استانبول برای بسیاری از ایرانیها و حتی مردم جهان شهری پر از خاطره است. این شهر بندری که مرز میان اروپا و آسیاست اگرچه از دیرباز مورد توجه بوده و شاهراهی اقتصادی به حساب میآمده اما در یک دهه گذشته این شهر تجربه حضور میلیونها گردشگر را هم داشته است.
اما این روزها کرونا استانبول را سوت و کور کرده است و دیگر خبری از هیاهوی گذشته گردشگران نیست. ترکیه مثل بسیاری از کشورها در تشخیص اپیدمی کرونا تاخیر زیادی داشت. انگار قبل از اینکه اولین مورد مبتلا به کرونا در این کشور گزارش شود، شمار مبتلایان بهشدت افزایش یافته بود. مقررات سختگیرانه ترکها هم کمکی به آنها نکرد و در عرض 40 روز مبتلایان به کرونا در این کشور از 80هزار فراتر رفت. هر چه که هست حالا این کشور در جایگاه هفتم میان 10کشور اول جهان قرار گرفته که بیشترین شمار مبتلایان کرونا را دارند.
ترکیه یکی از کشورهایی است که برای مقابله با شیوع کرونا از همان ابتدا تدابیر سختگیرانهای برای ورود و خروج از مرزهایش در نظر گرفت این تدابیر برای کشورهای درگیر کرونا شدیدتر بود بهنحوی که دولت این کشور مراودات تجاری با ایران را به حداقل رساند و مرزهای ایران را به روی محمولههای ایرانی بست حتی این کشور اتباع خود را که در ایران حضور داشتند نیز پس از وقفه چندین روز پذیرفت.
اما حالا ترکیه با پشت سر گذاشتن چین و ایران، پس از آمریکا، اسپانیا، ایتالیا، فرانسه، آلمان و بریتانیا، بیشترین تعداد مبتلایان به کرونا را در جهان گزارش کرده است و بیشترین آمار ابتلا به کرونا را در آسیا دارد در حالی که اولین مورد کرونا را دهم مارس(20اسفند98) اعلام کرد، تاکنون ابتلای ۸۶هزار و ۳۰۶نفر را به بیماری کووید-۱۹ اعلام کرده که از این میان ۲۰۱۷نفر جان باخته و ۱۱هزار و ۹۷۶نفر نیز بهبود یافتهاند.
19نفر دستگیر شدهاند
تا قبل از اعلام رسمی وجود کرونا در ترکیه، با توجه به حجم بالای گردشگران ایرانی و همچنین موقعیت استانبول بهعنوان یکی از شاهراههای پروازهای بینالمللی، شایعات و گمانهزنیهای زیادی پیرامون وجود ویروس در ترکیه و پنهانکاری دولت در اعلام آن شنیده میشد. پلیس ترکیه هم اعلام کرده که کسانیکه در مورد وجود این ویروس اقدام به شایعهپراکنی کنند دستگیر و با برخورد قضایی مواجه خواهند شد. بنا به گزارش وزارت کشور، تاکنون ۱۹نفر به علت آنچه شایعهپراکنی و ارائه اطلاعات نادرست در مورد کرونا خوانده شده، دستگیر شدهاند.
محل بستری بیماران مخفی است
علیرغم تمهیدهای اندیشیده شده توسط دولت ترکیه، نگرانیهای زیادی در بین مردم و رسانههای ترکیه دیده میشود. دولت ترکیه تاکنون از اعلام شهر و محل بستری مبتلایان به کرونا خودداری کرده و این موضوع خود باعث دامن زدن به شایعاتی شده است. وزیر بهداشت ترکیه در این رابطه گفته است:
«در صورت نیاز میتوانیم شهری که بیماران مبتلا به ویروس در آن قرار دارند را اعلام کنیم، اما از نظر ما نکته اصلی اینجاست که آیا این بیماران قرنطینه شدهاند یا نه و آیا آنها تحت درمان مناسب قرار گرفتهاند یا نه. میخواهم بگویم که نباید در زمینه تلاشهای دولت در این زمینه تردیدی وجود داشته باشد. اما اینکه هر روز شایعاتی در مورد مشاهده ویروس در این شهر یا آن شهر میشنویم را رویکرد صحیحی نمیدانیم.»
کرونا را به ترکیه نیاورید
وضعیت پناهجویانی که در ترکیه زندگی میکنند هم یکی دیگر از نگرانیهایی است که گروههای مدافع حقوقبشری از آن یاد میکنند. بنا به گزارش کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل بیش از ۴میلیون پناهجو در ترکیه ساکن هستند که بسیاری از آنان از امکانات درمانی و بیمه برخوردار نیستند.
