پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : ایلنا : نهادخانواده به دلیل اهمیت و جایگاه آن در حیات بشری از دیرباز مورد توجه اندیشمندان و صاحب‌نظران بوده و این افراد با رویکردهای دینی، اخلاقی، فلسفی و حقوقی به مطالعه و بررسی خانواده پرداختند.
به گزارش خبرنگار ایلنا در شیراز، امروزه کارکردهای بسیاری برای خانواده در نظر گرفته می‌شود؛ کارکردهایی همچون تولیدمثل، جامعه‌پذیری، کنترل اجتماعی، حمایت و مراقبت و... نشان‌دهنده اهمیت روزافزون نهاد خانواده در جوامع امروزی است.
در حالیکه سالهاست فریاد از هم گستگی نهاد خانواده در جوامع غربی به گوش می‌رسد، متاسفانه نشانه‌هایی از این از هم گسستگی نیز در کشور در حال نمایان شدن است. نشانه‌هایی که برخی از مسئولان و متولیان امر رابه واکنش واداشته است.
زنگ خطر گسستگی بنیاد خانواده به صدا درآمده است
در حالیکه آمار‌ها حکایت از ثبت ۹۹۸۵۲ مورد طلاق در سال ۱۳۸۶ در کشور دارد، ثبت ۱۴۲۸۴۱ موردطلاق در سال ۱۳۹۰ زنگ خطر از همگسستگی بنیاد خانواده را به صدا درآورده است.
در چنین شرایطی وقتی این آمار رابا تعداد ازدواج‌های ثبت شده در کشور مقایسه می‌شود تنها واژه‌هایی که می‌توان معادل از قیاس به کاربرد، بروز یک فاجعه است.
تعداد ازدواج‌های ثبت شده در کشور در سال ۱۳۹۰ برابر با ۸۷۴۷۹۲ واقعه است که در مقایسه با سال قبل ۹. ۱ درصد کاهش را نشان می‌دهد. بر اساس آمارهای رسمی در سال ۱۳۹۰، تعداد ۱۴۲ هزار و ۸۴۱ واقعه طلاق به ثبت رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱/ ۴درصد افزایش داشته است.
در سال ۱۳۹۰ بیشترین طلاق ثبت شده مربوط به ترکیب سنی مردان ۲۹-۲۵ ساله است با زنان ۲۴-۲۰ ساله بوده که تعداد آن برابر ۱۶۰۷۱ واقعه می‌باشد. بر طبق آمار سازمان ثبت احوال تعداد طلاق در کل کشور تا پایان خرداد ماه ۹۱، ۳۴۷۵۹ مورد بوده است.
نکته قابل تامل اینکه بیشترین طلاق ثبت شده (۸ /۱۳درصد) مربوط به زوج‌هایی است که کمتر از یک سال تشکیل زندگی مشترک داده‌اند و در مجموع ۱ /۵۰درصد از طلاقها در ۵ سال اول زندگی اتفاق افتاده است.
آمار طلاق در شیراز در حال افزایش است
به گفته رییس دادگاه عمومی و انقلاب شیراز آمار طلاق در شیراز و فارس در حال افزایش است واین افزایش به صورت نگران کننده‌ای کانون خانوداه را در یکی از بزرگ‌ترین استان‌های کشور مورد تهدید خود قرارداده است.
حجت‌الاسلام محمدصادق اکبری که برای جلوگیری از روند رو به رشد این پدیده، لزوم وجود یک عزم جدی را در شیراز یادآوری می‌کند، معتقد است: تقویت و تاکید بر باورهای دینی از جمله مواردی است که می‌تواند پایبندی افراد به موارد اخلاقی و خانوادگی را بیشتر کند و در این زمینه باید کار فرهنگی بیشتری صورت گیرد.
وی وجود تعداد زیادی دعاوی خانوادگی را با محوریت مهریه، مشکلات اقتصادی و... درشان جامعه اسلامی نمی‌داند و معتقد است: این دعاوی نشان می‌دهد که اساس خانواده در معرض آسیب است و دلسوزان جامعه و معتمدان باید در این زمینه به میدان بیایند و برای تحکیم بنیان خانواده چاره‌اندیشی کنند.
