وقتی در مورد اختراعات بزرگی مانند پنی سیلین یا موتور بخار سوال می‌کنیم، اکثرا خواهند گفت که الکساندر فلمینگ یا جیمز وات مخترع آن بوده است. اما اگر سوال کنیم نام فردی که مواد شوینده لباسشویی را اختراع کرده است را بگویند، با احتمال بسیار کمی پاسخ درست را خواهند داد. در این مقاله قصد داریم تاریخچه کوتاهی از تحول صنعت مواد شوینده را ارائه دهیم.
بر اساس شواهد باستان‌شناسی، تمدن بابل در 2800 سال قبل از میلاد از صنعت صابون سازی اطلاع داشت. بر روی گِل‌نوشته‌های بجا مانده از آن دوران، عباراتی مانند «چربی‌های جوشانده با خاکستر» (روشی برای ساختن صابون) ثبت شده است. بسیاری از تمدن‌های باستانی دیگر نیز از اشکال اولیه صابون استفاده می‌کردند. کلمه صابون نام خود را از یک افسانه یونان باستان به نام "افسانه کوه ساپو" گرفته است.
همچنان که تاریخ به پیش می‌رفت تغییراتی هم در شوینده‌ها ایجاد می‌شد، اما غالبا این پیشرفت‌ها چشمگیر نبودند. تا اینکه در سال 1907 دکتر اتو روم، استفاده از آنزیم‌ها را برای شستن لباس‌ها پیشنهاد کرد و در سال 1914 براساس تحقیقات او، انقلابی در تولید مواد شوینده اتفاق افتاد. افزودن آنزیم به مواد شوینده ابتدا در آلمان با معرفی اولین شوینده مصنوعی آغاز شد.
در آمریکا، تولید مواد شوینده لباس در دهه 1930 توسط کمپانی معروف پراکتور اند گمبل آغاز شد. رابرت دانکن، مهندس فرآیند پی اند جی، به اروپا رفت تا بفهمد آلمانی‌ها چگونه شوینده لباس تولید می‌کنند. در آن زمان، آلمان پیشتاز صنعت شویند‌ها بود. رابرت متوجه شد آلمانی‌ها از یک ساختار شیمایی به نام سورفاکتانت در مواد شوینده استفاده می‌کنند. تا آن زمان از این ماده در تولید مواد شوینده در آمریکا استفاده نمی‌شد. سورفکتانت‌ها، مولکول‌های دو بخشی هستند که یک بخش آب دوست و یک بخش آبگریز دارند. ساختار این مولکول طوری است که بخش آبگریز آن به مولکول چربی می‌چسبد و بخش دیگر به مولکول آب؛ و از این طریق، مکانیزم شستن و پاک کردن لباس رخ می‌دهد.
رابرت پس از آزمایش‌های زیاد و اخذ مجوز از آلمانی‌ها، سورفکتانت(ماده اصلی مواد شوینده) را به محصولات پی اند جی اضافه نمود. با این اقدام اولین شوینده مصنوعی پی اند جی با نام تجاری درِفت در سال 1933 به بازار عرضه شد. درِفت برای لباس‌های بسیار کثیف خوب نبود. بنابراین، تحقیق روی یک شوینده قوی، مخصوص لباس‌های بسیار چرک از سال 1934 آغاز گردید و بیشتر از یک دهه طول کشید که اولین نمونه آن ساخته شود. این نمونه در سال 1946 با نام تجاری تاید به بازار عرضه شد و در کمتر از سه سال لقب برند شماره یک جهان را از آن خود کرد.
در سال 1953، حجم فروش مواد شوینده مایع از مقدار فروش شوینده‌های جامد پیشی گرفت. نوآوری‌ها در طول دهه‌ها ادامه یافت. تا اینکه قرص‌های ماشین لباسشویی نیز به بازار آمد. در سال 1970 به ناگهان استفاده از قرص‌ها و پودرهای لباسشویی افت پیدا کرد، چراکه گرایش شدیدی به شوینده‌های مایع به وجود آمد. این موضوع عمدتا به این دلیل بود که پودرها و قرص‌ها، سیستم جریان آب در ماشین لباسشویی را مسدود می‌کردند. فناوری مایع لباسشویی، فرآیند شستشوی لباس‌ها را بهبود بخشید. زیرا مایع لباسشویی بسیار سریعتر از پودر شوینده در آب حل می‌شد و در دمای پایین تری نیز قابل استفاده بود.
در دهه 1990، اعتقاد بر این بود که روش کنسانتره، آینده مواد شوینده را شکل خواهد داد. بنابراین شرکت‌های تولید کننده مواد شوینده، بر تولید مایعات و پودرهای لباسشویی فوق غلیظ تمرکز می‌کردند. در سال 2000 گام‌های بزرگی در تولید پلاستیک برداشته شد. پیشرفت در صنعت پلاستیک بر صنعت شوینده‌ها اثر گذاشت و موجب تولید مایعات و پودرهای لباسشویی از پیش اندازه گیری شده برای اولین بار در تاریخ شد. تحول در صنعت پلاستیک، به تولید کنندگان مواد شوینده این اجازه را می‌داد تا بسته بندی جذاب و فریبنده ای داشته باشند. اما همین موضوع باعث شد چندین مورد، خوردن مواد شوینده توسط کودکان رخ دهد.
در دهه 2010، تولیدکنندگان مواد شوینده لباسشویی بر روی مشکل بسته بندی با ایجاد ظاهری کمتر فریبنده و استفاده از ظروف با ویژگی های ایمنی بیشتر و اطلاع رسانی در رسانه ها تمرکز کردند. تاریخچه مواد شوینده نشان می‌دهد این صنعت راه طولانی را طی کرده اما هنوز پیشرفت‌های آن ادامه دارد.
در ایران نیز اولین مواد شوینده با اسم تاید به بازار عرضه شد و هنوز بسیاری از مردم پودرهای لباسشویی را با این اسم می‌شناسند. تاکنون در ایران در شستشوی دستی لباس‌ها فقط از پودرهای شوینده استفاده می شد. با این وجود پودرهای لباسشویی معایب بسیاری دارند.
برند راپیدو با شناسایی معایب پودرهای لباسشویی دستی، مایع لباسشویی مخصوص دست را معرفی کرده است. این محصول، علاوه بر رفع ایراد پودرهای دستی با کاهش مقدار آب مصرفی در زمان شستشو، به محیط زیست نیز کمک می‌کند. مایع لباسشویی مخصوص دست راپیدو در کنار توجه به محیط زیست و کاهش مصرف آب، صرفه اقتصادی هم برای مشتریان دارد. مایع لباسشویی دستی(مخصوص شستن لباس با دست) راپیدو، به طور میانگین میزان استفاده از ماده شوینده را به نصفِ مقدار مورد نیاز در پودرهای لباسشویی دستی برای مقدار لباس مشخص، کاهش داده است، بنابراین صرفه اقتصادی هم دارد. با کلیک بر روی لینک زیر اطلاعات بیشتری از اولین مایع لباسشویی مخصوص دست در ایران پیدا کنید.
لینک صفحه محصول مایع لباسشویی مخصوص دست