شیوع و گسترش ویروس کرونا در ترکیه میتواند آنان را در معرض خطرهای بسیاری قرار دهد و دولت هنوز تدبیری برای وضعیت این پناهجویان اعلام نکرده است.همچنین افزایش رویکردهای نژادپرستانه به بهانه کرونا نیز از دیگر مواردی است که فعالان حقوق بشر در ترکیه را نگران کرده است. به گزارش روزنامه بیرگون در هفته گذشته، یک جوان افغان ساکن شهر قونیه، با شعار «کرونا را به ترکیه نیاورید» بهوسیله چاقو مورد حمله قرار گرفته است.
مردم ترکیه چه میکنند؟
ترکیه در وضعیت فوقالعاده کرونا قرار گرفته است. پس از گسترش بیماری کرونا در ترکیه، مردم به فروشگاهها و مغازهها هجوم بردهاند و فروشگاههای این کشور با قفسههای خالی مواجه شدند. بیشتر مردم در خانه میمانند، تا جایی که ممکن است در خیابانها فاصله فیزیکی را حفظ میکنند، ماسک میزنند و دستکش میپوشند و در مترو و ترامواها که شلوغ هم نیستند و همچنین فروشگاهها و بانکها در نقاط مشخصشده میایستند.
برخی دیگر خطر را کمتر حس میکنند، صاحبان بسیاری از مغازههای کوچک نانهای پنیری را بدون دستکش تهیه میکنند و در معدود اغذیهفروشیها، کارکنان بدون ماسک گوشت دونرکبابها را میبرند.
دولت چه کرده است؟
پوسترهایی که در خیابانها نصب شده با شعار «ما با هم میتوانیم از پس این اوضاع برآییم» ، خط تلفنی برای دسترسی به مشاورههای تلفنی نیز دایر شده است. در شبکههای تلویزیونی مرتباً به افراد سالخورده و بیمار توصیه میشود که به خیابانها نروند. در این میان از همه خواسته شده است که خانههای خود را فقط برای کار یا خرید ترک کنند.
مدارس، دانشگاهها و کافهها مانند پارکها و مراکز تفریحی بسته شدهاند، از مراسم نماز جمعه تا اجرای تئاتر لغو شدهاند، باشگاههای فوتبال در ورزشگاههای خالی بازی میکنند. عبور و مرور اتوبوسهای بین شهری نیز قطع شده است و مسافرت بین شهری فقط با تأیید رسمی مجاز است. استفاده از تاکسی کاهش یافته است، پروازهای خارجی و مرزها با سایر کشورها متوقف و بسته شدهاند. شهرداریها تمامی نیمکتهای پارکها و سواحل را جمع کرده تا کسی تجمع و حضوری در این مکانها نداشته باشد و پلیس در تمامی مراکز بهداشتی حضور دارد تا افراد با فاصله از هم قرار داشته باشند و نزدیک هم نشوند.
امکاناتی که ترکها درروزهای کرونایی دریافت میکنند
آنچه در شهرها و دهکدههای کوچک دورافتاده ترکیه رخ میدهد روشن نیست، مناطق و محلههای معدودی قرنطینه شدهاند. دولت به مودمهای خانگی اینترنت پرسرعت نامحدود رایگان داده است و روی تمام گوشیهای موبایل در کنار آنتن گوشی پیام «حیات در خانه است» بارگذاری شده تا هرلحظه این پیام برای مردم یادآوری شود. ترکیه خروج افراد بالای 65سال را از خانه ممنوع کرده است.
برای تأمین مایحتاج روزانه آنها ماموران پلیس و شهرداریهای هر منطقه را موظف کرده تا خریدها و سفارشات روزانه و مایحتاج خوراکی و زندگی سالمندان را تهیه و در خانه آنها تحویل دهند. مراکز تجاری و پاساژهای بزرگ تعطیل شدهاند و تنها فروشگاههای موادغذایی با تأمین تمام مایحتاج زندگی اعم از خوراک و پوشاک بهصورت چند ساعت در روز فعال هستند و در ورودی و خروجی تمامی این مراکز ماموران ضدعفونی حضور دارند. دولت برای کارمندان خود که مستأجر هستند، کمک هزینه اجاره خانه تعیین کرده است.
تلویزیون مداوم با برنامههای اختصاصی کرونا درحال بررسی وضعیت شهرها در مناطق مختلف هستند و مردم را نسبت به خطرات این ویروس توجیه میکنند تا در خانه بمانند. وزارت بهداشت و مراکز پزشکی بهصورت سه شیفته درحال فعالیت هستند و پرستاران موظفند پس از هر شیف کاری یک شیفت استراحت داشته باشند. ضمن اینکه حقوق کادر پزشکی در این ایام افزایش یافته است.
روزنامه صبح نو