ملاسما لکه‌هایی خاکستری ـ قهوه‌ای روی پوست است که درمان قطعی ندارد، اما با استفاده از درمان‌های طبیعی و دارویی می‌توان ظاهر آن را بهبود بخشید.
به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ اگر تا به حال متوجه لکه‌های قهوه‌ای یا خاکستری ـ قهوه‌ای روی پوست خود یا دیگران شده‌اید که شبیه لک‌های ناشی از آفتاب یا کک‌ومک نیستند، ممکن است این لکه‌ها نشانه ملاسما باشند، یک بیماری شایع پوستی که عوامل مختلفی می‌توانند باعث آن شوند. گرچه ملاسما ممکن است در هر فردی ظاهر شود، اما در زنان با پوست تیره‌تر یا کسانی که مدت زیادی در معرض آفتاب هستند، شایع‌تر است. همچنین، زنان باردار نیز بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه هستند. متأسفانه نمی‌توان پیش‌بینی کرد که چه کسی به این بیماری مبتلا خواهد شد؛ با این حال، اگر دچار ملاسما شدید، از یک متخصص پوست پرسیدیم که آیا می‌توان آن را به طور طبیعی درمان کرد، و پاسخ او مثبت بود!
دکتر شانکار ساوانت، متخصص پوست در بیمارستان S. L. Raheja، وابسته به فورتیس در منطقه ماهیم، به بررسی دلایل شایع ملاسما پرداخته و برخی از درمان‌های طبیعی مؤثر برای کاهش ظاهر آن را معرفی می‌کند.
ملاسما چیست؟ دلایل شایع آن کدام‌اند؟
ملاسما با لکه‌های تیره‌ای که روی پوست ظاهر می‌شوند، شناخته می‌شود. این لکه‌ها معمولاً به رنگ خاکستری ـ قهوه‌ای هستند و اغلب روی پیشانی، چانه، گونه‌ها، لب بالایی یا بینی دیده می‌شوند.
جالب است بدانید که ملاسما به «نقاب بارداری» نیز معروف است، چرا که افزایش هورمون‌ها در دوران بارداری می‌تواند یکی از دلایل اصلی بروز آن باشد. با این حال، این وضعیت فقط محدود به زنان باردار نیست و در افراد دیگر نیز ممکن است ایجاد شود.
به گفته دکتر ساوانت، دلیل اصلی ملاسما، عدم تعادل هورمونی و حساسیت به برخی داروها یا اشعه‌هاست. وی می‌گوید: «گاهی مصرف قرص‌های ضدبارداری خوراکی، داروهای ضدصرع، یا عوامل ژنتیکی ممکن است باعث عدم تعادل هورمونی شود.» او می‌افزاید: «درمان در بیمارانی که دچار عدم تعادل شدید هورمونی هستند، یا به اشعه فرابنفش حساسیت دارند یا زمینه ژنتیکی دارند، دشوارتر می‌شود.»
طبق اعلام انجمن آمریکایی پوست (AADA)، افراد مبتلا به بیماری تیروئید نیز ممکن است به ملاسما دچار شوند، چرا که تیروئید هورمون‌هایی تولید می‌کند که عملکردهای حیاتی بدن را تنظیم می‌کنند. بنابراین، اگر غده تیروئید به اندازه کافی یا به طور متعادل هورمون ترشح نکند، احتمال ابتلا به ملاسما افزایش می‌یابد.
آیا درمان‌های طبیعی می‌توانند به کاهش ملاسما کمک کنند؟
درمان‌های طبیعی می‌توانند به کاهش ظاهر ملاسما یا محو شدن تدریجی آن کمک کنند.
دکتر ساوانت می‌گوید که رژیم غذایی سالم شامل هویج (که منبع غنی بتاکاروتن است) و میوه‌های مرکباتی (که حاوی ویتامین C هستند)، می‌تواند به کاهش رنگ‌دانه‌ها کمک کند.
گرچه تحقیقات در این زمینه محدود است، اما یک بررسی در سال ۲۰۱۶ در مجله درماتولوژی بالینی و زیبایی نشان داد که برخی ترکیبات مانند اسید آزلائیک، سویا، آربوتین و عصاره شیرین‌بیان در کاهش هایپرپیگمانتاسیون (تجمع رنگ‌دانه) امیدوارکننده هستند.
او همچنین توصیه می‌کند بیماران از کرم‌های ضدلک و کرم‌های حاوی اسید گلیکولیک و آزلائیک (با تجویز پزشک) استفاده کنند. همچنین می‌توان از ترکیب سرکه، لیمو و عسل یا خمیر خیار به‌عنوان ماسک طبیعی بهره برد.
نقش محافظت در برابر آفتاب
طبق اطلاعات منتشرشده توسط StatPearls Publishing، ملاسما معمولاً در نواحی از بدن که در معرض نور خورشید قرار دارند، مانند گونه‌ها، لب بالا، چانه و پیشانی ظاهر می‌شود. قرارگیری در معرض نور خورشید می‌تواند باعث تشدید هایپرپیگمانتاسیون شود.
دکتر ساوانت توصیه می‌کند از ضدآفتاب با SPF بالای ۵۰، به صورت منظم، دو بار در روز استفاده شود—even در داخل خانه. زیرا اشعه فرابنفش خورشید می‌تواند از طریق پنجره وارد خانه شود و روی پوست تأثیر بگذارد.
گزینه‌های درمانی
دکتر ساوانت توضیح می‌دهد که یکی از روش‌های مؤثر برای درمان ملاسما استفاده از فرمول ترکیبی سه‌گانه کلیگمن است که شامل ۲٪ هیدروکینون، ۰.۵٪ ترتینوئین و ۰.۰۱٪ فلوئوسینولون می‌باشد. به گفته او، این ترکیب را می‌توان به مدت دو ماه نخست استفاده کرد و در حدود ۹۰٪ از موارد ملاسما را کاهش می‌دهد.
با این حال، از آنجا که این فرمول حاوی استروئید است، ممکن است باعث نازک شدن پوست شود. بنابراین، پس از دو ماه، بهتر است از کرم‌های ملایم‌تر شامل اسید آزلائیک، اسید کوجیک و اسید گلیکولیک برای نگهداری و پیشگیری از بازگشت ملاسما استفاده شود.
جمع‌بندی
ملاسما بیماری خطرناکی نیست و تهدیدی برای جان فرد محسوب نمی‌شود، اما ممکن است بر اعتمادبه‌نفس فرد تأثیر منفی بگذارد، به‌ویژه اگر فرد از ظاهر آن ناراحت باشد. گرچه درمان‌های طبیعی می‌توانند به تدریج در کاهش ملاسما مؤثر باشند، اما بهترین راه، مراجعه به پزشک متخصص برای تشخیص علت زمینه‌ای و دریافت درمان مناسب است.
