پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : حضور گسترده چینیها در خلیج فارس و اهمیت منطقه برای آنها از نظر انرژی و اقتصاد، نشان میدهد که جبهه شرق در تلاش برای گسترش مرزهای خود در نقاطی است که همواره پایگاه سنتی آمریکا بوده است. حالا با کمرنگتر شدن حضور آمریکاییها در منطقه، چین به دنبال نقش خود در خاورمیانه میگردد که آمارهای سرمایه گذاری چینیها در کشورهای عربی بخشی از صحت این ادعاست.
مبارکه صداقتی، پژوهشگر حوزه چین، درباره حضور بیشتر چینیها در خلیج فارس به «انتخاب» گفت: در چند سال گذشته حداقل خلیج فارس نه فقط در بحث انرژی بلکه بر اساس مباحث امنیتی و سیاسی و نظامی نیز برای چین ارزش و اهمیت پیدا کرده است. با توجه به سیاست خارجی چینیها مبنی بر اینکه از مرزهای خود بیرون بروند، و با توجه به کاهش تاثیر آمریکا در منطقه، چینیها سعی کردند این خلاء را پرکنند. معمولا صحبت چینیها این است که منابع اقتصادی و تجاری و انرژی را در خلیج فارس پیگیری کنیم. دیپلماسی فعالی که چین در قبال کشورهای خلیج فارس پیش گرفته است، صرفا مربوط به اقتصاد نیست و در درازمدت اهداف دیگر چینیها خود را نشان میدهد.
وی در ادامه در رابطه با ماهیت رابطه چین و ایران در منطقه بیان کرد: روابط ایران و چین افزایش یافته، اما باید ببینیم چه میزان از تفاهم نامههای همکاری ایران با چین به اجرا میرسد. چین با تمام کشورهای منطقه ارتباطات خود را گسترش داده و فقط روی یک بازیگر خاص تمرکز ندارد. چین الگوهای سیاست خارجی اش متمایز از سایر کشورهاست. فعلا چینیها در مرحله آزمون و خطا هستند، چون تجارب تاریخی آنها برای حضور در مناطق دیگر متفاوت است. ایران میتواند از چین استفاده کند، اما اینکه چین را یک شریک خیلی بزرگ قلمداد کند اشتباه بزرگی است؛ بنابراین ایران باید بتواند متنوع سازی داشته باشد.
صداقتی خاطرنشان کرد: ما شاهد این بودیم که برخی شرکتهای چینی در شرایط تحریمی با ایران کار نکردند. فکر میکنم با توجه به مسئله پیوستن ایران به سازمانهای شرقی مانند شانگهای و کنار گذاشتن دلار شاید مقداری این رابطه با گسترش دهد. ما با چینیها توانستیم رزمایشهای دریایی برگزار کنیم، اما افکار عمومی چندان پذیرای این مسئله نبوده است. در چند سال گذشته اتفاقات مهمی افتاده است از جمله بحث بیانیه چین با اعراب بر سر جزایر سه گانه که یک تشنج لفظی ایجاد کرد. در خلیج فارس میتوانیم منافعی را دنبال کنیم، اما واقع تلخ فعلی این است که دیپلماسی اعراب فعالتر از ایران در مقابل چین بوده است. ما دچار ضعف در برنامه ریزی در مقابل چین هستیم.