بازداشت يكي از ساكنان اخگر باشكايت ميراث فرهنگي

يك ماه پيش بود كه سخنان فرماندار شميران در رابطه با سكونت تعدادي از بازنشستگان ميراث فرهنگي در مجتمع مسكوني اخگر در مجاورت مجموعه فرهنگي تاريخي سعد‌آباد خبر ساز شد. اما روز يكشنبه در پي شكايت سازمان ميراث فرهنگي از ساكنان اين مجتمع به جرم تصرف اموال دولتي، يكي از ساكنان اين مجتمع بازداشت شد.

 

به گزارش انتخاب، يحيي نقي‌زاده، مديركل دفتر حقوقي و املاك سازمان ميراث فرهنگي با تاييد اين خبر به «اعتماد» گفت: «شكايت مربوط به ماه‌هاي پيش است و به تازگي تنظيم نشده است. اين شكايت به جهت تصرف غيرقانوني و برخي اقدامات غيرقانوني از جمله توسعه محدوده تصرفي و انتقال غيرقانوني به اشخاص و تعميرات و دخل و تصرف غيرمجاز تنظيم شده بود. از تعداد شكاياتي كه عليه متصرفين شده بود، چند مورد كه جرايم محرزي داشتند، مورد پيگرد قرار گرفتند و روز يكشنبه براي يك نفر از آنها قرار وثيقه صادر شد.»

 

نقي‌زاده در خصوص اينكه گفته مي‌شود اين منازل ارزش تاريخي ندارد و خارج از مجموعه تاريخي سعد‌آباد قرار دارند و در نتيجه جزو اموال فرهنگي و تاريخي تحت تملك ميراث فرهنگي محسوب نمي‌شوند و طبق مستندات موجود متعلق به بنياد مستضعفان هستند، گفت: «نوع اين منازل و شرايطي كه دارند مهم نيست، مهم اين است كه اين منازل در محدوده املاك دولتي قرار دارند و جزو املاك مجموعه تاريخي سعد‌آباد هستند. الزاما نبايد اين خانه‌ها واجد ارزش تاريخي باشند. يك دوره‌اي به جهت وجود شرايطي خاص توانسته بودند از افراد مجاز يا غيرمجاز، مجوز سكونت در اين املاك را اخذ كنند، اين افراد كه اذن سكونت داده‌اند، از طرف دولت ماذون نبوده‌اند. بهره‌برداري از اموال دولت منوط به اجازه دولت يا افرادي است كه از جانب دولت اجازه اذن دادن داشته باشند. حال اينكه اين خانه چه كيفيتي داشته باشد در اصل ماجرا تغييري ايجاد نمي‌كند، زمين متعلق به دولت است.»

 

نقي‌زاده با اشاره به اينكه در مورد مجموعه نفيسي مثل سعد‌آباد كه سند خاصي دارد، اين امكان وجود ندارد كه بگوييم يك بخشي از آن متعلق به تعدادي افراد است كه زماني در اين مكان كارمند بوده‌اند و در پاسخ «اعتماد» در مورد آسيب‌هاي وارد شده به كوشك احمد شاهي سعد‌آباد هم كه مدتي در اختيار بسيج خواهران بود و آسيب‌هاي بسيار جدي به معماري آن وارد شده و اين ارگان دخل و تصرفات گسترده‌اي در آن صورت داده است گفت‌: «گزارشي در مورد تخريب عمدي اين بنا به ما نرسيده است، احتمالا به جهت عدم رسيدگي تخريب شده است و چون ما چند سالي است كه اين بنا را تحويل گرفته‌ايم بايد بررسي كنيم، اما تا جايي كه حضور ذهن دارم شكايتي در اين مورد تنظيم نشده است.» اما مدتي است كه تخليه خانه‌هاي كارگري مجتمع اخگر در اولويت معاونت حقوقي سازمان قرار گرفته است و فرمانداري شميرانات، مدير مجموعه سعد‌آباد و مديران سازمان ميراث فرهنگي عزم‌شان را جزم كرده‌اند تا بازنشستگان اين مجتمع را از اين منازل بيرون كنند و آخرين اقدام‌شان بازداشت يكي از اين ساكنان بوده است.

