یورونیوز نوشت: دانشمندان برای نخستین بار حالت پنجم ماده موجود در فضا را مشاهده کردند؛ رخدادی که می‌تواند به کسب بینش بی‌سابقه‌ای برای حل معمای پیچیده ذرات بنیادین جهان کمک کند.
تیمی از دانشمندان ناسا روز پنج‌شنبه از نتایج آزمایشی در ایستگاه فضایی بین‌المللی پرده برداشتند که به آنها امکان داده بدون محدودیت‌های موجود در زمین ذرات چگالش بوز- انیشتین(BEC) را مشاهده کنند.
این ذرات در برابر گرما و نیروی جاذبه زمین بسیار شکننده هستند و به همین دلیل امکان انجام این آزمایش در زمین ممکن نبوده است.
دانشمندان معتقدند این ذرات بنیادین سرنخ‌های خوبی برای شناخت پدیده اسرارآمیز انرژی تاریک (Dark energy) به دست می‌دهد. تصور می‌شود این انرژی عامل شتاب دهنده انبساط جهان باشد.
چگالش بوز- انیشتین (Bose–Einstein condensate)، حالتی از ماده است که وجود آن تقریباً یک قرن پیش توسط آلبرت انیشتین و ریاضیدان هندی به نام «ساتیندرانات بوز» پیش بینی شده بود. این ذره هنگامی شکل می‌گیرد که اتم‌های گاز رقیق شده بوزون(Boson) به دمای صفر مطلق (صفر درجه کلوین یا منفی ۲۷۳.۱۵ درجه سانتیگراد) برسند، در این حالت ذرات بنیادین تشکیل دهنده آنها همگی به صورت یک تک حالت کوانتومی در هم ادغام می‌شوند و اَبَر ذره‌هایی شکل می‌گیرد که بر خلاف ذرات معمول، رفتاری شبیه یک ریزموج(Microwave) دارند. سرعت عبور نور از مادهٔ چگالش بوز-انیشتین بسیار کم‌است.
