شنبه ۱۳ خرداد ۱۴۰۲
۱۳ ذی القعده ۱۴۴۴
- Saturday 03 June 2023
  • ارتباط با انتخاب
  • |
  • پیوندها
  • |
  • آب و هوا
  • |
  • اوقات شرعی
  • |
  • مجله الکترونیک
  • |
  • نظرسنجی
  • صفحه نخست
  • سیاست
  • بین الملل
  • تاریخ
  • اقتصاد
  • اجتماع
  • فناوری
  • فرهنگ و هنر
  • حوادث
  • ورزش
  • خواندنی ها
  • سلامت
  • ویدیو
  • عکس
جستجو
ویدئو جدیدترین اخبار پربیننده ترین
لایو خبر عکس خواندنی ها اخبار ویژه
  • صفحه نخست
  • سیاست
  • بین الملل
  • تاریخ
  • اقتصاد
  • اجتماع
  • فناوری
  • فرهنگ و هنر
  • حوادث
  • ورزش
  • خواندنی ها
  • سلامت
  • ویدیو
  • عکس
  • درباره انتخاب
  • ارتباط با انتخاب
  • پیوندها
  • آب و هوا
  • اوقات شرعی
  • مجله الکترونیک
  • نظرسنجی
  • آرشیو
ویدیو / رئیس سازمان مالیاتی: اگر قانون مالیات بر عایدی سرمایه با تعدیل تورمی اجرایی شود، بی خاصیت می‌شود / مراجع نظارتی بالادستی جلوی بازدارندگی این قانون را نگیرند

ویدیو / رئیس سازمان مالیاتی: اگر قانون مالیات بر عایدی سرمایه با تعدیل تورمی اجرایی شود، بی خاصیت می‌شود / مراجع نظارتی بالادستی جلوی بازدارندگی این قانون را نگیرند

ویدیو / وحشت سرنشینان خودروها از تماشای تصاویر توفان شن در مصر

ویدیو / وحشت سرنشینان خودروها از تماشای تصاویر توفان شن در مصر

ویدیو / گل‌محمدی شایعات جدایی‌اش از پرسپولیس را قوت بخشید: شاید نیم‌فصل استراحت کنم یا در تیمی باشم که تنش کمتری داشته باشد

ویدیو / گل‌محمدی شایعات جدایی‌اش از پرسپولیس را قوت بخشید: شاید نیم‌فصل استراحت کنم یا در تیمی باشم که تنش کمتری داشته باشد

 تولد نخستین کره گورخر ایرانی در پارک ملی کویر

 تولد نخستین کره گورخر ایرانی در پارک ملی کویر

ویدیو / زمین‌خوردن بایدن در یک مراسم رسمی

ویدیو / زمین‌خوردن بایدن در یک مراسم رسمی

ویدیو / جنجال وسط کنسرت؛ لحظه جشن قهرمانی یک جیمی‌جامپ پرسپولیسی در کنسرت راغب

ویدیو / جنجال وسط کنسرت؛ لحظه جشن قهرمانی یک جیمی‌جامپ پرسپولیسی در کنسرت راغب

کد خبر: ۳۴۷۵۱
تاریخ انتشار: ۵۰ : ۰۲ - ۲۲ مرداد ۱۳۹۰
پ
گفتگو با دکتر محمدرضا خاکي؛

تئاتر ما روزبه روز لاغرتر مي شود

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
آي سان نوروزي:دکتر محمدرضا خاکي، متولد 1329 در کرمانشاه، داراي ديپلم مطالعات عالي در رشته تئاتر و علوم نمايشي از دانشگاه پاريس، ليسانس علوم تربيتي در زمينه روان شناسي آموزشي از دانشگاه پاريس و هنرهاي نمايشي از دانشکده هنرهاي زيبا، فوق ليسانس تئاتر از دانشکده پاريس و دکتراي تخصصي تئاتر از دانشگاه سوربن است. از نمايش هايي که توسط وي به روي صحنه رفته است مي توان به مرغ دريايي، پرتره، موسي وشبان، روال عادي و... اشاره کرد.

*از نظر شما نمايشنامه نويس کيست؟
** نمايشنامه نويس کسي است که نمايشنامه مي نويسد و نمايشنامه شکلي هنري است که در ارتباط با تخيل نويسنده است و اين تخيل از ذهنيت به عينيت، يعني متن مبدل مي شود و آن متن در مرحله اي ديگر توسط کارگردان و گروه اجرايي عينيت صحنه اي مي يابد. تئاتر در ايران نسبت به ساير کشورها پيشينه کمي دارد و در واقع پس از انقلاب مشروطيت با نمايشنامه نويساني چون ميرزا آقا تبريزي و آخوندزاده آغاز شده است تا اينکه رفته رفته با فنون و تکنيک هاي مربوط به آن آشنا شديم و هم اينک حدود نيم قرن است در حوزه آموزش دانشگاهي نيز جاي گرفته است و بدين ترتيب به صورت هنر و دانش به آن پرداخته مي شود.

