نیویورک تایمز در مقاله ای تحلیلی به بررسی ابعاد شرایط و روابط دو کشور ایالات متحده و عراق پس از ترور سردار قاسم سلیمانی پرداخته است. ابعادی که به نظر می رسد از این پس بسیار پیچیده تر از همیشه خواهد بود.
به گزارش سرویس خواندنی های انتخاب، در مقاله نیویورک تایمز می خوانیم؛ كارمندان آمریکایی شرکت نفت بغداد، روز جمعه از عراق گریختند ، زیرا ترس از جنگ بین ایالات متحده و ایران پررنگ تر از هر زمان دیگری است. نمازگزاران نیز در شهر مقدس شیعیان کربلا شعار می دادند: "مرگ بر آمریکا!" در سوی دیگری از عراق یعنی در میدان تحریر در مرکز بغداد ، که معترضان ضد دولت به مدت چند ماه در آن جمع شده بودند ، بنری با ارسال یک پیام با اشاره به ایران و ایالات متحده مطرح شد: "درگیری های خود را از عراق دور نگه دارید."
همه این ماجراها از روز جمعه آغاز شد. زمانی که عراقی ها خبر دادند سردار قاسم سلیمانی ، معمار نفوذ تسلط ایران بر عراق ، در یک حمله پهبادی توسط نیروهای آمریکایی به همراه چند نفر دیگر کشته شده است. به محض انتشار خبر ترور سردار سلیمانی، جناح های نزدیک به ایران در عراق پاسخ هایی سنگین و تهدیدآمیز منتشر کردند. نخست وزیر عراق، عادل عبدالمهدی نیز این حمله را "نقض قوانین حضور نیروهای ایالات متحده در خاک عراق" توصیف کرد و گفت که با پارلمان عراق برای بحث درباره آینده حضور ایالات متحده در این کشور ملاقات خواهد کرد.
به طور گسترده تر ، این رویدادها یک سؤال اساسی را مطرح کردند: آیا ایالات متحده می تواند با توجه به تحولات این ترور تحریک آمیز ، رابطه امنیتی مشترکی با عراق برقرار کند؟ این سوال قبلاً پشت دربهای بسته بارها در بغداد مطرح شده بود. با این وجود دولت ترامپ روز جمعه اعلام کرد برای کنترل بحران در منطقه نیروهای تازه وارد را به منطقه اعزام می کند.
به خوبی می توان تشخیص داد که قتل سردار سلیمانی و هدف قرار دادن ایران می تواند یکی از اهداف بلند مدت ایران را تسریع کند؛ "بیرون کردن ارتش ایالات متحده از عراق." محمد شعبانی ، محقق و دکترای مطالعات خاورمیانه و آفریقا در دانشکده لندن ، که به روابط ایران و عراق می پردازد ، گفت: "من فکر می کنم مرگ او(سردار سلیمانی) میخ نهایی را بر تابوت حضور نظامی ایالات متحده در عراق کوبید."
در حال حاضر ایالات متحده نزدیک به 5000 سرباز در عراق دارد که تعداد زیادی پایگاه دارند.اما چه آنها بمانند و چه بروند ، قدرت آمریکایی ها در عراق به شدت كاهش خواهد یافت. ریچارد ان. هاس ، رئیس شورای روابط بین الملل و یک دیپلمات سابق آمریکایی ، در توییتر خود نوشت: "یک نتیجه مطمئن که می توان از ترور سردار سلیمانی توسط ایالات متحده گرفت این است که دوران همکاری ایالات متحده و عراق به پایان رسیده است. حضور دیپلماتیک آمریكا در عراق به پایان خواهد رسید. عراق از ما می خواهد كه خارج شویم و نتیجه نفوذ بیشتر ایران درعراق خواهد بود. "
بیش از 16 سال پس از حمله آمریکا به عراق؛درگیری ویرانگری که نزدیک به 1 تریلیون دلار هزینه داشت و جان 5000 نفر از آمریکایی ها را گرفت، اکنون ایران قدرت غالب در عراق است و سیطره نفوذ ایران در عراق روی بغداد متمرکز است. هنگامی که هواپیماهای آمریکایی روز یکشنبه به پایگاه های یک گروه شبه نظامی طرفدار ایران حمله کردند و دست کم 24 تن از مبارزان آن را کشتند ، مقامات عراقی یک صدا اعلام کردند که آمریکا را به دلیل نقض حق حاکمیت عراق محکوم می کنند، از سوی دیگر هنگامی که جنگجویان شبه نظامی روز سه شنبه برای حمله به سفارت آمریکا راهپیمایی کردند ، نیروهای امنیتی عراق به آنان اجازه عبور دادند.
