متن کامل گزارش كميسيون تخصصي بررسي طوفان تهران

كميسيون تخصصي بررسي سانحه طوفان تهران گزارش داد: با توجه به كوتاهي زمان شكل گيري و ابعاد آن (خردمقياس) وقوع اين پديده در ساختارهاي سامانه هاي ديده باني و پيش بيني موجود و معمول شهر تهران قابل ردگيري و پيش بيني نبوده و صدور اطلاعيه وقوع باد شديد صحيح بوده است.
 
 پيرو دستور عباس آخوندي به علي محمد نوريان قائم مقام خود در امور هواشناسي و هوانوردي مبني بر اينكه با همكاري يك گروه علمي نسبت به قابليت و فرآيند پيش بيني طوفان شديد به همراه گرد و خاك از نظر علمي با توجه به تجهيزاتي كه در اختيار سازمان هواشناسي است؛ اعلام نظر و براي آگاهي افكار عمومي ملت شريف ايران اعلام شود، كميسيون تخصصي بررسي طوفان در تهران گزارش خود را منتشر كرد.
 
كميسيون تخصصي براي پيگيري موضوع رخداد حادثه طوفان مورخ 12/3/1393 شهر تهران با برگزاري دو جلسه در تاريخ هاي 17/3/1393 و 18/3/1393 اعلام كرد: با توجه به كوتاهي زمان شكل گيري و ابعاد آن (خردمقياس) وقوع اين پديده در ساختارهاي سامانه هاي ديده باني و پيش بيني موجود و معمول شهر تهران قابل ردگيري و پيش بيني نبوده است. ضمنا" صدور اطلاعيه وقوع باد شديد كه بر اساس شرايط همديدي نقشه ها و مدل بزرگ مقياس مورد استفاده ، صورت گرفته است ، صحيح بوده است.
 
اين كميسيون اعلام كرد: با توجه به اين كه خروجي مدل هاي پيش بيني وضع هوا كه درحال حاضر سازمان هواشناسي كشور از آن استفاده مي كند داراي قدرت تفكيك 50 ×50 كيلومتر است و عملا" پديده هاي با مقياس كوچكتر از 50 كيلومتر در اين نقشه ها به طور دقيق قابل رويت وپيش بيني نيست و از آنجا كه طوفان روز دوشنبه از نوع خرد مقياس بوده و عملا" كوچكتر از قدرت تفكيك خروجي مدل هاي پيش بيني موجود سازمان هواشناسي كشور است، لذا مركز پيش بيني سازمان هواشناسي كشور و همچنين اداره كل هواشناسي استان تهران قادر به رديابي و پيش بيني در بررسي نقشه هاي سطح زمين و سطوح فوقاني جو و خروجي مدل ها نشده اند.
 
در گزارش تخصصي مذكور آمده است: مشخص شد كه 20 دقيقه قبل از رسيدن طوفان به شهر تهران توسط مديركل هواشناسي استان تهران به ستاد بحران شهر تهران، قريب الوقوع بودن طوفان تلفني اطلاع داده شده است. ضمنا" توسط گزارشگر وضع هوا آقاي نقشينه وقوع اين پديده به راديو اعلام شده است كه اعلام آن براساس گردش كار موجود و اخذ تاييديه با تلفن مجدد از طريق تماس راديو با مركز پيش بيني سازمان هواشناسي، مدت زماني را تلف كرده ولي به هرحال اطلاع رساني از طريق راديو در دقايق نزديك به وقوع انجام شده است.
 
كميسيون تخصصي بررسي سانحه طوفان تهران تصريح كرده است: سامانه اطلاع رساني و پرتال سازمان هواشناسي كشور از كارايي و قابليت هاي فرايندي لازم برخوردار نبوده و همچنين ساختار سامانه هشدار سريع كشور كارايي لازم را ندارد. ضروري است باتوجه به نياز جامعه به اين ساختار و به روز رساني و ارتقاء آن ، موضوع در اولويت اصلي سازمان هواشناسي كشور و سازمان مديريت بحران قرارگيرد.
 
در ادامه آمده است: هر چند كه كميسيون بررسي سانحه قصور و تقصيري را از ناحيه مسولين، مديران و كارشناسان سازمان هواشناسي كشور مطرح نكرده است ليكن براي آنكه در آينده در صورت وقوع چنين پديده هايي سازمان قادر به پيش بيني به موقع باشد مي بايست يك ساختار جامع و كامل مشابه كشورهاي پيشرفته براي پيش بيني خيلي كوتاه مدت (Nowcasting)به وجود آيد.
 
همچنين رادارهاي هواشناسي موجود كه در حدود يك ساعت قبل قابليت نشان دادن شكل گيري اين نوع پديده را داشته، بايستي با تكميل سخت افزاري و نرم افزاري كاربردهاي وسيع آن، عملياتي وآموزش هاي لازم به پيش بينی ها وكارشناسان ذيربط داده شود.
 