آمارهای تامل برانگیزدر کنار طلاق‌های عاطفی
در حالیکه بر اساس آمارهای اداره کل ثبت احوال استان فارس آمار طلاق‌های رخ داده در این استان ازتعداد ۵۷۰۱در سال ۱۳۸۵به ۸۰۷۳ در سال ۹۰افزایش داشته است، ثبت تنها ۱۹۶۳ مورد طلاق در سه ماه نخست سال جاری در این استان، حکایت از وجود آمارهایی هرچند تلخ اما تامل برانگیز در این حوزه دارد.
این در حالی است که آمار ازدواج در سال ۹۰ نسبت به مدت مشابه سال قبل در استان فارس ۱. ۱ کاهش و آمار طلاق ۳ درصد افزایش را نشان می‌دهد. همچنین این آمار میزان ازدواج را برای شهر شیراز در سال ۹۰ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲ / ۱۰کاهش و میزان طلاق نیز ۸ / ۷درصد کاهش را نشان می‌دهد.
اما آنچه قطعا در آمارهای ارائه شده توسط اداره کل ثبت احوال فارس لحاظ نشده است، طلاق‌های عاطفی است که در هیچ دفتری ثبت نمی‌شود.
طلاقی که به اعتقاد روان‌شناسان حاصل سرخوردگی احساسات و عواطف زوجین است و جامعه‌شناسان بر این باورند که فاصله افتادن بین انتظارات و خواسته‌های زوجین به این نوع طلاق می‌انجامد.
هشدار امام جمعه شیراز نسبت به افزایش طلاق
شاید به دلیل اهمیت موضوع است که نماینده مقام معظم رهبری در استان نیز در خصوص آن واکنش نشان داده است و در بخشی از خطبه‌های نمازجمعه این هفته شیراز، نهادخانواده را از نگاه اسلام تشریح و تاکید کردوافزود: این نهاد، مقدس‌ترین نهاد در جامعه اسلامی و بشری به‌شمار می‌رود.
امام جمعه شیراز با اشاره به نقش نهاد خانواده در رشد اجتماع، بی‌بند و باری و تزلزل در نهاد خانواده را ودیعه تمدن غربی دانست و تاکید کرد: اگر نهاد مقدس خانواده قداستش از بین برود، به معنای ویرانی جامعه بشری است.
آیت‌الله اسدالله ایمانی با ابراز تاسف از اینکه در کشور شاهد دنباله‌روی برخی از فرهنگ و مباحث غرب مادی‌گرا هستیم، در ادامه صحبت‌های خود گفت: متاسفانه گاهی در خیابان‌ها شاهد مناظری هستیم که زمینه‌ساز آلوده شدن دختران و پسران است، باید از کشیده شدن عشق و علاقه درون خانواده به خیابان‌ها جلوگیری کرد.
وی از نخبگان جامعه خواست تا برای ایجاد و گسترش عشق و علاقه درون خانواده‌ها برنامه‌ریزی کنند.
۸۰درصد ازدواجهایی که زوجین از قبل دوست بوده‌اند دوام ندارد
در شرایطی که امام جمعه شیراز نسبت به کشیده شدن عشق و علاقه درون خانواده‌ها به خیابان‌ها هشدار می‌دهد، رییس بخش مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه تهران می‌گوید: پژوهشهای علمی نشان داده ازدواج دختران و پسرانی که قبل از ازدواج با هم دوست بوده‌اند، ۸۰ درصد در دو سال اول به جدایی منجر می‌شود.
فهیمه فرهمندپور که در همایش «روابط آزاد و عقل و اخلاق» که در دانشگاه پیام‌نور شیراز برگزار شد، سخن می‌گفت معتقد است: که ۲۰ درصد باقیمانده نیز در ادامه زندگی مشترک با توقعات بسیار بالای طرفین مواجه هستند.
فرهمندپور با بیان اینکه انگیزه پسران و دختران در ایجاد و ادامه روابط دوستی متفاوت است، بر این باور است که با پایین آمدن سن ازدواج در جوانان و تسهیل در شرایط ازدواج دوام کانون خانواده امکان‌پذیر می‌شود.
