با وقوع زلزله در استان آذربايجان‌شرقي بار ديگر زنگ خطر وقوع زلزله در همدان براي مسئولان دولتي به صدا در آمد چراکه بافت‌هاي فرسوده يک هزار و 927 هکتار از وسعت استان همدان را تشکيل مي‌دهد.
به گزارش خبرنگار مهر، در هفته اخير قلب مردم ايران به دليل جان باختن و مجروح شدن تعداد قابل توجهي از هموطنان در زلزله آذربايجان شرقي آکنده از درد و مصيبت شد، اما در حقيقت، آنچه دايره تلفات جاني و مالي اين حادثه را وسيع تر کرد چيز ديگري بود که در تصاوير منتشر شده به وضوح قابل مشاهده است.
بافت‌هاي فرسوده آمار کشته شده‌ها و مجروحين را افزايش داده است
نگاه دقيق به تصاوير منتشر شده در رسانه‌ها تاکيد مي کند که بافت‌هاي فرسوده اين مناطق آمار کشته شده‌ها و مجروحين را افزايش داده و خانواده‌هاي زيادي را داغدار کرده است. بر همين اساس است که کارشناسان بر اين باورند که وجود بافت‌هاي فرسوده و سکونتگاه‌هاي غيرمجاز يکي از بيماري‌هاي شهري است که از لحاظ اقتصادي، اجتماعي، بهداشتي، فرهنگي و امنيتي بسياري از ناهنجاري‌هاي را در دل خود نهفته دارد. کارشناسان معتقدند که براي حل اين گونه معضلات و تامين امنيت جاني شهروندان در مقابل ساخت و سازهاي بي‌کيفيت، قديمي و فرسوده، بايد اين مناطق بهسازي و نوسازي شود.
2589 هکتار بافت فرسوده و سکونتگاه غيررسمي در همدان شناسايي شده است
براساس گزارش‌هاي رسمي تاکنون دو هزار و 589 هکتار بافت فرسوده و سکونتگاه غيررسمي در همدان شناسايي شده است که از اين ميزان يک هزار و 927 هکتار مربوط به بافت فرسوده و مابقي مربوط به سکونتگاه‌هاي غيررسمي است. در حال حاضر نزديک به يازده و نيم درصد از جمعيت يازده شهر داراي بافت فرسوده استان همدان در بافت‌هاي فرسوده سکونت دارند.آنچه مسلم است اينکه با توجه به نياز سالانه استان همدان به احداث واحدهاي مسکوني جديد و با توجه به نياز انباشت شده تقاضاي مسکن از سال‌هاي پيش، دولت براي پاسخگويي به اين نياز، راهکارهاي مختلفي که مهمترين آن طرح مسکن مهر است را در نظر گرفته تا با انجام آن در اراضي و شهرک‌هاي اطراف شهر‌ها، بخشي از سر ريز جمعيت را در اين مناطق جاي دهد.
ساختمان‌هاي موجود در بافت‌هاي فرسوده کمتر از 50 سال دارند
به گفته مسئولان مسکن و شهرسازي در حال حاضر عمر متوسط ساختمان حداقل 100 سال است، در حالي که بيش از 70 درصد ساختمان‌هاي موجود در بافت‌هاي فرسوده کمتر از 50 سال دارند و اين بيانگر رعايت نکردن مشخصات فني و مقررات ملي ساختمان در ساخت و سازهاست. مدير عامل شرکت عمران و مسکن سازان استان همدان با بيان اينکه ساماندهي هر هکتار بافت فرسوده در استان همدان حداقل يک صد ميليارد ريال اعتبار نياز دارد، گفت: دولت در راستاي احياي بافت‌هاي فرسوده تسهيلات ويژه‌اي اختصاص داده است.
