روزنامه اینترنتی فراز نوشت: نزدیک نه ماه از سال می گذرد و قدوم نحس کرونا به ایران، در آستانه یک ساله شدن است. سینمای ایران در این مدت تنها حدود چهار ماه توانسته چراغ سالنهای نمایش فیلم را روشن نگه دارد. سهم سینمای ایران از اکران در سال ۹۹ رقمی کمتر از ۷ میلیارد تومان است که در مقایسه با سال گذشته که در حدود ۲۰۰ میلیارد تومان بود، آسان تر می توان عمق فاجعه را لمس کرد. از طرفی با در نظر گرفتن آمار روزانه کرونا در ایران، به نظر می رسد شرایط بحرانی کشور آینده مشخصی ندارد. در این میان تعطیلی اصناف و مشاغل درجه ۲ و ۳ مصوبه ستاد ملی مبارزه با کرونا از ساعت ۱۸ موضوعی بود که به عنوان راهکار جدید برای مقابله با این بیماری اجرا شد. سالنهای سینما هم جزو مشاغلی هستند که در بازه زمانی یک ماهه تا ۲۰ آذر باید تا ساعت ۱۸ فعالیت داشته باشند و پس از آن باید تعطیل کنند. هنر هفتم در سال جاری روزهای سختی را پشت سر میگذارد و سالنهای سینما به دلیل نبود حمایت از اکران فیلمهای پرمخاطب در رکود به سر میبرد.
از ترافیک اکران تا تعطیلی ناگزیر
محدویتهای جدیدی که ستاد ملی مبارزه با کرونا اعلام کرده و از قرار تا ۲۰ آذرماه اعمال خواهد شد، یکی از مناقشهبرانگیزترین تصمیماتی است که از شروع همهگیری کرونا توسط این ستاد گرفته شده است. محدودیتهایی که بیش از راهکاری برای مبارزه با شیوع این بیماری، بیشتر شبیه کمتوجهی به آن است. می توان با اطمینان گفت ، سینما یکی از محیط هایی بود که پس از بازگشایی مجدد از تاریخ ۵ تیر، ۱۵ بند پروتکلهای بهداشتی را رعایت کرد و تاکنون حتی یک مورد مورد انتقال در سالنهای سینما شنیده نشده است. حالا هم در حالی سینماها از ساعت ۶ عصر به بعد مجبور به تعطیلی هستند که ۱۳۰ فیلم از تولیدات سالهای گذشته پشت اکران باقی مانده است. همچنین در سال جاری نزدیک به ۲۰ تا ۳۰ فیلم تولید شده که این تعداد تا پایان سال به ۱۶۰ فیلم خواهد رسید. در این میان و طبق گزارش ایلنا، ۳۰۰ میلیارد تومان سرمایه تولیدات سال ۹۸ همچنان بلاتکلیف باقی مانده است. انباشت فیلمهای اکران نشده در سال ۹۹ باعث ترافیک شدید در حوزه اکران شده است. از سوی دیگر بسیاری از صاحبان آثار منتظر هستند تا فیلمهایشان را بعد از ریشهکن شدن کرونا اکران کنند. در این میان احتمالا برخی از فیلم ها نیز به برگزاری جشنواره فجر امید بسته اند چون معتقد هستند فیلم شان برای پرده ساخته شده است!
جشنواره فجر در سال عزای سینمای ایران برگزار می شود!
در حالی که تا چندی پیش گمانه زنی ها درباره برگزاری جشنواره فیلم فجر ادامه داشت و حتی انتظار می رفت این جشن سینمایی مانند بسیاری از جشنواره های معتبر دنیا عقب بیوفتد، وزیر محترم ارشاد آب پاکی را روی دست مخالفان برگزاری این جشن ریخت و به صراحت اعلام کرد که این جشنواره برگزار خواهد شد! عباس صالحی ، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مصاحبه ای به ایسنا گفت که در حوزه جشنوارهها دو قالب حضوری و آنلاین را در نظر دارد و و قصد دارد مانند جشنوارههای موسیقی جوان و کودک و نوجوان اصفهان و موسیقی نواحی و … این دو بخش را با هم تلفیق کند.
اکران آنلاین، شکست در نطفه!
