به گزارش فارس،
حکومت سوریه و مخالفان این کشور یکدیگر را به کاربرد سلاح شیمیایی در
استان شمالی حلب متهم کرده‌اند. خبرگزاری رسمی سوریه در بیانیه‌ای اعلام
کرد که مخالفان در خان العسل در استان حلب از سلاح شیمیایی استفاده
کرده‌اند که منجر به مرگ 15 نفر شده است. این رقم بعدا به وسیله تلویزیون
سوریه تصحیح شد و تعداد کشته‌ها 25 نفر عنوان شد. وزارت دفاع آمریکا امکان
تایید ادعای دو طرف را رد کرده است ولی روسیه با تایید اتهام‌های حکومت
سوریه، از مجهز شدن مخالفان به سلاح‌های کشتار جمعی ابراز نگرانی کرده است.
به گفته یکی از سخنگویان وزارت امور خارجه روسیه، این اتفاق باعث افزایش
تنش در سوریه خواهد شد.
این در حالی است که دریاسالارجیمز استاوریدس، فرمانده ارشد نیروهای
آمریکایی در اروپا با توجه به تحولات اخیر سوریه اذعان کرد که برخی کشورهای
عضو ناتو بر روی طرح‌های احتمالی جهت اقدام نظامی در سوریه به منظور خاتمه
دادن به جنگ داخلی دو ساله در این کشور کار می‌کنند.
دریا سالار استاوریدس خطاب به کمیته نیروهای مسلح سنا گفت: اوضاع سوریه
رو به وخامت است و هر روز بدتر و بدتر می‌شود و هیچ پایانی برای این جنگ
داخلی دیده نمی‌شود و تعدادی از کشورهای عضو ناتو به دنبال عملیات‌های
نظامی برای خاتمه دادن به بن‌بست دو ساله و کمک نظامی به نیروهای مخالف از
جمله استفاده از هواپیماها و ایجاد منطقه پرواز ممنوع بر فراز سوریه هستند.
به گفته این فرمانده آمریکایی، نظیر مداخله آمریکا و جامعه بین‌المللی در
لیبی در سال 2011، یک قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل و توافق در میان 28
عضو ائتلاف ناتو برای ایفای نقش نظامی ناتو در سوریه ضروری است. وی گفت:
اگر درخواست دخالتی مطرح شود نظیر آنچه در لیبی رخ داد، ما آماده‌ایم. اما
اعضای ائتلاف هم اکنون سرگرم مذاکره درباره حمایت از مخالفان سوریه با
ایجاد منطقه پرواز ممنوع، تحریم تسلیحاتی و از این قبیل هستند. البته این
مذاکرات بصورت فردی انجام می‌شود و هنوز به عنوان طرح و بررسی آن در درون
ائتلاف به ناتو نرسیده است.
وی در پاسخ به کارل لوین، رئیس کمیته نیروهای مسلح سنا مبنی بر اینکه آیا
طرحی برای هدف‌گیری دفاع هوایی سوریه مطرح است، صراحتا این موضوع را تایید
کرد.
دریا سالار استاوریدیس درباره سامانه‌های موشکی پاتریوت ناتو مستقر در
مرزهای ترکیه با سوریه گفت که این پاتریوت‌ها می‌توانند در موقعیتی قرار
گیرند که هواپیماهای سوری را هدف گرفته و آنها را ساقط کنند. این فرمانده
آمریکایی تاکید کرد: رهبران ترکیه بسیار تاکید دارند که این موشک‌ها فقط با
اهداف دفاعی مورد استفاده قرار گیرند و استفاده از این سیستم‌های دفاعی
برای دیگر مقاصد از جمله هدف‌گیری نیروی هوایی سوریه نیازمند توافق در میان
اعضای ناتو است و ما هنوز با این مرحله فاصله داریم. استاوریدیس تصریح کرد
که دیدگاه شخصی وی این است که کمک نظامی به مخالفان سوریه برای شکستن بن
بست موجود و سرنگونی دولت سوریه مفید خواهد بود. به گفته این فرمانده
آمریکایی پس از سقوط اسد، سوریه وضعیتی شبیه بالکان پیدا خواهد کرد.
گفتنی است کشورهای عضو ناتو در اواسط آذر 1391 به دولت سوریه هشدار داده
بودند که استفاده از سلاح شیمیایی عبور از خط قرمز ناتو محسوب می‌شود. در
این راستا آندرس فوگ راسموسن، دبیرکل ناتو تاکید کرد که این اقدام عکس
العمل بی درنگ جامعه جهانی را در پی خواهد داشت. وی در این باره گفت: این
اقدام بشار اسد با عکس العمل سریع و بی درنگ جامعه جهانی روبرو خواهد شد.
