لوح کوروش: واسطۀ بهبود مناسبات ایران و آمریکا ؟

بنا بر تصمیم موزه ملی بریتانیا "لوح کورش" که از آن به عنوان اولین بیانیه حقوق بشر در جهان یاد میشود راهی آمریکا خواهد شد. منابع خبری بریتانیا معتقد اند که اقدام یاد شده میتواند منشور کورش را به سفیر حسن نیت ایران در آمریکا تبدیل کرده و در راه تجدید مناسبات فرهنگی دو کشور موثر واقع شود.

به گزارش سرویس بین الملل انتخاب ، رادیو فرانسه نوشت: طی دومین دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی دو کشور ایران و آمریکا موافقت کردند در غیبت مناسبات عادی سیاسی مناسبات ورزشی و فرهنگی را مابین دو کشور گسترش دهند. مسابقه فوتبال تیمهای ملی دو کشور و همچنین عزیمت یک تیم بسکتبال آمریکایی به تهران یادگار این تلاشها است.
 
دستگیری سه کوه گرد جوان آمریکایی در مناطق مرزی ایران و عراق ، ادامه دیپلماسی مبادلات ورزشی و فرهنگی مابین دو کشور را نا ممکن ساخت. در حال حاضر مناسبات ایران با آمریکا و همچنین بریتانیا در سرد ترین و دشوار ترین وضعیت ممکن قرار دارد.
 
موزه ملی بریتانیا در سال 2010 موافقت کرد که لوح کوروش کبیر را برای چهار ماه در اختیار ایران قرار دهد. طی مدت یاد شده بیش از یک میلیون نفر در تهران از لوح دیدار کردند. در سال 1971 و در طول برگزاری جشنهای 2500 سال شاهنشاهی ایران نیز با وجود مخالفت دولت وقت بریتانیا لوح کوروش در اختیار ایران قرار گرفته و در موزه <<شهیاد آریامهر >> به نمایش گذاشته شده بود.
 
لوح کورش بخشی از شهرت خاص خود را در دهه 1960 بدست آورد و امروز یکی از با اهمیت ترین نمونه های تاریخی - فرهنگی جهان تلقی میشود. یک کپی شبیه لوح اصلی لوح کوروش در مقر سازمان ملل در نیویورک نگاهداری میشود.
 
ایران متعاقب سفر اول لوح خواستار بازگرداندن دائمی آن شده بود. در سال 2010 نیز که موزه ملی بریتانیا از ارسال توافق شده لوح به تهران خودداری میورزید، دولت جمهوری اسلامی تهدید کرد که در صورت عدم ارسال لوح مناسبات خود را با لندن مورد تجدید نظر قرار میدهد.
 
اسفندیار رحیم مشایی دستیار نزدیک محمود احمدی نژاد 5 سال تلاش دولت برای بردن لوح به ایران را هدایت میکرد. در مراسم پرده برداری از لوح که همراه آن پایه و جعبه شیشه ای نمایش آن نیز ارسال شده بود محمود احمدی نژاد و رحیم مشایی و رییس موزه ملی بریتانیا حضور داشتند.
 
طی مراسم یاد شده جوانی ضمن سخنرانی پیرامون فتح بابل توسط کوروش حکومت وی را<<بزرگترین امپراطوری جهان>> خواند و این دوران را <<فرازی از تاریخ یهودیان>> معرفی کرد  
 
مناسبات فرهنگی و مبادلات هنری و ورزشی میتوانند در تجدید و یا حفظ مناسبات سیاسی مابین کشور ها موثر واقع شوند.
 
سابقه تاریخی
 
کوروش کبیر پادشاه هخامنشی (از سال 530 تا سال 559 قبل از میلاد)  در سال 539 پیش از میلاد مسیح، امپراطوری بابل (در مناطق جنوب عراق کنونی) را فتح کرد. کوروش در لوح تاریخی خود که به این مناسبت تهیه شده ضمن تاکید بر سابقه تاریخی و اصالت خود در مقایسه با نابونیدوس شاه بابل، شکست امپراطور بابل را به یاری مردوک خدای بابلیان نسبت میدهد.
 
کورش بعد از ورود به بابل معابد همه خدایان را باز سازی میکند و فرمان میدهد که پیروان تمامی ادیان که از بابل رانده شده بودند به سرزمین خود بازگردند. با فرمان کورش که متن آن در این لوح  حک شده یهودیان اجازه یافتند به اورشلیم بازگردند و معابد خود را بازسازی کنند.  
 
منشور کورش  بر یگانگی خدا در شکلهای مختلف اشاره دارد. کورش با صدور این منشور که بخش مهم آن به خط میخی حک شده خود را در مقام یک فاتح عادل قرار میدهد.
 
نگاه یهودیان
 
یهودیان منشور کورش را سند حقوق تاریخی برای بازگشت به اسرائیل قرار میدهند. این هجرت به سرزمین معهود که آنرا آلیا میخوانند یکبار در قرون وسطی و بر اساس نوشته های کتب مذهبی صورت گرفت و در تاریخ معاصر نیز تفکر سیاسی صیونیسم برای توجیه حق بازگشت به اسرائیل و استقرار در فلسطین مورد استناد قرار گرفت!
 
یهودیان کورش را دادگر، رهاهی دهنده و کبیر میخوانند. آلیای دوران معاصر در نیمه قرن 19 آغاز شد و بعد از استقرار دولت کنونی اسرائیل شکل تثبیت شده یافت. دروان مهاجرت و رجعت یهودیان سرزمین فلسطین (آلیا) در گروههای کوچکتر یهودیان در اواخر قرن 18 و اوائل قرن 19 نیز گزارش شده است.
 
نیل مک گرگور رییس موزه ملی بریتانیا در مورد ارزش و اهمیت لوح کورش میگوید: "لوح کوروش خلاصه تاریخ خاورمیانه است. این منشور رابطه ای است با گذشته ای که متعلق به همه ما است و کلیدی است برای شناخت تاریخی دنیایی که امروز در اطراف ما شکل گرفته است."
 
کشف لوح
 
لوح کورش توسط باستان شناسان بریتانیا در سال 1879-دقیقا یکصد سال پیش از انقلاب اسلامی – در مناطق جنوبی عراق از زیر خاک بیرون کشده شد. این لوح بشکل یک استوانه از گل پخته است به طول کمتر از 30 سانتیمتر. هنگام بیرون آمدن از زیر خاک، لوح کورش در چند نقطه شکسته بود.
 
در عکسهای لوح معمولا بخش بیشتر سالم مانده آن نشان داده میشود. به علت شکستگی اندکی از نوشته های منشور از میان رفته است. منشور کورش را تقریبا به تمامی زبانهای زنده دنیا ترجمه کرده اند.
 
در زمان ماندن موقت لوح در تهران که همزمان با برگزاری نمایشگاه یادبود شاه عباس در موزه ملی بریتانیا بود، روزنامه کیهان، بریتانیا را به دزدیدن لوح متهم ساخت و خواستار اقدام رسمی برای بازگرداندن لوح به ایران شد.