در گزارش كميسيون تخصصي بررسي سانحه طوفان تهران كه توسط قائم مقام وزير در امور هواشناسي و هوانوردي به وزير راه وشهرسازي ارائه شده، آمده است: با توجه به كاهش سرمايه گذاري در تجهيز و بروز رساني نرم افزارهاي مورد بهره برداري سازمان و همچنين خارج شدن تعدادي از منابع انساني تخصصي، ضرورت دارد كه سازمان در طرح جامع خود پروژه نوين سازي هواشناسي را كه معوق مانده، فعال و نسبت به تجهيز و تكميل سرمايه گذاري هاي گذشته هواشناسي اعم از شبكه راداري هواشناسي وسامانه دريافت تصاوير و داده هاي ماهواره اي و شبكه ايستگاههاي اتوماتيك هواشناسي وسامانه ICS سوپر كامپيوترها (كلاسترها) و پورتال اطلاع رساني و نرم افزارهاي پيچيده مورد نياز و ساير سيستم هاي مورد لزوم را مورد توجه و همچنين توسعه سرمايه هاي انساني سازمان و نحوه جذب و نگهداري و ارتقاي آنها را نيز بايد دربرنامه خود قرار دهد و اين طرح جامع وكامل بايستي براي حمايت و تامين اعتبارات لازم در دستور كار دولت محترم قرار گيرد. ضمنا" سازمان بايد موظف شود براي به روز نگهداشتن متخصصين خود برنامه هاي آموزشي مداوم را به مرحله اجرا درآورد.
 
در گزارش كميسيون تخصصي در خصوص نحوه شكل گيري طوفان آمده است: طوفاني كه روز دوشنبه 12/3/93 در ساعت 30/17 شهر تهران را تحت تاثير قرار داد داراي سرعتي معادل 118 كيلومتر بر ساعت بوده است. اين طوفان به صورت محلي و همرفتي شديد در منطقه حد فاصل ساوه ، قم و تهران شكل گرفته و منجر به ايجاد بادهاي افقي قوي و با تغيير تندي و جهت سرعت بسيار زياد در منطقه شده است، اين نوع باد در هواشناسي به بادهاي گاستي( GUSTY ) معروف است. طبيعت اين نوع بادها به گونه اي است كه به دليل تغييرات سريع در جهت و شدت از قدرت تخريبي بالايي برخوردار مي باشند و در زماني بسيار كوتاه سامان گرفته و دوام و عمري كوتاه دارند. تصوير ديواره عمودي گرد و خاك مويد شكل گيري اين پديده خرد مقياس و نادر از نظر سرعت طوفان، در منطقه تهران بوده است.
 
بنابر اين گزارش تصاوير راداري و ماهواره اي و داده هاي ايستگاه هاي اتوماتيك هواشناسي گوياي شكل گيري كانون انرژي و افزايش باد در منطقه فرودگاه امام خميني(ره) از ساعت 12:15 گرينويچ (16:45 محلي) مي باشند، حداكثر سرعت باد پس از 36 دقيقه يعني در ساعت 17:21 در فرودگاه امام خميني(ره) و 27 دقيقه بعد در فرودگاه مهرآباد و سپس در ايستگاه اقدسيه ثبت شده است.
 
ذكر اين نكته ضروري است كه در جلسه نخست كميسيون تخصصي بررسي سانحه طوفان تهران با مسئوليت قائم مقام وزير در امور هواشناسي و هوانوردي رئيس موسسه ژئوفيزيك دانشگاه تهران (دكتر فرهنگ احمدي گيوي)، مدير گروه هواشناسي واحد علوم تحقيقات تهران – دانشگاه آزاد اسلامي(دكتر غلامعلي كمالى)، عضو هيأت مديره انجمن هواشناسي ايران(دكتر اميرحسين مشكوتي) استاديار تمام وقت دانشكده جغرافيا دانشگاه تهران – اقليم شناسي(دكتر سعيد بازگير)، رئيس و مديران گروه هاي پژوهشي مرتبط پژوهشكده هواشناسي و علوم جو (دكتر جواد بداق جمالي – دكتر عباس رنجبر - دكتر محمد مرادي)، رئيس و معاونين سازمان هواشناسي كشور، مديران كل و سركشيك هاي مرتبط مركز پيش بيني، امور فني، معاونت فناوري اطلاعات و ارتباطات و روابط عمومي و معاون اداره كل هواشناسي استان تهران حضور داشتند.
 
در اين جلسه مسولين سازمان هواشناسي كشور گزارش هاي مفصلي از نحوه شكل گيري پديده، سرعت و جهت حركت آن و اطلاع رساني و اقداماتي كه صورت گرفته است ارائه و مدارك و مستنداتي را تقديم جلسه كردند و حاضران ضمن طرح سوالات و توضيحات و پاسخهاي آن، بحثهاي مفصلي را انجام دادند.
 
بنابر اين گزارش در جلسه روز دوم نيز اعضاي كميسيون تخصصي بررسي سانحه طوفان شامل دكتر احمدي گيوي، دكتر كمالي، دكتر مشكوتي، دكتر بازگير، دكتر جمالي، دكتر پرهيزكار و دكتر محب الحجه(دانشيار هواشناسي ديناميكي) حضور داشتند.

در پايان گزارش كميسيون تخصصي بررسي سانحه طوفان تهران كه توسط قائم مقام وزير در امور هواشناسي و هوانوردي به وزير راه وشهرسازي ارائه شده، از درگاه ذات مقدس الهي براي فوت شدگان حادثه طوفان آمرزش و غفران و براي بازماندگان آنان آرزوي صبر و براي مجروحين و مصدومين بهبودي و سلامتي كامل مسئلت شده است.