در ايران ما شاهد اين هستيم که نمايشنامه به نسبت داستان و رمان کمتر مطالعه مي شود و اين به خاطر نبود هر گونه سياست فرهنگي در ارتباط با نمايشنامه، نمايشنامه نويس و تئاتر است. شايد گفته شود که در ايران تعداد نمايشنامه نويسان محدود هستند، اما من بخوبي به خاطر دارم که يکي از مسؤولان پيشين تئاتر شهر اعلام کرد تعداد 750 متن نمايشنامه دريافت شده است، بنابراين ما در اين ارتباط بهتر از هرجاي ديگر دنيا هستيم! متأسفانه ما با اين تناقض رو به رو هستيم که نمايشنامه چيست و بايد داراي چه شاخصه هايي باشد؟! امروزه هرنوشته اي به عنوان نمايشنامه تلقي مي شود و اگر بخواهيم به آنها اکتفا کنيم در هيچ جاي دنيا به اندازه ايران نمايشنامه نوشته نمي شود. البته من چنين نظري ندارم، اما آمار چنين نشان مي دهد.

واقعيت اين است که اگر در طول يک سال 4 يا 5 اثر ماندگار آفريده و ثبت شود، به طوري که ما بتوانيم بر اساس آنها ذهنيت، نحوه زندگي، مشکلات اجتماعي و فرهنگي و سياسي يک زمانه را دريابيم بايد بسيار خرسند باشيم. بنابراين از طريق جنبه هاي کيفي است که ما مي توانيم مقوله هنر را ارزشگذاري کنيم و آمار کمي روشنگر هيچ چيز نيست. متاسفانه يکي از آسيبهاي بزرگ در رابطه با تئاتر ما نبود برنامه ريزي است.

تئاتر ما امروز با روزمرگي مواجه است، به طوري که هر روز يک نويسنده از راه مي آيد و ايده آل ها و آرمانهاي خود را در مقابل جامعه اي خسته با عنوان جامعه تئاتري مطرح مي کند، بدون اينکه تجربه و آگاهي در اين ارتباط داشته باشد و اين صرفا به دليل داشتن پست و جايگاه است.

*با اين بي برنامگي چه بايد کرد؟

**تئاتر نيز مانند رشته هاي ديگر يک تخصص است و بايد توسط افراد متخصص اداره شود. مدير بودن يعني داشتن توان برنامه ريزي و دانش و طراحي برنامه اي مطلوب براي آينده که البته در تمامي نقاط دنيا به غير از ايران به آن عمل مي شود. متاسفانه با وجود داشتن نيروي جوان و نخبه، جريان تئاتري ما روزبه روز لاغرتر و سترون تر مي شود. به گمان من تئاتر ما رها شده است، اين مطلب را به اين خاطر مي گويم که آيا ما مي دانيم که در برنامه سال آينده خود چه نوع کيفيتي را مي خواهيم ارائه دهيم و يا چه تعداد شغل مي خواهيم ايجاد کنيم؟

*خيلي ها معتقدند مشکل اصلي تئاتر ما نبود متن خوب است . به نظر شما اصلاً شاخصه هاي يک متن خوب براي حل اين معضل چيست؟

**نمايشنامه يک چيز مطلق نيست، ما نمايشنامه نداريم، نمايشنامه ها داريم. هر نمايشنامه اي که بخواهد زمانه و تاريخ خود را بيان کند از يکسري ويژگي هاي ساختاري، سبکي و فکري برخوردار است که در جاي خود مطلوب است، بنابراين بايد ديد نمايشنامه در چه بستر تاريخي اجتماعي رشد کرده است. براي مثال: با نظر افکندن به نيمه دوم قرن بيستم، همه متفق القول هستند که نمايش «در انتظار گودو» مهم ترين نمايشنامه ايجاد شده در اروپاست، بنابراين آيا وقتي از نمايشنامه خوب صحبت مي شود بايد «در انتظار گودو» را به عنوان الگو در نظر گرفت؟

اساسا به دنبال مدل بودن در اين زمينه نادرست است، هنر را نمي توان در چهارچوب مدل تعريف کرد، زيرا اين پديده مدام در پي کشف راه هاي جديد و حرکت با زمانه است و تنها دستگاه هاي سياسي هستند که با عامل سانسور قصد ايجاد يک مدل را دارند.

