رکوردشکنی‌های دیپلماتیک جان کری

ضرب الاجل دستیابی ایران و گروه 1+5 به توافق جامع هسته ای در حالی امروز برای چندمین بار تمدید شد که طولانی شدن دور نهایی مذاکرات در وین، سبب جابجا شدن رکوردهایی در عرصه دیپلماسی شده است. یکی از این رکوردها، مربوط به جان کری، وزیر خارجه آمریکاست که خبرگزاری «آسوشیتدپرس» در مطلبی به آن پرداخته است.

به گزارش «آسوشیتدپرس»، جان کری، وزیر خارجه آمریکا، با اقامت طولانی مدت خود در وین رکورد حضور مستمر در یک مذاکره بین المللی توسط یک مقام ارشد آمریکایی در چهار دهه اخیر را شکسته است. در شرایطی که هنوز چشم انداز روشنی از توافق مشاهده نمی شود، این رکوردشکنی طی روزهای آینده نیز ادامه خواهد یافت.

اقامت کری در وین که امروز وارد پانزدهمین روز خود شد، از رکورد حضور خود وی در خارج از کشور به منظور انجام مأموریت های دیپلماتیک بیشتر بوده است. افزون بر این، از سال 1983 که جرج شولتز وزارت خارجه آمریکا را بر عهده داشت، هیچ کدام از وزرای خارجه این کشور چنین مدت طولانی را در خارج از کشور سپری نکرده اند. البته کری روز یکشنبه رکورد شولتز را هم خواهد شکست.

کری در تاریخ 26 ژوئن در حالی واشنگتن را ترک کرد که امیدوار بود تا پیش از 30 ژوئن، متن توافق نهایی هسته ای با ایران به دست آید. از آن زمان تا امروز، مذاکره کنندگان دو بار ضرب الاجل گفت و گوها را تمدید کرده بودند و امروز، این اتفاق برای سومین باز نیز رخ داد.

اما آنچه که وضعیت موجود را درباره کری در تاریخ معاصر آمریکا برجسته می سازد، این است که حضور و مأموریت وی در خارج از کشور، برای پرداختن به یک موضوع مشخص و تنها در یک مکان بوده است. از سال 1974 که هنری کیسینجر 34 روز را برای پیشبرد مذاکرات صلح خاورمیانه در این منطقه به سر برد، هیچ دیپلمات ارشد آمریکایی برای تنها یک موضوع خاص چنین مدتی را در خارج از ایالات متحده نبوده است.

اما بر خلاف کیسینجر که در مأموریت خاورمیانه ای خود بین بیت المقدس، دمشق، امان و دیگر شهرها در سفر بود، کری تمام مدت دو هفته اخیر را در پایتخت اتریش گذرانده است. برای دریافتن اینکه آخرین بار چه زمانی یک وزارت خارجه آمریکا چنین مدت طولانی را در یک مکان مشخص در خارج از کشور گذرانده، باید به آرشیو تاریخی وزارت خارجه این کشور رجوع کرد.

از روزهایی که در سال 1919، رابرت لنسینگ، وزیر خارجه وقت آمریکا چندین ماه را در اروپا گذراند تا برای برگزاری کنفرانس صلح پاریس و پایان دادن به جنگ جهانی اول به وودرو ویلسون، رئیس جمهور این کشور یاری برساند و یا زمانی که هری ترومن، رئیس جمهور وقت ایالات متحده 18 روز را در پتسدام آلمان گذراند تا به همراه وینستون چرچیل، نخست وزیر انگلیس و جوزف استالین، رهبر شوروی درباره آینده اروپا تصمیم گیری کند، اوضاع بسیار تفاوت کرده است.

ظهور «عصر جت» به مقامات این امکان را داده که مرتباً به ایالات متحده رفت و آمد کرده و از جایی به جای دیگر بروند. افزون بر این، یک قرن پیش و زمانی که جهان تحت کنترل چند امپراتوری یا قدرت بزرگ قرار داشت، تمرکز بر یک بحران یا کنفرانس خاص بین المللی ساده تر از امروز بود که حدود 200 کشور مستقل در جهان وجود دارد.

اواخر وقت روز پنجشنبه، کری مختصراً به دلیل حضور طولانی خود در وین اشاره کرد: «بگذارید به شما اطمینان دهم که ما اینجا به مذاکرات ادامه نمی دهیم تا فقط مذاکره کرده باشیم. ما اینجاییم زیرا باور داریم که در حال پیشرفت به سوی یک توافق جامع هستیم».

باید اشاره کرد که هرچند دو تن از وزرای خارجه اخیر آمریکا، یعنی مادلین آلبرایت و هیلاری کلینتون نیز بسیار در سفر بودند، اما هیچ کدام از آن ها مدت دو هفته را در یک سفر نگذراندند و طولانی ترین سفرهای آن ها نیز دارای چند مقصد و در نقاط مختلف جهان بود.

در سپتامبر 1999، آلبرایت سفری 13 روزه داشت که از مراکش آغاز شد و در نیوزیلند به پایان رسید و در میانه راه نیز به ترتیب در مصر، سرزمین های اشغالی، فلسطین، سوریه، لبنان، دوباره مصر، دوباره سرزمین های اشغالی، ترکیه و ویتنام توقف داشت.

کری این رکورد را سال گذشته و در جریان تلاش های خود برای ازسرگیری روند مذاکرات صلح خاورمیانه شکست. وی سفر خود را از هلند آغاز کرد و سپس از ایتالیا، واتیکان، اردن، فرانسه، سرزمین های اشغالی، فلسطین، بلژیک، الجزایر و مراکش نیز بازدید نمود.