این استاد دانشگاه تهران برای رسیدن به این هدف، افزایش آستانه خویشتن‌داری وتقویت تقوا و اخلاق در وجود جوانان راعاملی برای افزایش زمینه پذیرش احکام شرعی دانسته که نتیجه آن تحکیم بنیاد خانواده است.
رییس بخش مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه تهران که معتقد است روابط آزاد در هر سطحی از نگاه دین نامشروع است و به حکم عقل نیز این روابط بسیار پرمخاطره بوده و پیامدهای مشکل‌آفرین به همراه دارد، با تاکید بر این نکته که دوستی قبل ازازدواج عاملی برای خوشبختی زوجین نیست بر این باور است که مشکلات ناشی از این نوع رابطه بیشتر متوجه دختران خواهد بود که باید پاکدامنی قبل از ازدواج و وفاداری بعد از آن را در نظر بگیرند.
چه باید کرد؟
اما معاون فرهنگی، آموزشی و پژوهشی اداره کل تبلیغات اسلامی فارس که معتقد است افزایش نرخ بیکاری یکی از مهم‌ترین عوامل افزایش نرخ طلاق و سست شدن بنیاد خانواده است می‌گوید: توانایی درتامین معیشت زندگی یکی از فاکتورهای اصلی حفظ اساس خانواده است.
حجت الاسلام شکرالله دانش می‌افزاید: متاسفانه با بیکار شدن تعداد زیادی از کارگران کارخانه‌های مختلف و فلج شدن اقتصاد خانواده بروز چنین فاجعه‌ای پیرامون نهاد مقدس خانواده چندان هم دور از ذهن به نظر نمی‌رسد.
رییس شورای اسلامی استان فارس نیزکه معتقد است نهاد خانواده در این استان مورد هجوم قرار گرفته است، ضمن تایید نظر حجت الاسلام دانش در این خصوص می‌گوید: الگوهای زناشویی جامعه ما با جوامع صنعتی غرب تفاوت‌های آشکاری دارد.
مظفر مختاری ادامه می‌دهد: تفاوت به این معنی که در جامعه ایرانی – اسلامی ما از دیرباز آنچه تععین کننده نقش کارکردی زن و شوهردرخانواده و جامعه بزرگ‌تر ازآن بوده آموزه‌های دینی وارزشی بوده است.
به اعتقاد وی سنگین شدن بار اقتصادی خانواده‌ها ودراجباربودن زن و شوهر برای کارکردن خارج از منزل که معمولا نتیجه‌ای جز پایین آمدن آستانه تحمل طرفین را به دنبال ندارد، می‌تواند یکی از عوامل بروز اختلاف‌های اولیه ودرنتیجه گسترش آن به سطوح بالا‌تر باشد.
وی هجوم همه جانبه شبکه‌های ماهواره‌ای و تبلیغ اهداف سریال‌های زنجیره‌ای آن‌ها مبنی براز بین بردن قبح گناه خیانت رایکی دیگر ازعوامل از همگسستگی نهاد خانواده می‌داند و می‌افزاید: متاسفانه جمله مهرم حلال، جانم آزاد نقل دهان بسیاری از زنان جوان جامعه ماشده است.
مختاری که شرایط را در این خصوص شرایط ویژه‌ای می‌داند، پیشنهاد تاسیس نهادی را با عنوان نهاد حمایت از بنیادخانواده در شهرداری می‌دهد و می‌افزاید: با توجه به کارکردهای فرهنگی- اجتماعی شهرداری‌ها می‌توان ازاین طریق هرچه سریعترجلو بروز فاجعه‌ای اجتماعی را در استان فارس گرفت.
در هر حال و در شرایطی که سازمان ثبت احوال کشور نسبت به افزایش تجرد در کشور هشدار می‌دهد و با ارائه گزارشی اعلام می‌کند که سن ازدواج برای مردان و زنان نسبت به سال‌های گذشته افزایش یافته و به میانگین ۲ / ۲۷ سال برای مردان و حدود ۲۳سال برای زنان رسیده و این آمار‌ها زنگ خطری برای افزایش تجرد قطعی در جامعه است، به نظر می‌رسد مسولین امر می‌بایست با مهم دانستن این موضوع راهکارهای پیشگیرانه رادراین خصوص اتخاذ نمایند.