امروز تصور ما از رئاليزم آن چيزي نيست که در اواخر قرن 19 و اوايل قرن 20 بوده است، بلکه اين نگرش تحول يافته است. نمايش نيز بايد در شرايط و جايگاه خود مطلبي را بيان کند تا ما بتوانيم آن را به عنوان يک اثر خوب بشناسيم. عالم هنر دنياي وسيعي دارد که به آن «ماکرو» مي گويند و همچنين عالم محدودي با عنوان «ميکرو» دارد.

دنياي ميکرو دنياي ذهني هنرمند است؛ طبيعت هر يک از ما داراي سلايق متفاوتي است که بي گمان اين سليقه در نحوه کار هر يک از ما تاثير مي گذارد، هنرمند با اين سليقه و نوع نگرش شناخته مي شود، بنابراين اثر هنري از يک جهان محدود که جهان هنرمند است و از جهاني گسترده يعني جهان تماشاگر تشکيل مي شود.

اين جهان مخاطب است که ارزشها را کشف مي کند. بنابراين الگوها از بطن زمان پديد مي آيند و از پيش نمي توان آنها را ساخت. البته مي توان گفت يک نمايش بايد اين چنين باشد، يک موسيقي بايد اين طور پرداخت شود و... اما اين شيوه نتيجه مطلوب و تاثيرگذار نخواهد داشت، تئاتر ما نيز اگر بخواهد از تئاتر جهان فاصله بگيرد هيچ گونه حرکتي نخواهد داشت، ما نمي توانيم جزيره اي ايجاد کنيم که در آن عده اي به تماشاي نمايش خود بنشينند.

*خيلي از کارگردانان ما در انتخاب متن اولين اولويت را براي آثار خارجي قائل هستند، علت چيست؟
**در اين ارتباط دونکته وجود دارد، اول اينکه ما تعدادي کارگردان داريم که متن هاي خود را کار مي کنند و به روي صحنه مي برند، ديگر آنکه در کشور ما اهميت کميت بيش از کيفيت است و متأسفانه متون قابل توجهي عرضه نمي شود تا کارگردانان بتوانند از زواياي ديد گوناگون به آنها بپردازند. مشکل متن موضوع جديدي نيست، ما هميشه با آن مواجه بوده ايم، خيلي از اين متن ها نيز داراي قابليت اجرايي مجدد نيستند. بايد فضايي ايجاد کرد که در آن تمامي نيروهاي فعال حضور يابند و تا حدي که ميسر است بستر مناسب براي تامين درخواستها و نظريات آنها فراهم شود.
لینک کوتاه
ارسال به تلگرام
بازید از صفحه اول ارسال به دوستان نسخه چاپی
گزارش خطا
0
وب گردی
سرنوشت مادر بابک خرمدین چه شد؟

سرنوشت مادر بابک خرمدین چه شد؟

بریده شدن گلوی نوجوان ۱۶ ساله عمدی بود یا بر اثر تصادف؟

بریده شدن گلوی نوجوان ۱۶ ساله عمدی بود یا بر اثر تصادف؟

سرقت‌های سریالی باند «دو انگشتی» در ایستگاه آخر

سرقت‌های سریالی باند «دو انگشتی» در ایستگاه آخر

تتلو عاشق اجرا زنده در برج میلاد بود/ اگر جای او بودید، درباره بخش‌های دردناک زندگی‌تان صراحت به خرج می‌دادید یا پنهان کاری می‌کردید؟

تتلو عاشق اجرا زنده در برج میلاد بود/ اگر جای او بودید، درباره بخش‌های دردناک زندگی‌تان صراحت به خرج می‌دادید یا پنهان کاری می‌کردید؟

خانم مجری از آگهی بازرگانی تلویزیون سر درآورد!

خانم مجری از آگهی بازرگانی تلویزیون سر درآورد!

نظرات بینندگان
تصاویر
۱/۴
۱/۴
تصاویر: «جشنواره آدم‌برفی» بر فراز قله توچال

تصاویر: «جشنواره آدم‌برفی» بر فراز قله توچال

۲/۴
تصاویر: از قشلاق تا کوچ برای ییلاق عشایر لرستان

تصاویر: از قشلاق تا کوچ برای ییلاق عشایر لرستان

۳/۴
تصاویر: مسابقات شیرجه خیابانی

تصاویر: مسابقات شیرجه خیابانی

۴/۴
تصاویر: سی و سومین دوره مسابقات زیبایی اسب اصیل عرب

تصاویر: سی و سومین دوره مسابقات زیبایی اسب اصیل عرب

ببینید!