برخی کارشناسان معتقدند هدف دولت ترامپ از ترور سردار سلیمانی ایجاد یک اهرم فشار برای کنترل عراق بوده است. کنت ام پولاک رئیس سابق سیا و یک مقام مسئول و متخصص در روابط عراق و ایران در این خصوص گفت: "این ترور از دید دولت ترامپ به این معنی است که حداقل برای مدتی سیاستمداران عراقی کمتر تحت نفوذ ایران قرار دارند و مایل به گوش دادن به آمریکایی ها هستند چرا که ایرانیان در عراق رهبر پر نفوذ خود را از دست داده اند. اما به نظر می رسد ایالات متحده هیچ سیاستی در مورد عراق فراتر از استفاده از این کشور به عنوان پایگاه مقابله با ایران ندارد. من با دوستانم در ایالت متحده در ارتباط بوده ام و هیچ تلاشی برای استفاده از این ترور برای نفوذ در عراق طراحی نشده است. این ترور اقدامی تاکتیکی علیه ایران بدون یک استراتژی منطقی گسترده تر منطقه ای است".
برعکس ایالات متحده، ایران در بسیاری از سطوح عمیقاً در عراق نفوذ دارد . قیس الخزعلی یکی از رهبران شبه نظامیان طرفدار ایران گفت: "ایالات متحده فقط یک رنگ دارد و آن یک رنگ برخورد نظامی است ، یعنی تمام پول خود را در این مسیر خرج می کند. اما ایران رنگ های بسیاری دارد ، در فرهنگ ، سیاست ، دین و در بسیاری از حوزه های دیگر."
فایق ال شاکه ، عضو پارلمان عراق در رابطه با تظاهرات ضد آمریکایی اخیر در عراق ، گفت که تظاهرکنندگان برخلاف صحبت های پمپئو نشان دادند که هیچ نشانه ای از خوشبختی و جشن نیست. در عوض بسیاری از افراد از پاسخ احتمالی ایران به آمریکا نگرانند. امیر عباس ، یک معترض در این خصوص به نیویورک تایمز گفت: "این یک عمل اشتباه از طرف آمریکا بود زیرا آمریکا باید با دولت عراق هماهنگی می کرد."
اما اسما ، مشاور سابق نیروهای آمریکایی در عراق در این خصوص، گفت که روابط آمریکا و عراق با این ترور" واقعاً آسیب می بیند ". وی گفت: "به نظر من آمریكا هشدارهای بیشتری برای خروج نیروهای نظامی خود از عراق دریافت خواهد کرد. درواقع بی برنامگی آمریکا در برابر عراق در حالی است که ایران درباره عراق سیاست دارد. "
در حالی که مجلس عراق مطمئناً مسئله حضور سربازان آمریکایی را بررسی می کند ، کمتر کسی انتظار دارد که دولت عراق، آمریکایی ها را واقعاً اخراج کند. بسیاری از رهبران عراقی هنوز هم حضور آمریکایی ها را برای امنیت کشور ضروری می دانند.با این حال ، آمریکایی ها در شرایطی سخت قرار دارند.
*رویا پاک سرشت
