
سرویس تاریخ «انتخاب»: کتاب ماموریت آمریکاییها در ایران اثر آرتور میلسپو ترجمۀ حسین ابوترابیان در سال ۱۳۵۶ است.
آرتور میلسپو متولد مارس ۱۸۸۳ در روستایی در میشیگان، حقوقدان و کارشناس مالی آمریکایی که در سالهای ۱۹۲۲-۱۹۲۷ و ۱۹۴۲-۱۹۴۵ برای اصلاح مالیه به استخدام دولت ایران درآمد. او دانش آموخته (دکترای) دانشگاه جانز هاپکینز و (کارشناسی ارشد) دانشگاه ایلینوی بود.
دوام و بقای نیروها و سیاستهای ناسیونالیستی که در «منافع حیاتی» ملتها ریشه گرفته و با احساسات قوی آبیاری شده است، میتواند به آسانی بر انترناسیونالیسم فائق شود و در موارد سخت آن را از هرگونه محتوائی خالی سازد. در حالیکه برای امریکا اهمیت دارد که خودش را از قید و بند انزوا طلبی رها کند، در عین حال ضروری است که در خصوص گرایش و سیاستهای ناسیونالیستی خود هوشیار و نسبت به آن نظر انتقادی داشته باشد و نگذارد با اهداف و مسئولیتهای انترناسیونالیستی اش تعارض پیدا کند. نیز در اجرای تعهدات بین المللی باید آماده برخورد با تظاهرات ناسیونالیستی دیگران که صلح را به خطر میافکند، باشد.
ما آمریکائیان در حالیکه فکر تساوی حق حاکمیت کشورها را با پی آمدهای ناسیونالیستی آن پذیرفتهایم، رهبری یک اصل دیگر را بر عهده گرفتهایم که آشتی دادن آن در زمانها و مکانهای مختلف با اصل حاکمیت ملی دشوار است. در اعلامیههایی نظیر منشور اتلانتیک و منشور ملل متحد که اصول عقاید خود را بیان کردهایم، یک نظریه قدیمی امریکایی دیده میشود و آن حقوق انسانی است که با حقوق ملی فرق دارد. منشور اتلانتیک اهداف خود را «پیشرفت اقتصادی»، «تحصیل»، «شرایط بهتری برای کار» و «پیشرفت اقتصادی و امنیت اجتماعی» و «اطمینان بر اینکه هر کس در کشورش میتواند فارغ از ترس و احتیاج زندگی نماید»، بیان کرده بود. منشور ملل متحد نیز حقوق انسانی را همانند حقوق ملی منظور نظر داشته و در مقدمه خود میگوید:
ما مردم ملل متحد با تصمیم به محفوظ داشتن نسلهای آینده از بلای جنگ که دو بار در مدت عمر انسانی افراد بشر را دچار مصائب غیر قابل بیان نموده است، با اعلام مجدد ایمان خود به حقوق اساسی بشر و به حیثیت و ارزش شخصیت انسانی و به تساوی حقوق بین مرد و زن و همچنین ملتها اعم از کوچک و بزرگ و به پیشرفت ترقی اجتماعی و برقرار ساختن اوضاع زندگانی بهتر با آزادی بیشتر؛ و با توسل به سازمانهای بین المللی برای پیشرفت ترقی اقتصادی و اجتماعی تمام ملل عزم نمودیم که برای تحقق این مقاصد تشریک مساعی نمائیم.
در امور اقتصادی، دولت ایالات متحد پس از جنگ جهانی اول هدفها و اصول گوناگونی را اعلام کرد. ما یک برنامه نیرومند ترویج و توسعه بازرگانی خارجی را ترتیب داده و خواستار تساوی فرصتها و در جستجوی مواد خام بویژه نفت بودیم. در ایران نیز اوضاع این کشور افکاری را در مغز ما بوجود آورد. دولت متبوع ما بدون پذیرفتن هیچ گونه تعهدی دعای خیر خود را بدرقه راه دو هیئت مالی کرد و در سالهای ۲۱-۱۹۲۰ و نیز در سالهای ٤٤-١٩٤٣ دو شرکت نفت امریکائی در صدد اخذ امتیاز نفت در ایران برآمدند.