ویدیو / دیزاین مدرن میدان آزادی توسط هوش مصنوعی

ویدیو / قذافی با امام موسی صدر چه کرد؟ / قسمت اول

ویدیو / پادشاه اردن به پسر تازه دامادش «شمشیر هاشمی» هدیه داد

ویدیو / استقبال از حجاج ایرانی در عربستان

ویدیو / لحظه بالا بردن کاپ قهرمانی جام حذفی توسط امید عالیشاه و جشن قهرمانی پرسپولیسی‌ها

ویدیو / دور افتخار بیرانوند در ورزشگاه روی دوش بازیکنان

ویدیو / درگیری ساپینتو پس از اخراج از زمین با هواداران روی سکو

آرشیو
پربازدیدها
روز هفته ماه سال

پرویز پرستویی: آقای جبلی! قطع ارتباط هنرمندان با صداوسیما، بدین خاطر است که نمی‌خواهند قیافه‌ی شما را ببینند

پهپاد نظامی آمریکا که با هوش مصنوعی کنترل می‌شود، در آزمایش مجازی، اپراتور خود را کشت

شورای رقابت: خودروسازان باید خودروهای خود را با نرخ ما در سامانه یکپارچه عرضه کنند

فرمانده نیروی هوایی ارتش: به سوخو‌های جدید نیاز داریم، اما نمی‌دانیم کی وارد اسکادران ما می‌شود / سال گذشته ۳۰ فروند هواپیما را اورهال کردیم / در آینده از سایر پایگاه‌های زیرزمینی رونمایی می‌کنیم

طرح فروش چانگان، ۲۶۰ میلیون بالاتر از نرخ شورای رقابت

پیشنهاد تیم عربستانی به بیرانوند

عرضه خودرو‌های وارداتی در بازار، پس از ۴ سال کلید خورد

ویدیو / وحشت سرنشینان خودروها از تماشای تصاویر توفان شن در مصر

اطلاعیه مرزبانی سیستان و بلوچستان: مرزبانان‌هنگ مرزی زابل با افراد مسلح ناشناس که قصد ورود به خاک ایران را داشتند، در نقطه صفر مرزی درگیر شدند / مرزبانان با برتری آتش سنگین و تحمیل تلفات، خسارات جدی را به آنان وارد کردند

سخنان یک مقام ارشد نظامی امریکا درمورد ایران که اسرائیل را حیرت زده کرد / توانایی تهران برای تولید کلاهک اتمی و نصب آن بر روی موشک ظرف چند ماه / «یا ژنرال میلی اشتباه می‌کند یا ما در این مدت خواب بودیم»

رئیس‌ بانک مرکزی به آمریکا سفر کرد

کارمند هندی برای نجات موبایل آب مخزن سد را خالی کرد

ویدیو / حمله طالبان به پاسگاه مرزی ایران

پرویز پرستویی: آقای جبلی! قطع ارتباط هنرمندان با صداوسیما، بدین خاطر است که نمی‌خواهند قیافه‌ی شما را ببینند

پهپاد نظامی آمریکا که با هوش مصنوعی کنترل می‌شود، در آزمایش مجازی، اپراتور خود را کشت

ویدیو / اولین تصاویر از درگیری طالبان با مرزبانان ایرانی در مرز

روایتی از چگونگی شهادت ۵ مرزبان در سراوان/ نماینده مجلس: تروریست‌ها برجک را تخریب کردند / یک ساعت درگیر بودند / تروریست‌ها از مرزبانان خواسته بودند که تسلیم شوند، اما مرزبانان شهادت را بر تسلیم شدن ترجیح دادند / مشخص است که سرویس‌های بیگانه آن سوی مرز با گروهک تروریستی ارتباط تنگاتنگ داشتند

اطلاعیه مرزبانی سیستان و بلوچستان: مرزبانان‌هنگ مرزی زابل با افراد مسلح ناشناس که قصد ورود به خاک ایران را داشتند، در نقطه صفر مرزی درگیر شدند / مرزبانان با برتری آتش سنگین و تحمیل تلفات، خسارات جدی را به آنان وارد کردند

آغاز پرداخت مستمری اردیبهشت‌ماه بازنشستگان / اعمال افزایش حقوق‌ها و واریز مابه‌التفاوت فروردین

ویدیو / رونمایی از نخستین قطار هوایی با خط مغناطیسی معلق در چین

سخنان یک مقام ارشد نظامی امریکا درمورد ایران که اسرائیل را حیرت زده کرد / توانایی تهران برای تولید کلاهک اتمی و نصب آن بر روی موشک ظرف چند ماه / «یا ژنرال میلی اشتباه می‌کند یا ما در این مدت خواب بودیم»

رئیس‌ بانک مرکزی به آمریکا سفر کرد

نگاهی به سوابق دبیر جدید شورای عالی امنیت ملی / علی اکبر احمدیان، از دندانپزشکی تا ریاست مرکز راهبردی سپاه