 

همسر يكي از ساكنان مجموعه كه روز يكشنبه پس از شكايت سازمان ميراث فرهنگي بازداشت شده است مي‌گويد: «همسر من سال‌ها پيش كه كوشك احمد شاهي در اختيار يك نهاد نظامي بود و اين ارگان در سكوت در حال تخريب اين بنا بود، تا جايي كه توان داشت پيگيري كرد و در نهايت مانع از تخريب اين بناي ارزشمند مجموعه سعد‌آباد شد، در نهايت با پيگيري‌هاي همين ساكنان كه دغدغه ميراث فرهنگي را داشتند اين بناي قاجاري به ميراث فرهنگي بازگردانده شد. همان زمان آقاي بهشتي كه رييس سازمان ميراث فرهنگي بودند به همسر من گفتند شما قهرمان ملي هستي و بايد مدال افتخار به شما بدهند، حالا بعد از سال‌ها اين‌طور به جرم تصرف و تخريب اموال ميراث فرهنگي همسر من بازداشت شده و اين تهمت‌ها را به او مي‌زنند. همسر من جانباز شيميايي است و شرايط جسمي خوبي ندارد، اما حتي سندي كه ما براي آزادي او به دادگاه برديم را قبول نكردند و كار ما را انجام ندادند. ما دلسوز ميراث فرهنگي بوده و هستيم، چطور مي‌شود بخواهيم اين اموال را خريد و فروش يا تخريب كنيم.»

 

اين ساكن مجتمع مسكوني اخگر كه روز يكشنبه همسرش را به جرم تصرف اموال دولتي و شكايت سازمان ميراث فرهنگي دستگير كرده‌اند مي‌گويد: «زمين‌هايي كه خانه‌هاي ما در آن قرار دارد طبق مستندات و مدارك اداره ثبت پلاك‌گذاري شده و متعلق به بنياد مستضعفان است، نه سازمان ميراث فرهنگي. سال‌هاي پيش كه ما پيگير بحث حقوقي منازل‌مان بوديم براي ما در دادگاه قرار منع تعقيب صادر شد و بنياد مستضعفان مشكلي با سكونت ما در اين خانه‌ها ندارد، ميراث فرهنگي بدون مستندات كافي از ما شكايت كرده است. بين مجتمع مسكوني ما و مجموعه سعد‌آباد ديوار بلندي كشيده شده و اين دو فضا كاملا از هم جدا هستند، منازل ما جزو مجموعه سعد‌آباد نيست.»

 

طبق گفته اين ساكن مجتمع اخگر سازمان ميراث فرهنگي از تمامي ساكنان شكايت كرده و قرار وثيقه براي چند نفر ديگر از ساكنان هم صادر شده است، اما در حال حاضر فقط همسر او كه جانباز جنگ تحميلي هم هست دستگير شده است و در جريان دستگيري هم دچار تشنج شده است: «در يك ماه گذشته ما چهار جلسه دادگاه داشتيم، با وجود اينكه دادگاه نبرد اعلام كرد كه ارگان نظامي كه خواهان اين زمين‌هاست وجاهت قانوني براي شكايت از ساكنان اين محدوده ندارد. اما ميراث فرهنگي ما را متهم به تصرف عدواني كرده است و اينطور با ما برخورد مي‌كند.»

اما نقي‌زاده در خصوص صحبت‌هاي ساكنان در مورد تملك بنياد مستضعفان مي‌گويد: «اين موضوع يك بحث حقوقي بين بنياد و سازمان ميراث فرهنگي است، اما اين بحث حقوقي تغييري در اصل قضيه ايجاد نمي‌كند و حتي اگر اين محدوده متعلق به بنياد هم باشد، ساكنان بايد آن را تخليه كنند. اين املاك به موجب قانون به ميراث فرهنگي و دولت واگذار شده است.»

 

غالب ساكنان مجتمع مسكوني اخگر بازنشستگان ميراث فرهنگي هستند و از ابتداي انقلاب در اين خانه‌ها ساكن شده‌اند و در پست‌هاي مختلف در مجموعه فرهنگي تاريخي سعد‌آباد ساكن بوده‌اند و براي سكونت خود از جانب مديران وقت منطقه شميران مجوزهاي لازم را اخذ كرده‌اند، مجوز‌هايي كه اين روزها براي دادگاه سند قابل قبولي نيست و كارشناسان حقوقي سازمان معتقدند مجوزهايي كه در آن سال‌ها صادر شده است از سوي كساني كه وجاهت قانوني داشته باشند، صادر نشده است.