باور اشتباه مادران در مورد بیاشتهایی فرزندان، چنان آنها را نگران می کند که به صلاح و راهگشا نیست زیرا این کاهش طبیعی میل کودک به غذا ناشی از کند شدن روند سرعت رشد اوست بنابراین نباید والدین نگران شوند و آن را حمل بر بیماری یا اختلالات بدانند اثرات زیانبار و عوارض جبرانناپذیری برخی اقدامات والدین در این زمینه جسم، روح، فکر و اندیشه کودک را دچار آسیب میکند.
برخی متخصصان تغذیه بر این باورند که بکارگیری ترفندهای مختلف مثل التماس، خواهش، اجبار، تهدید، انحراف فکر، دادن پاداش، به دنبال بچه راه افتادن برای دادن چند قاشق غذای بیشتر، هیچکدام چارهساز نبوده بلکه بسیار زیانآور است براین اساس به والدین به ویژه مادران توصیه می شود که باورهای غلط و غیر علمی خود را نسبت به بی میلی کودک به غذا اصلاح کرده و راه درست را در پیش بگیرند تا کودکانی قوی و سالم تحویل جامعه آینده بدهند.
به گفته آنها، اصرار بیوقفه والدین به خورانیدن یک ماده غذایی خاص، باعث خواهد شد که کودک در تمام زندگی خود از این ماده غذایی دلزده شود، نباید با تصورات غلط، نسل امروز و آیندهسازان فردا را از داشتن اندامی مناسب و جسمی سالم محروم کرده و با دهها نوع بیماری نهان و آشکار رودر رو سازیم؟ هر چه به سن و سالهای عمر او افزوده شود، شدت و حدت این عوارض آشکار تر می شود.
ضیاءالدین مظهری نایب رئیس انجمن تغذیه ایران در این زمینه به خبرنگار ما می گوید: اگر می خواهید کودک وعده های اصلی غذا، یعنی صبحانه، ناهار و شام را با اشتها بخورد، نباید خسته و خواب آلود دور میز یا سر سفره بنشیند، خانواده هایی که اجازه می دهند بچه ها تا پاسی از شب بیدار بمانند و همواره او را با کارتون و برنامه های تلویزیونی سرگرم می کنند، فرزندان آنها رشد کامل نداشته و اشتهای چندانی به غذا ندارند در نتیجه روند رشد مناسبی را طی نخواهند کرد.
وی می افزاید: از دادن نوشابه های رنگارنگ، هله هوله، شکلات و بستنی های رنگی، چیپس و پفک که فاقد مواد مغذی لازم و دارای مواد نگهدارنده با طعم و رنگ دهنده های مختلف یا بسیار شور یا شیرین و چرب هستند، خودداری شود، هر ماده بی ارزشی اگر بیش از ۶ تا هشت بار در ماه به کودک عرضه شود، چنان وی را وابسته می کند که تمام عمر قادر به کنار گذاشتن آن نخواهد بود.
مظهری ادامه می دهد: والدین باید محیط آرام و در عین حال شادی هنگام صرف وعده های غذایی برای کودک فراهم کنند، در حضور کودک راجع به نحوه غذا خوردن یا نخوردن فرزندتان با مادران دیگری که کودک هم سن و سال دارند صحبت و ابراز خوشحالی یا تاسف و دلتنگی نکنید، وی نباید متوجه شود با نخوردن غذاهای موجود می تواند خود را در کانون توجه بیشتر پدر و مادر و خانواده قرار دهد و خواسته های خود را از این طریق عملی کند. از طرفی، هرگونه ابراز شادی و قدردانی نیز موجب خواهد شد کودک پرخور و چاق شود.
این متخصص تغذیه تصریح می کند: الگوی مصرف مواد غذایی در بین کودکان هم سن و سال و هم جنس متفاوت است، بلکه رفتارهای غذایی آنها نیز غیر قابل پیش بینی بوده و ممکن است کودکان مدت ها غذایی را با میل و رغبت بخورند ولی از خوردن غذای مورد علاقه خود خودداری کنند، این عکس العمل اغلب موقتی و زودگذر است، به شرط آنکه مادران هیجان زده نشده و به زور کودک را واردار به خوردن آن نکنند، زیرا در این صورت عدم میل و رغبت آنها ماندگار خواهد شد یا اشتهای کاذب و پرخوری های دائمی جایگزین احساس گرسنگی واقعی می شود. با کمی دقت و حوصله ایجاد عادات غذایی خوب و ارزشمند امکان پذیر می شود.
مظهری اظهار می دارد: کودکان تمایلی به غذاهای تند، تیز و پرادویه ندارند و چنین غذاهایی آنها را بی اشتها می کند، همچنین، دسر، شیرینی و شکلات نباید به طور مداوم و بیش از اندازه به کودکان داده شود، آنها بیشتر تمایل دارند از گوشت های چرخ کرده، میوه و تکه غذاهایی مثل کتلت، همبرگر خانگی، شامی و برش هایی که با دست کوچک آنها قابل لمس و برداشتن باشد استفاده کنند.
وی می گوید: خود را در مقابل شیرین کاری ها یا اشتباهات کودکانه آنها کنترل کنید و خندیدن یا قهر و دعوا در برابر رفتارهای عمدی یا سهوی کودکان هر دو زیانبار است و موجب بدآموزی آنها می شود.
مینا مهدوی کارشناس تغذیه نیز در این زمینه می گوید: تغذیه صحیح در قدرت یادگیری کودکان موثر است و در شرایط ناشتایی کوتاه مدت طبیعی، گلوکز خون را در سطحی ثابت نگه می دارد که بر عملکرد طبیعی مغز لطمه وارد نشود و اگر مدت زمان ناشتایی طولانی تر باشد، نگهداری قند خون در سطحی که مغز قادر به عملکرد طبیعی خود باشد، دشوارتر شده و یادگیری و تمرکز حواس مختل می شود.
وی اظهار می دارد: بررسیهای سالهای اخیر نشان داده که افزایش نسبی قند خون موجب بهبود عملکرد مغز و یادگیری کودکان می شود، فرنی شیر برنج، حلیم و عدسی از جمله غذاهاب مفید هستند که از ارزش غذایی بالایی برخوردار ند.
مهدوی می افزاید: کودکان علاوه بر سه وعده غذای اصلی، به میان وعده نیز نیاز دارند. آنها باید هر چهار تا ۶ ساعت برای نگه داشتن غلظت قند خون در حد طبیعی، غذا بخورند تا فعالیت سیستم عصبی و عملکرد مغز در حد مطلوب باقی بماند.
این کارشناس تغذیه می گوید: ارزش غذایی میان وعده ها باید در نظر گرفته شود، موادی دارای ارزش هستند که از یک یا چند گروه اصلی غذایی تهیه شده باشند. استفاده از انجیر خشک، توت خشک، بادام، پسته، گردو، برگه زردآلو و انواع میوه ها از جمله سیب، پرتقال، نارنگی، هلو، زردآلو، انگور، لیمو شیرین و غیره سبزیجاتی مانند هویج، کاهو، خیار و ساندویچ هایی مثل نان و پنیر و سبزی، انواع کوکو و کتلت، نان و حلوا شکری، نان و پنیر و خرما می تواند به عنوان میان وعده مصرف شود.
ایرنا