انتشار فیش حقوقی ۱۰۶ میلیونی کارمند شهرداری تهران

دایی مهسا امینی: مهسا کاملاً سالم بود؛ بیماری قلبی مادرزادی او دروغ مطلق است

ویدیو / واکنش امیر قطر به برد ایران مقابل ولز

ویدیو / آزار و اذیت شیطانی دختر دانشجو توسط این ۵ آدم‌ربا

ساعت و تاریخ بازی ایران - آمریکا

ویدیویی که پلیس از مهسا امینی منتشر کرد

۱۲ حقیقت شگفت انگیز درباره قوم باستانی آزتک که ثابت می کند جلوتر از زمان خود بودند

بازگشت ملوانان ایرانی از جهنم یک کشور آفریقایی بعد از ۱۰ سال: غذا‎ فقط روزی یک وعده ذرت کوبیده بود و یک تُشک برای خوابیدن۶ مرد

ویدیوی کامل حادثه حمله به حرم شاهچراغ در ۴ آبان ۱۴۰۱ (۱۸+)

خواندنی ها
تاثیر عجیب جونگکوک کوچکترین عضو گروه بی تی اس در بازار / او هرچه دوست دارد نایاب می‌شود

تاثیر عجیب جونگکوک کوچکترین عضو گروه بی تی اس در بازار / او هرچه دوست دارد نایاب می‌شود

مطالعه جدید: سکته قلبی شش سال به سن مغز اضافه می‌کند

مطالعه جدید: سکته قلبی شش سال به سن مغز اضافه می‌کند

با توت‌عنخ‌آمون ملاقات کنید؛ بازسازی چهره فرعون جوان مصر پس از ۳۳۰۰ سال

با توت‌عنخ‌آمون ملاقات کنید؛ بازسازی چهره فرعون جوان مصر پس از ۳۳۰۰ سال

هجوم صدها تن در آمریکا برای تماشای جسد راهبه‌ای که پس از ۴ سال سالم باقی مانده است

هجوم صدها تن در آمریکا برای تماشای جسد راهبه‌ای که پس از ۴ سال سالم باقی مانده است

آخرین اخبار مهمترین عناوین روز

آخرین آمار کرونا در ایران، ۱۳ خرداد ۱۴۰۲: فوت ۴ نفر در شبانه روز گذشته / شناسایی ۴۲ بیمار جدید

استقبال وزیر خارجه اتریش از دو زندانی تازه آزاد شده این کشور از ایران

کمک داور ذخیره دربی: دستی که من پَرت کردم، به صورت ساپینتو نخورد / ساپینتو پس از اخراجش، ناسزا می‌گفت و آب دهانش را پرت می‌کرد

سازمان اداری و استخدامی: شناوری زمان شروع به کار ادارات در تهران لغو شد / ساعت آغاز به کار ادارات بدون استثنا ۶ صبح است

ورود سامانه بارشی به تهران/ افزایش دما تا سه‌شنبه

داوطلبان نمایندگی مجلس تا ۲۵ خرداد استعفا دهند / ثبت‌نام از ١٩ آذر

امام جمعه کرج: بعضی‌ها آرزو می‌کنند که نظام اسلامی نباشد، دنبال دموکراسی غربی هستند؛ این می‌شود کفران نعمت / کفران نعمت نشانه پستی و پلیدی شخص است / کفران نعمت که شود، بلا می‌آید / ولایت فقیه یکی از نعمت‌های معنوی خداوند به مردم است / کسانی که قسمتی از حکومت طاغوت را هم درک کرده باشند می‌فهمند که نظام اسلامی معنایش چیست

همتی خطاب به دولت: از مذاکرات چه خبر؟ / بعد از دیدارهای اخیر برنامه‌تان چیست؟ / شرط لازم اختیار است، شرط کافی برای استفاده از اختیار، شجاعت است

نشریه اسپانیایی: مسی سه‌شنبه به الهلال بله خواهد گفت

آخرین آمار کرونا در ایران، ۱۳ خرداد ۱۴۰۲: فوت ۴ نفر در شبانه روز گذشته / شناسایی ۴۲ بیمار جدید

استقبال وزیر خارجه اتریش از دو زندانی تازه آزاد شده این کشور از ایران

اینفوگرافیک / امروز ۱۳ خرداد ۱۴۰۲ قیمت ها چقدر است؟

قیمت طلا و سکه، امروز ۱۳ خرداد ۱۴۰۲

قیمت دلار در مرکز مبادلات، امروز ۱۳ خرداد ۱۴۰۲

صدور هشدار سفر به ایران توسط باکو: شهروندان در صورت لزوم سفر به ایران، محتاط باشند

