روزنامه اینترنتی فراز نوشت: تقریبا تمام اهالی خطه سبز مازندران و یا مسافرانی که مسیر استان تهران را از جاده فیروزکوه به سمت شمال کشور طی می کنند، پس از گذراندن گردنه گدوک، وارد مسیری می شوند که دمیده شدن سبزی و حیات بر کوه های مرتفعش، نشان از عجین شدن یک هویت در بافت این منطقه دارد؛ آن چه در ذات این منطقه طی سال ها نهادینده شده و حتی در نام آن نیز ، منعکس شده است؛ سوادکوه…!
دمیده شدن کویر در دل جنگل!
سوادکوه از آن دست شهرهایی است که پیش از عهد پهلوی هم، حضور پُر جانی داشت و این طور به نظر می‌رسد که از سالیان دراز، متولد شده است. با این حال این منطقه با خاطرات تاریخ و امروز بر دوش، در حال دچار شدن به سرنوشت سایر شهرهای شمالی کشور است؛ در حال تبدیل شدن به بستر شکوفایی ویلاهای متعدد که همه آن‌ها زیبایی‌شان را از طبیعت وام می‌گیرند اما آرام آرام زیبایی طبیعت را می گیرند! وقتی بر سکوی سوادکوه فرود می‌آییم، مشاهده سبزینگی ممتد زمین که در بخش هایی عریان شده، این باور را در ما تقویت می‌کند که کویر در کالبد جنگل دمیده است. بیش از ده سال است که زمین خواری و کوه خواری و در نهایت محو شدن کوه های سوادکوه با هجوم سرمایه داران و برخی ارگان ها به معادن ، بخش بزرگی از پوشش طبیعی این منطقه را به اغما برده است.
نابودی کوه؛ نابودی میراث همه ابناء بشر!
هجوم همه جانبه برای برداشت غیر اصولی، تجاوز به عرصه های با پوشش درخت و بوته های گیاهی، تخریب محیط زیستگاهی حیوانات و پرندگان، تجاوز به حریم رودخانه ها، ایجاد شن چاله و كانون ریزگرد، روندی است که در نهایت دورنمایی از نابودی رودخانه، نابودی آبزیان، نابودی محیط زندگی گونه‌های مختلف جانوری، نابودی زیستگاه گونه‌های مختلف گیاهی، نابودی شالیزارها و باغات پائین دست، نابودی راه‌های دسترسی روستایی بخاطر عبور ماشین آلات سنگین، نابودی تپه ماهورهای چند میلیون ساله و نابودی تدریجی غار اسپهبد خورشید به دنبال دارد؛ سرانجامی تلخ که به دلیل فعالیت های شدید و بدون نظارت معادن شن و ماسه در انتظار سوادكوه است.
آتش معادن به جان کوه هاآ
آن چه محرز است بی توجهی و نبود هماهنگی بین شركت آب منطقه ای، منابع طبیعی، محیط زیست و صنعت، معدن و تجارت مازندران است که جولان بیش از ۲۲ معدن شن و ماسه و سنگ شكن ها دراین مناطق مصداق بارز این امر است. در همین رابطه باید اشاره کرد که ۹۰ درصد این معادن در حریم و یا حتی در بستر رودخانه ها مشغول فعالیت هستندو شركت آب منطقه ای به راحتی می تواند مانع ادامه فعالیت آنان شود اما نمی شود!
در همین راستا، رییس منابع طبیعی منطقه سوادکوه در گفت و گویی با ایرنا، به نکات جالبی اشاره می کند و می گوید: «در مجوز اولیه گذشته محدوده بهره برداری معادن شن و ماسه تا ۱۰۰ هکتار بود و حتی در برخی از مجوز ها آن قدر بی توجهی شده به طوری كه هرجا كه نیاز به برداشت سنگ و واریزه كوهی بوده می توانستند برداشت كنند اما اكنون مجوزهای برداشت معادن شن و ماسه به صورت تكه تكه و در محدوده ۵۰۰ متر ، پنج هزار متر و یك هكتار تا ۲ هكتار داده می شود و منابع طبیعی جاهایی كه ممنوع القطع درختان و یا دارای پوشش گیاهی است، مجوز برداشت معدن را صادر نمی كند».