ما می دانیم که سوریه موشک دارد، می دانیم که سلاح شیمیایی دارد و اینها
باید در محاسبه‌های ما لحاظ شود و دقیقا به همین دلیل است که یک دفاع
اثرگذار و حمایت کامل از عضو ناتو یعنی ترکیه بسیار ضروری است.
با توجه به اینکه اخیرا مخالفان اقدام به استفاده از سلاح شیمیایی در
اطراف حلب کردند، این احتمال وجود دارد که ناتو با سوء استفاده از این
موقعیت و به بهانه استفاده دولت سوریه از این گونه تسلیحات، اقدامات نظامی
علیه سوریه صورت دهد.
شواهد حاکی از آن است که رویکرد غرب در برهه کنونی مبتنی بر افزایش بی
سابقه پشتیبانی از ائتلاف مخالفان دولت سوریه با هدف سرنگونی آن است و در
این مسیر ناتو به عنوان بازوی نظامی غرب در این مرحله با ارسال سامانه‌های
ضد موشکی پاتریوت به ترکیه در واقع اولین اقدام عملی خود برای مداخله نظامی
در بحران سوریه را برداشته است. این در حالی است که قبل از آن
هم آمریکایی‌ها به صراحت از برنامه ریزی برای اقدامات نظامی علیه سوریه سخن
گفته‌اند. از جمله ژنرال مارتین دمپسی رئیس ستاد مشترک ارتش امریکا در
اوایل سال 2012 از درخواست باراک اوباما رئیس جمهوری این کشور از پنتاگون
برای ارائه گزینه‌های نظامی علیه دولت سوریه خبر داده بود. به گفته ژنرال
دمپسی، تدابیر بالقوه‌ای که از سوی ارتش امریکا در نظر گرفته شده است
مواردی نظیر نظارت هوایی بر ارتش سوریه، استقرار یک منطقه پرواز ممنوع،
نظارت و کنترل دریایی و ارائه کمک‌های بشردوستانه را در بر می‌گیرد. همچنین
پس از پیروزی اوباما در انتخابات اخیر ریاست جمهوری آمریکا، برخی مقامات
آمریکایی از رویکرد جدیتر آمریکا در باره بحران سوریه و احتمال ارسال
تسلیحات به گروه‌های مسلح مخالف در سوریه برای تشدید نبرد با دولت سوریه
سخن گفتند. امریکا و متحدان غربی آن بویژه فرانسه و انگلیس به همراه ترکیه،
عربستان سعودی و قطر مدعی هستند به پایان بحران در سوریه تمایل دارند، اما
در عین حال به تسلیح و تامین بودجه مخالفان مسلح دولت سوریه ادامه
می‌دهند.
اساسا از هنگام شروع نا آرامی‌ها در سوریه و با تشدید بحران در این کشور،
غربی‌ها به ویژه آمریکا و انگلیس و فرانسه در کنار متحدین عرب خود، راهبرد
فروپاشی دولت سوریه را در پیش گرفته و اقدامات زیادی را در این راستا
انجام داده‌اند. این اقدامات از پشتیبانی مالی، لجستیکی، اطلاعاتی و
تسلیحاتی تا آموزش نیروهای مسلح مخالف و حمایت مالی از آنها را در بر
می‌گیرد. آمریکا و انگلیس و فرانسه اکنون با تشدید اقدامات مخرب خود از
جمله افزایش کمک‌های اطلاعاتی و تسلیحاتی خود به مخالفان مسلح به دنبال
سرنگونی هرچه سریع‌تر دولت سوریه هستند.
به نظر می‌رسد رویکرد کنونی غرب و ناتو و به ویژه اعضای بزرگ ناتو یعنی
انگلیس و فرانسه به همراه آمریکا در قبال بحران سوریه در تناقض آشکار با
مواضعی است که سال گذشته در جریان اجلاس سازمان ملل در ژنو و تصویب طرح
پیشنهادی در آن اجلاس در زمینه ارائه و پیشبرد یک راهکار سیاسی برای حل
بحران سوریه مطرح شد و غربی‌ها و به ویژه آمریکا، انگلیس و فرانسه به همراه
دیگر طرف‌ها مانند روسیه و چین از آن حمایت کردند. در واقع اعضای اصلی
ناتو یعنی آمریکا به همراه فرانسه و انگلیس به دنبال راهکار حل نظامی
بحران سوریه از طریق تسلیح هر چه بیشتر مخالفان مسلح هستند. رفتار دوگانه
این اعضای ناتو در قبال سوریه که مورد انتقاد روسیه نیز قرار گرفته، یادآور
خط مشی کلی آنها در زمینه اتخاذ رویکردهای دوگانه در قبال مسائل
بین‌المللی است.
نویسنده: دکتر سید رضا میرطاهر