رئیس صنف جایگاه‌داران: بنزین سوپر در شهرستان‌ها کمیاب است/ کسری توزیع بنزین در جایگاه‌های مناطق گرمسیر

وضعیت جاده‌ها و راه‌ها، امروز ۱۳ خرداد ۱۴۰۲ / ترافیک نیمه سنگین در آزادراه تهران - شمال

وضعیت آب و هوا، امروز ۱۳ خرداد ۱۴۰۲ / وزش باد شدید همراه با رگبار و رعد و برق در شرق کشور

طرح فروش چانگان، ۲۶۰ میلیون بالاتر از نرخ شورای رقابت

محسن رضایی: اقتصاد ایران با دستور‌های اخیر رهبری ۲۰ سال جلو می‌افتد

لاوروف به امیرعبداللهیان: آماده ایم برای نهایی‌کردن سند همکاری‌های جامع بلندمدت دو کشور گفت‌وگوها را ادامه دهیم / توافق شد تیم حقوقی دو کشور در آینده نزدیک با یکدیگر دیدار کنند

افزایش شمار جان‌باختگان سانحه قطار در هند به ۲۸۸ نفر

وزارت نیرو: تابستان امسال دوشنبه‌ها از ساعت ۱۱ تا ۲۳ در شهرک‌های صنعتی قطعی برق خواهیم داشت

رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی: فروش مغازه‌داران ۳۰ درصد کاهش یافته

وزیر خارجه عربستان: به‌زودی به تهران سفر می‌کنم / امیرعبداللهیان: از تسهیلات خوب عربستان برای حجاج ایرانی تشکر می‌کنیم

آمریکا شرکت ابرآروان،‌ ۲ مدیر و شرکت وابسته به این شرکت در امارات را تحریم کرد / واشنگتن: دلیل این تحریم، «سانسور اینترنت» در ایران است

آخرین آمار کرونا در ایران، ۱۲ خرداد ۱۴۰۲: فوت ۱ نفر در شبانه روز گذشته / شناسایی ۲۰ بیمار جدید

پرویز پرستویی: آقای جبلی! قطع ارتباط هنرمندان با صداوسیما، بدین خاطر است که نمی‌خواهند قیافه‌ی شما را ببینند

عمان میانجیگری در آزادی ۳ زندانی اروپایی در ایران را تایید کرد

جزئیات واگذاری زمین دولتی به خانوارهای دارای ۳ فرزند

دومین دیدار وزیران خارجه ایران و عربستان پس از توافق دو کشور / امیرعبداللهیان و بن فرحان در کیپ تاون ملاقات کردند

شورای رقابت: خودروسازان باید خودروهای خود را با نرخ ما در سامانه یکپارچه عرضه کنند

پلیس: اعضای باند ۱۵ نفره تولیدکننده محتوا‌های تصویری مروج بی حجابی در استان بوشهر دستگیر شدند / سر شاخه این باند، با ۳ سالن مد و زیبایی همکاری می‌کرد / این باند دارای فیلمبردار، عکاس، تدوین گر، طراح لباس، مزون و… بود

هواشناسی: تهران از امروز تا یکشنبه توفانی می‌شود

دارایی‌های اردوغان در روزنامه رسمی ترکیه منتشر شد: یک خانه در استانبول، یک قطعه زمین، یک خودروی برقی، ۸۶ هزار دلار دارایی و ۲۵۰ هزار دلار بدهی به برادرش

رئیس بانک مرکزی: امیدواریم امسال تورم در کانال ۳۰ درصد قرار بگیرد

وزیر اطلاعات: دشمن قطعاً به دنبال براندازی است؛ کوتاه هم نخواهد آمد

خطیب جمعه قم: از سعودی انتظار داریم نسبت به آزادی برخی جوانان دربند که برخلاف مصالح امت اسلام زندانی هستند، اقدام نماید

امام جمعه تبریز: قطعا با افزایش جمعیت، اقتصاد کشور رشد پیدا کرده و نخبه‌یابی زیادتر می‌شود

آرشیو
  • صفحه نخست
  • سیاست
  • بین الملل
  • تاریخ
  • اقتصاد
  • اجتماع
  • فناوری
  • فرهنگ و هنر
  • حوادث
  • ورزش
  • خواندنی ها
  • سلامت
  • ویدیو
  • عکس
  • درباره انتخاب
  • |
  • ارتباط با ما
  • |
  • پیوندها
  • |
  • آب و هوا
  • |
  • اوقات شرعی
  • |
  • مجله الکترونیکی
  • |
  • نظرسنجی
  • |
  • جستجو
  • |
  • آرشیو
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به انتخاب است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
طراحی و تولید : "ایران سامانه"
کد خبر: ۳۴۷۵۱
تاریخ انتشار: ۵۰ : ۰۲ - ۲۲ مرداد ۱۳۹۰
پ
گفتگو با دکتر محمدرضا خاکي؛