با این حال و آن چه از قرائن پیداست، اكنون اعمال ماده ۱۹ قانون مبنی بر ابطال پروانه بهره برداری شن و ماسه صورت نمی گیرد و از آنجایی كه همه واحدهای معدنی دارای پروانه بهره برداری از منابع طبیعی هستند، بیشتر این متخلفان از دادگاه حكم برائت دریافت می كنند. از آنجایی كه محدوده پروانه و محدوده برداشت در فعالیت معدن متفاوت است و این مقوله برای دستگاه قضا نیز به درستی تبیین شده نیست، متوقف شدن این معادن كار ساز نیست و به راحتی تبرئه می شوند. این ها را رییس منابع طبیعی منطقه سوادکوه در همین گفتگو به صراحت بیان می کند!
خلاء قانونی، عامل مهم در رشد کوه خواری
زمین خواری اصطلاحی است که چند سال اخیر به علت سوءاستفاده‌های مختلف و کثرت کلاهبرداری‌ها در املاک و اراضی رواج یافته است و در قوانین عنوان خاصی تحت نام زمین خواری وجود ندارد. اگر زمین خواری از جلوه‌های کلاهبرداری محسوب شود، مجرم بر اساس قانون به مجازات جرم کلاهبرداری محکوم می شود، عده‌ای نیز زمین خواری را مشمول ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی می‌دانند. یکی دیگر از قوانین در مبارزه با امر زمین خواری، قانون ثبت مصوب سال ۱۳۱۰ است و با افرادی که مال دیگری را به طور تصنعی مال خود معرفی کرده و برای آن سند دریافت می کنند، برخورد می‌شود. از طرفی اجرای قانون «کاداستر»، یعنی تهیه دقیق مشخصات زمین، ملک و ثبت کامل مشخصات مالکان در سندهای مشخص موسوم به سند تک برگ که می تواند در کاهش جرائم مربوط به امور ملکی مانند سند سازی، تصرفات غیر مجاز، فروش مال غیر و … موثر باشد نیز، اما سال هاست در لفافه انجام شده یا اصلا اجرا نمی شود.
از رانش زمین تا تحت الشعاع قرار گرفتن حیات گونه های جانوری!
چندی پیش خبری از ریزش کوه در منطقه سوادکوه موجب نگرانی اهالی این منطقه شد؛ ریزشی که باز یک سرش به همین بحران کوه خواری گره می خورد. در حالی که به دلیل عدم نظارت و نبود هماهنگی بین دستگاه های مرتبط ، معدن كاوی به راحتی با جابجا شدن در خارج از محدوده های دارای مجوز انجام می شود، فعالیت سنگ شكن ها در این مناطق و برداشت های غیر اصولی و غیر فنی آن ها ، ترك های كوهی ،رانش زمین و ریزش کوه را به دنبال دارد. ثمره دیگر این فعالیت ها در منطقه سوادکوه، كاهش جمعیت بزكوهی، كبوتر های جنگلی و پرنده منحصر به فرد دلیچه ها است. گونه هایی که به دلیل پراكندگی غیر مجاز معادن، زیست گاه هایشان تحت الشعاع گرد و غبار و سرو صداهای معدن كاران قرار گرفته است. جالب این جاست که این مناطق حفاظت شده اند و بیش از شش سال است که شکار هم در آن ممنوع شده است اما اكنون سنگ شكن ها از نبود نظارت و خلاء های قانونی سوء استفاده كرده وارد این مناطق حفاظت شده نیز شده اند.
آن چه گفتیم و نوشتیم، روزگار تاریکِ خوش آب و هوا ترین منطقه مازندران طی ده سال است که هنوز بسیاری از آن بی خبرند؛ فریاد بی صدای کوهی که در سوگِ جنگل، کوه و گونه های جانوری اش، قامت خم کرده است…
چندین سال پیش بخاطر بی مسئولیتی مسئولین سیل خونه زندگی مردم رو برد با اینکه این اتفاقات رسانه ای شد و کل دنیا این اتفاق رو دیدن بازم ترتیب اثری ندادن تا اینکه عید ۹۸ بازم هم سیل اومد و این سری هم ساختمان های مردم و هم زمین های مردم رو آب برو و حتی به ریل راه آهن سراسری که بیش از ۸۵ ساله داره کار میکنه آسیب زده و ساختمان های اداری دولتی هم نزدیک بود از بین بره ولی بازم مسئولین به این منطقه بی اعتنا هستن ، دلیل این همه بی توجهی چیه ..؟