شهرداري و وزارت مسکن بايد 10 درصد بافت‌هاي فرسوده را بازسازي کنند
محمد علي اسدي با بيان اينکه بر اساس ماده 171 قانون برنامه پنج ساله پنجم، وزارت مسکن و شهرداري‌ها بايد 10 درصد بافت‌هاي فرسوده را از منابع خود و تهسيلات ارائه شده بازسازي کنند، گفت: در اين ماده قانوني مقرر شده تا دولت حداقل 50 درصد از منابع اعتبارات و تسهيلات در اختيار خود را به بهسازي بافت‌هاي فرسوده اختصاص دهد. اسدي افزود: در استان همدان تهيه طرح ساماندهي بافت‌هاي فرسوده شهري، پرداخت تسهيلات ارزان قيمت بدون سپرده، نخفيف در صدور پروانه‌هاي ساختماني پرداخت وديعه اسکان موقت و تهيه طرح ظرفيت سنجي بافت‌هاي فرسوده مد نظر قرار دارد.
دولت براي بازسازي بافت فرسوده تسهيلات مي دهد
وي گفت: در حال حاضر به ازاي هر واحد سنتي ساز 200 ميليون ريال و هر واحد صنعتي ساز 220 ميليون ريال تسهيلات پرداخت مي شود. محمدعلي اسدي با بيان اينکه شعار شرکت عمران و مسکن‌سازان «نوسازي بافت‌هاي فرسوده يک انتخاب نيست يک ضرورت است «، اظهار داشت: بيشترين بافت فرسوده در شهر همدان با وسعت 825 هکتار و کمترين آن در شهر جورقان با 44 هکتار قرار دارد.
مشارکت مردمي حلقه مفقوده نوسازي بافت فرسوده است
وي با بيان اينکه جلب مشارکت مردمي به عنوان حلقه مفقوده بهسازي و نوسازي بافت فرسوده مطرح است، گفت: براي جلب مشارکت مردم جلساتي با ساکنان مناطق بافت فرسوده برگزار شده که راهبرد جديد شرکت، اجراي طرح چهره به چهره در راستاي ارائه اطلاعات و راهنمايي ساکنان اين مناطق است که از شهرستان نهاوند آغاز خواهد شد. وي در توضيح اقدامت انجام شده براي توانمند سازي حاشيه شهر همدان نيز اظهار داشت: از سال 88 اعتباري از سوي مرکز از رديف اعتبارات عمومي براي اين مناطق اختصاص يافت که با صرف 30 ميليارد ريال 27 پروژه عمراني در پنج منطقه حاشيه شهر همدان احداث شد.
تهيه طرح بهسازي و نوسازي از ملزومات نوسازي بافت فرسوده شهري است
مدير عامل شرکت عمران و مسکن‌سازان همدان اضافه کرد: تهيه طرح بهسازي و نوسازي از ملزومات نوسازي بافت فرسوده شهري است. محمدعلي اسدي در نشستي با شهردار و مسئولان ادارت لالجين نيز با تأکيد بر اهميت نوسازي و بهسازي بافت‌هاي فرسوده شهري افزود: 69 و نيم هکتار بافت فرسوده در لالجين شناسايي شده است. وي اضافه کرد: مشاور ذيصلاح براي مطالعه و تهيه طرح بهسازي و نوسازي بافت فرسوده انتخاب شده و مطالعات در سه سطح تدقيق محدوده و تعيين راهبردها، تدوين ضوابط و مقررات شهري و معرفي طرح‌هاي تأثيرگذار و الگو انجام مي‌شود.
بازسازي بافت فرسوده هفت شهر در همدان به دست مشاور سپرده شد
وي گفت: يک هزار و 985 بافت فرسوده در 11 شهر پر جمعيت بالاي 12 هزار نفر شناسايي شده که در هفت شهر آن مشاور مشغول به مطالعه طرح است. مدير عامل شرکت عمران و مسکن سازان همدان افزود: در سال 91 براي چهار شهر باقيمانده برنامه‌ريزي‌هاي مشابهي صورت گرفته است. اسدي توسعه دروني شهر با هدف توليد ثروت براي مردم و مديريت شهري را از مزاياي بهسازي و نوسازي بافت فرسوده برشمرد و بر ضرورت مشارکت مردم در اين امر تأکيد کرد.