نداشتن تبلیغ تلویزیونی، کپی غیرقانونی و قاچاق فیلمها در عرض کمتر از سه ساعت از آغاز نمایش و عدم تضمین برگشت سرمایه دلایلی هستند که ریسک اکران آنلاین را بالا می برند و به همین جهت، برخی از فیلمسازان و تهیهکنندهها ترجیح می دهند فیلم خود را به انتظار شرایط بهتر و از بین رفتن کرونا و بازگشت مردم به سالنهای سینما نگه دارند و برای اکران آنلاین پیشقدم نشوند . در نتیجه این دلایل باعث شد اغلب فیلمهایی که تحت عنوان اکران آنلاین در پلتفرمهای پخش محتوا به نمایش درمیآیند، فیلمهایی کمکیفیتی باشند که برخی از آن ها سالها پشت خط اکران مانده بودند و حتی در صورت بازگشایی سالنهای سینما عملا شانسی برای فروش بیشتر در گیشه نداشتند. فروش پایین اغلب فیلمهای اکران آنلاین، به دلایلی که در بالا گفته شد موضوعی است که باعث شده صاحبان فیلمهایی که بهصورت آنلاین به نمایش درآمدند تمایلی برای اعلام تعداد بلیت فروختهشده برای فیلمهایشان نداشته باشند. پیگیری خبرآنلاین از پلتفرمهای تولید محتوا نشان میدهد به دست آوردن آماری از میزان فروش فیلمها و مخاطبان مجموعه فیلمهای اکران آنلاین در این پلتفرمها کار آسانی نیست و هرچند با سیاستهای شفافسازی سازمان سینمایی در سالهای اخیر به راحتی میشد مبلغ فروش فیلمها در گیشه سینماها را از طریق سامانههای موجود به دست آورد، اما برای اکران آنلاین چنین شفافیتی وجود ندارد و نمیتوان از جزئیات آمار فروش فیلمها در اکران آنلاین باخبر شد و این رقمها تنها زمانی رسانهای میشود که فیلم آنقدر فروش بالایی داشته که بهنظر تهیهکننده و تیم رسانهایاش امکان بهرهبرداری تبلیغاتی از آن وجود داشته باشد. تنها آماری که در پیگیری از پلتفرمها به دست آمد، میانگین فروش فیلمها در سه زیرمجموعه فیلمهای با فروش بالا، فیلمهای با فروش متوسط و فیلمهای با فروش پایین بود که روابط عمومی فیلیمو از مجموعه فیلمهای اکران آنلاین در دو پلتفرم نماوا و فیلیمو در اختیار خبرآنلاین قرار داد. براساس این آمار ۵فیلم بالای جدول که پیش از این نامشان رسانهای شده بود؛ شامل «خوب، بد، جلف۲»، «خروج»، «زیر نظر»، «طلا» و «زنها فرشتهاند» با میانگین فروش ۱۵۹هزار قطعه بلیت در مجموعه پرفروشهای اکران آنلاین قرار میگیرند. فیلمهایی که احتمالا اگر در سینماها هم به نمایش درمیآمدند میتوانستند در ردهبندی پرفروشهای گیشه سال۹۹ قرار بگیرند. در گروه دوم که ۱۵ فیلم را در خود جای میدهد، میانگین تعداد بلیتهای به فروش رسیده کاهش بهشدت محسوسی پیدا میکند و به رقم ۳۷هزار بلیت برای هر فیلم میرسد و این رقم در گروه سوم با ۸ فیلم باز هم با افت محسوسی به میانگین ۱۱هزار بلیت برای هر فیلم میرسد. این آمار از میزان فروش فیلمهای «حکایت دریا»، «جایی برای فرشتهها نیست»، «حمال طلا»، «قتل عمد»، «گیلدا»، «هایلایت»، «بیحسی موضعی»، «دوئت»، «ایستگاه اتمسفر»، «هفتونیم»، «لتیان»، «بنفشه آفریقایی»، «تیغ و ترمه»، «کشتارگاه»، «مهمانخانه ماه نو»، «بهت»، «پسرکشی» و «نرگس مست» استخراج شده است و اینکه کدام یک از این فیلمها در زیرمجموعه دوم و کدام یک در زیرمجموعه سوم قرار میگیرند هم موضوعی است که تمایلی به رسانهای کردن آن وجود ندارد.
به این ترتیب به نظر می رسد سینمای ایران در پیش بینی نشدنی ترین حالت تاریخی خود پس از انقلاب قرار گرفته است که به دلیل اولویت نبودن گویی خود نیز چندان به فکر خود نیست!اما نباید فراموش کرد که سینما یک مقوله فرهنگی است نه اقتصادی و در این وضعیت بحرانی، سینما اگر خود دچار بحران نشود میتواند به مثابه یک راهحل فرهنگی به میدان بیاید. یادمان باشد که هر بحران اقتصادی در ذات خود با بحرانهای روحی و روانی همراه است و سینما میتواند دستکم در تقویت روحیه مردم و تلاش برای حفظ امید در آنها مؤثر باشد. سینما به مثابه یک کالای فرهنگی فقط مصرف نمیشود بلکه مصرف آن نوعی سرمایهگذاری بلندمدت است که سودش به شکل ملموس و کوتاهمدت قابل محاسبه و ارزیابی نیست. با این حال، جا انداختن چنین فرهنگی در شرایط امروز ایران، کار چندان راحتی نیست؛ مصداق بارز این امر، حالِ امروز سینمای رو به زوال است…