تئاتر ما روزبه روز لاغرتر مي شود

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
آي سان نوروزي:دکتر محمدرضا خاکي، متولد 1329 در کرمانشاه، داراي ديپلم مطالعات عالي در رشته تئاتر و علوم نمايشي از دانشگاه پاريس، ليسانس علوم تربيتي در زمينه روان شناسي آموزشي از دانشگاه پاريس و هنرهاي نمايشي از دانشکده هنرهاي زيبا، فوق ليسانس تئاتر از دانشکده پاريس و دکتراي تخصصي تئاتر از دانشگاه سوربن است. از نمايش هايي که توسط وي به روي صحنه رفته است مي توان به مرغ دريايي، پرتره، موسي وشبان، روال عادي و... اشاره کرد.

*از نظر شما نمايشنامه نويس کيست؟
** نمايشنامه نويس کسي است که نمايشنامه مي نويسد و نمايشنامه شکلي هنري است که در ارتباط با تخيل نويسنده است و اين تخيل از ذهنيت به عينيت، يعني متن مبدل مي شود و آن متن در مرحله اي ديگر توسط کارگردان و گروه اجرايي عينيت صحنه اي مي يابد. تئاتر در ايران نسبت به ساير کشورها پيشينه کمي دارد و در واقع پس از انقلاب مشروطيت با نمايشنامه نويساني چون ميرزا آقا تبريزي و آخوندزاده آغاز شده است تا اينکه رفته رفته با فنون و تکنيک هاي مربوط به آن آشنا شديم و هم اينک حدود نيم قرن است در حوزه آموزش دانشگاهي نيز جاي گرفته است و بدين ترتيب به صورت هنر و دانش به آن پرداخته مي شود.

در ايران ما شاهد اين هستيم که نمايشنامه به نسبت داستان و رمان کمتر مطالعه مي شود و اين به خاطر نبود هر گونه سياست فرهنگي در ارتباط با نمايشنامه، نمايشنامه نويس و تئاتر است. شايد گفته شود که در ايران تعداد نمايشنامه نويسان محدود هستند، اما من بخوبي به خاطر دارم که يکي از مسؤولان پيشين تئاتر شهر اعلام کرد تعداد 750 متن نمايشنامه دريافت شده است، بنابراين ما در اين ارتباط بهتر از هرجاي ديگر دنيا هستيم! متأسفانه ما با اين تناقض رو به رو هستيم که نمايشنامه چيست و بايد داراي چه شاخصه هايي باشد؟! امروزه هرنوشته اي به عنوان نمايشنامه تلقي مي شود و اگر بخواهيم به آنها اکتفا کنيم در هيچ جاي دنيا به اندازه ايران نمايشنامه نوشته نمي شود. البته من چنين نظري ندارم، اما آمار چنين نشان مي دهد.

واقعيت اين است که اگر در طول يک سال 4 يا 5 اثر ماندگار آفريده و ثبت شود، به طوري که ما بتوانيم بر اساس آنها ذهنيت، نحوه زندگي، مشکلات اجتماعي و فرهنگي و سياسي يک زمانه را دريابيم بايد بسيار خرسند باشيم. بنابراين از طريق جنبه هاي کيفي است که ما مي توانيم مقوله هنر را ارزشگذاري کنيم و آمار کمي روشنگر هيچ چيز نيست. متاسفانه يکي از آسيبهاي بزرگ در رابطه با تئاتر ما نبود برنامه ريزي است.

تئاتر ما امروز با روزمرگي مواجه است، به طوري که هر روز يک نويسنده از راه مي آيد و ايده آل ها و آرمانهاي خود را در مقابل جامعه اي خسته با عنوان جامعه تئاتري مطرح مي کند، بدون اينکه تجربه و آگاهي در اين ارتباط داشته باشد و اين صرفا به دليل داشتن پست و جايگاه است.

*با اين بي برنامگي چه بايد کرد؟

**تئاتر نيز مانند رشته هاي ديگر يک تخصص است و بايد توسط افراد متخصص اداره شود. مدير بودن يعني داشتن توان برنامه ريزي و دانش و طراحي برنامه اي مطلوب براي آينده که البته در تمامي نقاط دنيا به غير از ايران به آن عمل مي شود. متاسفانه با وجود داشتن نيروي جوان و نخبه، جريان تئاتري ما روزبه روز لاغرتر و سترون تر مي شود. به گمان من تئاتر ما رها شده است، اين مطلب را به اين خاطر مي گويم که آيا ما مي دانيم که در برنامه سال آينده خود چه نوع کيفيتي را مي خواهيم ارائه دهيم و يا چه تعداد شغل مي خواهيم ايجاد کنيم؟