60 ميليارد ريال براي توانمند سازي حاشيه شهر همدان هزينه مي شود
مدير عامل شرکت عمران و مسکن سازان همدان همچنين گفت: 60 ميليارد ريال با هماهنگي شرکت عمران و مسکن سازان ايران، استانداري و شهرداري در سالجاري براي توانمند سازي حاشيه شهر همدان هزينه مي شود. محمد علي اسدي افزود: 550 ميليارد ريال اعتبار در قالب پروژه‌هاي زير ساختي و کالبدي از سال 84 تاکنون در پنج منطقه حاشيه اي شهر همدان هزينه شده است. وي بيان کرد: توانمند سازي و ساماندهي سکونتگاه‌هاي غيررسمي و حاشيه نشيني به منظور محروميت زدايي، تحقق عدالت اجتماعي، سند چشم انداز بيست ساله کشور و سياست‌هاي دولت، از مهمترين وظايف مسئولان قلمداد مي شود.
توانمندسازي حاشيه شهر با مشارکت مردم انجام مي شود
وي اضافه کرد: اين امر با مشارکت همه جانبه تمامي دستگاه‌هاي مسئول و مردم شروع و اقدامات ارزشمندي به منظور ارتقا شرايط محيطي، اجتماعي و اقتصادي ساکنين سکونتگاه‌هاي غير رسمي و حاشيه نشيني شهر همدان صورت پذيرفته است. وي همدان را پايلوت محروميت زدايي از مناطق حاشيه نشين و سکونتگاه‌هاي غير رسمي کشور دانست و گفت: برنامه ساماندهي و توانمند سازي سکونتگاه‌هاي غير رسمي شهر همدان به عنوان پايلوت موضوع توانمند سازي که با مشارکت تمامي دستگاه‌ها بدون استفاده از منابع خارجي صورت پذيرفته است، مي تواند الگويي براي ساير استان‌ها بوده و برکات و آثار مضاعفي در رشد و سرعت اين تلاش داشته باشد. وي اظهار کرد: ساکنان اين مناطق مي توانند محروميت و برخوردار نبودن از مواهب و خدمات شهري را از مناطق زندگي خود دور کنند.
بافت‌هاي فرسوده مسکوني در روستاها آسيب پذيرترند
پرواضح است که يکي از وظايف اصلي دولت‌ها، ترميم بافت‌هاي فرسوده مسکوني به ويژه در روستاهاست که از اين نظر آسيب پذيرتر هستند و اصول فني و مهندسي ساختمان سازي در اين نقاط يا رعايت نمي شود يا بسيار ناقص رعايت مي شود. اکنون زلزله دردناکي که در شمال غرب کشورمان رخ داده، بهانه ايست تا از مديران اين سئوال پرسيده شود که چرا تاکنون اقدام اساسي براي نوسازي بافت‌هاي فرسوده اين منطقه و ساير مناطق روستايي صورت نگرفته است؟! هرچند تا حدي، خود مردم هم مقصرند که نوسازي خانه‌هاي فرسوده خود را جدي نگرفته اند، اما حتماً بايد يک حادثه دردآور رخ دهد تا يادمان بيفتد که نوسازي بافت‌هاي فرسوده يکي از الزامات رشد و توسعه يافتگي کشورهاست؟! با اين تفاسير آنچه مسلم است اينکه طرح‌هاي ساماندهي بافت فرسوده در زمره طرح‌هاي تفصيلي ويژه‌اي است که بايد براساس واقعيت‌هاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي ساکنان اين نوع بافت انجام گيرد و اينکه تا چه حد مي‌توان مردم را در برنامه‌ريزي و تهيه طرح‌ها مشارکت داد به ظرفيت مردم در تصميم‌سازي در خصوص مسائل و مشکلات بافت مورد نظر بر مي‌گردد.
