مدیر کل محیط زیست گیلان گفت: در اولین هفته سال نو و همزمان با آغاز فصل بهار یک قلاده توله فک خزری که در منطقه ساحلی پارک ملی بوجاق کیاشهر توسط یکی از صیادان محلی مشاهده و صید شده بود به اداره کل محیط زیست گیلان تحویل شد.
مهندس امیر عبدوس روز چهارشنبه در گفت‌وگو با (ایسنا)، افزود: این اداره کل بر اساس دستور العمل امداد و نجات پستانداران دریایی که توسط معاونت محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست تهیه و ابلاغ شده است اقدامات لازم از جمله معاینه‌های پزشکی و درمانی و نیز بیومتری را بر روی این فک بعمل آورد و پس از اطمینان از سلامتی این حیوان، آن را در منطقه ساحلی پارک ملی بوجاق کیاشهر رهاسازی کرد.
وی با اشاره به این که در سالهای اخیر به دلایل مختلفی نسل این حیوان زیبا مورد تهدید جدی قرار گرفته است افزود: این امر موجب شده 90 درصد جمعیت فک خزری در دو دهه گذشته ازبین رفته و از تراکم یک میلیونی به کمتر از 100 هزار قلاده در سال 2005 میلادی برسد که بدین ترتیب در اکتبر 2008 میلادی فک خزری جزو گونه‌های در خطر انقراض و در فهرست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت ـIUCN ـ قرار گیرد.
مدیر کل محیط زیست گیلان به مهمترین عوامل کاهش شدید جمعیت فک خزری اشاره کرد و به ایسنا گفت: شکار توله ها در کشورهای روسیه و ترکمنستان و نواحی شمال شرقی دریای خزر دربازه زمانی که فک ها برای زادآوری برروی یخهای شمال دریای خزر در فصل زمستان تمرکز دارند، تغییرات اقلیمی و ذوب شدن یخ های شمال دریای خزر همراه با کاهش سطح منجمد دریا، کاهش شدید ذخایر کیلکا ماهیان بر اثر فعالیت‌های شیلاتی که غذای عمده این گونه به شمار می‌آید، شیوع بیماری ویروسی CDV (که سگ‌سانان ناقل آن هستند) در بین فک‌ها و مرگ و میر شدید گونه این گونه و وجود برخی از باورهای نادرست مبنی بر دارا بودن خاصیت درمانی چربی فک که باعث شکار و صید بی‌رویه و بی‌رحمانه این گونه می‌شود، از جمله مهمترین دلایل کاهش جمعیت فک خزری هستند.
وی با تاکید بر این که آموزش‌هایی در طول سالهای گذشته در قالب پروژه حفاظت از فک خزری برای صیادان محلی در نظر گرفته و اجرا شده است خاطرنشان کرد: بر اساس تدابیر اندیشیده شده چنانچه صیادان، فک‌های گرفتار را به صورت زنده تحویل ادارات محیط زیست دهند از پاداش نقدی برخوردار می‌شوند.
مدیر کل محیط زیست گیلان در پایان گفت: صیادان گیلانی انسان‌های شریفی هستند که برخلاف شکارچیان بی‌رحم و سودجوی کشورهای روسیه و ترکمنستان که برای استفاده از پوست و خز فک خزری حتی به توله‌های این حیوان هم رحم نمی‌کنند، اغلب به محض مشاهده گونه به محیط زیست اطلاع می‌دهند.
به گزارش ایسنا، فک خزری یا سگ آبی با نام علمی Phoca caspica یا Pusa caspica تنها پستاندار دریای خزر است که دارای بدنی دوکی شکل، چشم‌های نسبتا درشت، گوش‌های بسیار کوچک و سبیل های بلند و کلفت هستند. رنگ موهای بدن بنابر سن و فصل متغیر و اغلب خاکستری است. خال‌های تیره و نسبتا پهنی در سطح پشتی دارد. با بالا رفتن سن رنگ بدن روشنتر و خال‌ها تیره‌تر و زیادتر می‌شوند. همچنین طول بدن متجاوز از یک متر است و این گونه تابستان‌ها را در مناطق جنوبی که آب عمیق‌تر و سردتری دارند به سر می‌برد.
معمولا در جزایر صخره‌ای و یخهای شناور و گاهی به طور محدود در نوار ساحلی مشاهده می‌شوند در فصول پاییز و زمستان برای زایمان، جفتگیری و موریزان در شمال خزر و روی یخ‌ها تجمع می‌کنند و در بهار و تابستان برای جبران چربی از دست رفته و ذخیره انرژی در آب‌های میانی و جنوبی دیده می‌شوند. فک‌های خزری تا 50 سال عمر می‌کنند و ماده‌ها در 5 سالگی بالغ و آماده تولید مثل می‌شوند در اواخر بهمن تا اوایل اسفند جفتگیری می‌کند مدت آبستنی 11 ماه است و توله های خود را که معمولا یک تا دو عدد است در سوراخ‌هایی که روی یخ حفر می‌کند به دنیا می‌آورند. بچه‌ها موهای بلندی به رنگ سفید مایل به زرد دارند که پس از حدود یکماه از شیر گرفته می‌شوند و به صورت دسته جمعی به طرف آب‌های عمیق و سرد جنوب دریای خزر مهاجرت می‌کنند.
