل کند.

بعد از آن شد که بانک‌ها رسماً و علناً بانک‌ها از مصوبه شورای پول و اعتبار تخطی کرده نرخ سود را به بیش از ۲۰ درصد افزایش دادند؛ و تا همین امروز هم با این نرخ‌ها به افتتاح سپرده می‌پرداختند. هرچند از چند ماه قبل استارت کاهش تدریجی نرخ سود در تعدادی از این بانک‌ها زده شد.

از پاییز ۹۸ برخی از بانک‌های خصوصی که پیش از این سود‌های بالای ۲۰ درصدی پرداخت می‌کردند در اقدامی هماهنگ نرخ سود سپرده‌ها را به ۱۸ و ۱۹ درصد کاهش دادند و دیگر برای سپرده‌های جدید سود‌های بالای قبل را پرداخت نمی‌کردند.

با این حال، اما سال ۹۹ برای بانکی‌ها با تغییراتی همراه شده است که مهمترین آن‌ها تلاش برای دو نرخی کردن سود بانکی است و هرچند مدیران بانک‌ها بایکدیگر توافق کرده اند، ولی هنوز موفق به دریافت امضای رئیس کل بانک مرکزی نشده اند.

برهمین اساس البته بانکی‌ها در جلساتی که باهم داشته اند به توافق تازه‌ای رسیده اند؛ به دنبال تصمیم مشترک بانک‌ها بنا شده که دیگر سپرده‌ای با سود بالای ۱۵ درصد افتتاح نشود ضمن آنکه نرخ سود سپرده‌های کوتاه مدت کمتر از ۶ ماه نیز ۸ درصد خواهد بود؛ بانک‌ها بایکدیگر متحد شده اند که به مصوبه سال ۹۶ شورای پول و اعتبار عمل کنند البته با چند سال تأخیر!

براساس این تصمیم بانکی ها، حساب‌های پشتیبان به طور کامل همچنان ممنوع بوده و هیچ بانکی مجاز به داشتن حساب پشتیبان نمی‌باشد. ضمن آنکه طبق بخشنامه بانک مرکزی، پرداخت سود روزشمار نیز کماکان ممنوع خواهد بود.

پرداخت هر وجهی در زمان افتتاح سپرده ها، به عنوان علی الحساب و یا پیش پرداخت سود ممنوع است.

در مورد سپرده‌های بلند مدت یکساله نیز مقرر شده که نرخ سود این سپرده‌ها از تاریخ ۱ اردیبهشت ۹۹ معادل ۱۵ درصد افتتاح شود و سپرده‌های موجود تا سررسید طبق قرارداد عمل نماید.

از تاریخ اول اردیبهشت سال جاری نرخ سود سپرده‌های کوتاه مدت بانک‌ها، ۸ درصد تعیین و اعمال گردد سپرده‌های کمتر از ۶ ماه نیز مشمول این طرح باشد.

بانک‌ها می‌توانند سپرده‌های ۶ ماهه و بالاتر با نرخ ۱۱ درصد تعیین و اعمال نمایند.

در صورت نیاز، بانک‌ها می‌توانند گواهی سپرده با نرخ ۱۵ درصد تا ۱۸ درصد و نرخ شکست ۱۰ درصد تا تاریخ ۳۱ شهریور سال جاری افتتاح نمایند.