*خيلي ها معتقدند مشکل اصلي تئاتر ما نبود متن خوب است . به نظر شما اصلاً شاخصه هاي يک متن خوب براي حل اين معضل چيست؟

**نمايشنامه يک چيز مطلق نيست، ما نمايشنامه نداريم، نمايشنامه ها داريم. هر نمايشنامه اي که بخواهد زمانه و تاريخ خود را بيان کند از يکسري ويژگي هاي ساختاري، سبکي و فکري برخوردار است که در جاي خود مطلوب است، بنابراين بايد ديد نمايشنامه در چه بستر تاريخي اجتماعي رشد کرده است. براي مثال: با نظر افکندن به نيمه دوم قرن بيستم، همه متفق القول هستند که نمايش «در انتظار گودو» مهم ترين نمايشنامه ايجاد شده در اروپاست، بنابراين آيا وقتي از نمايشنامه خوب صحبت مي شود بايد «در انتظار گودو» را به عنوان الگو در نظر گرفت؟

اساسا به دنبال مدل بودن در اين زمينه نادرست است، هنر را نمي توان در چهارچوب مدل تعريف کرد، زيرا اين پديده مدام در پي کشف راه هاي جديد و حرکت با زمانه است و تنها دستگاه هاي سياسي هستند که با عامل سانسور قصد ايجاد يک مدل را دارند.

امروز تصور ما از رئاليزم آن چيزي نيست که در اواخر قرن 19 و اوايل قرن 20 بوده است، بلکه اين نگرش تحول يافته است. نمايش نيز بايد در شرايط و جايگاه خود مطلبي را بيان کند تا ما بتوانيم آن را به عنوان يک اثر خوب بشناسيم. عالم هنر دنياي وسيعي دارد که به آن «ماکرو» مي گويند و همچنين عالم محدودي با عنوان «ميکرو» دارد.

دنياي ميکرو دنياي ذهني هنرمند است؛ طبيعت هر يک از ما داراي سلايق متفاوتي است که بي گمان اين سليقه در نحوه کار هر يک از ما تاثير مي گذارد، هنرمند با اين سليقه و نوع نگرش شناخته مي شود، بنابراين اثر هنري از يک جهان محدود که جهان هنرمند است و از جهاني گسترده يعني جهان تماشاگر تشکيل مي شود.

اين جهان مخاطب است که ارزشها را کشف مي کند. بنابراين الگوها از بطن زمان پديد مي آيند و از پيش نمي توان آنها را ساخت. البته مي توان گفت يک نمايش بايد اين چنين باشد، يک موسيقي بايد اين طور پرداخت شود و... اما اين شيوه نتيجه مطلوب و تاثيرگذار نخواهد داشت، تئاتر ما نيز اگر بخواهد از تئاتر جهان فاصله بگيرد هيچ گونه حرکتي نخواهد داشت، ما نمي توانيم جزيره اي ايجاد کنيم که در آن عده اي به تماشاي نمايش خود بنشينند.

*خيلي از کارگردانان ما در انتخاب متن اولين اولويت را براي آثار خارجي قائل هستند، علت چيست؟
**در اين ارتباط دونکته وجود دارد، اول اينکه ما تعدادي کارگردان داريم که متن هاي خود را کار مي کنند و به روي صحنه مي برند، ديگر آنکه در کشور ما اهميت کميت بيش از کيفيت است و متأسفانه متون قابل توجهي عرضه نمي شود تا کارگردانان بتوانند از زواياي ديد گوناگون به آنها بپردازند. مشکل متن موضوع جديدي نيست، ما هميشه با آن مواجه بوده ايم، خيلي از اين متن ها نيز داراي قابليت اجرايي مجدد نيستند. بايد فضايي ايجاد کرد که در آن تمامي نيروهاي فعال حضور يابند و تا حدي که ميسر است بستر مناسب براي تامين درخواستها و نظريات آنها فراهم شود.
ارسال به تلگرام
  • صفحه نخست
  • سیاست
  • بین الملل
  • تاریخ
  • اقتصاد
  • اجتماع
  • فناوری
  • فرهنگ و هنر
  • حوادث
  • ورزش
  • خواندنی ها
  • سلامت
  • ویدیو
  • عکس
  • درباره انتخاب
  • |
  • ارتباط با ما
  • |
  • پیوندها
  • |
  • آب و هوا
  • |
  • اوقات شرعی
  • |
  • مجله الکترونیکی
  • |
  • نظرسنجی
  • |
  • جستجو
  • |
  • آرشیو
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به انتخاب است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
طراحی و تولید : "ایران سامانه"