برخی‌ به ما مي‌گويند شاعر دولتی

سعيد بيابانكي با بيان اين‌كه خیلی از شعرهاي اخوان، شاملو و فروغ كه در حافظه مردم ثبت شده‌، نتوانسته‌ به رادیو و تلویزيون راه پیدا کند، همچنين گفت: برخی‌ از بنده و دوستان شاعرم به عنوان شاعر دولتی یاد می‌کنند؛ در حالي‌كه خیلی از شعرهای من و دوستانم با معیارهای خاص رسانه قابل پخش نیستند.

اين شاعر که در نخستین جلسه از سلسله‌ نشست‌های «شعرآورد» در تبریز سخن می‌گفت، در سخناني درباره شعر متعهد گفت: تعریف شعر متعهد در دوره‌های مختلف همواره مورد مناقشه و اختلاف بوده‌ است. گاه این‌طور تصور می‌شود که شاعر باید در قبال دولت‌ها متعهد باشد و حتماً باید صدا و چهره‌اش از رسانه‌ها پخش شود، این در صورتی است که شعر متعهد لزوماً به معنی شعر مورد تأيید سیاست‌مردان و دولت‌مردان نیست؛ چرا که سیاست موجی است که همواره با تغییر و تحول همراه است و روند ثابتی ندارد.

او عنوان کرد: «انسان» مفهوم ثابت و متعالی‌‌ای است که شعر متعهد تنها در قبال آن متعهد است و تحت تأثیر آمد و شد هیچ دولتی قرار ندارد.

بیابانکی با اشاره به دوره‌های مختلف ایفای نقش شعر متعهد عنوان کرد: شاعران دوره مشروطه در دوره خودشان یک موج شعری ایجاد کردند و کم‌و‌بیش طرفدارانی نیز داشتند؛ اما هم‌اکنون می‌بینیم که آثار شاعران این دوره فاقد بار ادبی لازم برای خواندن هستند؛ اما شعر بزرگانی چون سعدی و شهریار تا همیشه تاریخ زنده هستند و تعهدشان در قبال انسان و مفاهیم انسانی محرز است.

او با بیان این‌که روح هنر و ادبیات ذاتاً معترض است، تأکید کرد: هنرمند و شاعر همواره با در نظر گرفتن دو «وضعیت موجود» و «وضعیت موعود» سعی می‌کند تا وضعیت موعود ایده‌آل را در شعر خود مطرح کند و طبیعی است که چنین وضعیت ایده‌آلی دست‌نیافتنی است؛ اما با این حال، روح اعتراض خاموش‌شدنی نیست.

عضو شورای‌ شعر ‌صدا‌و‌سیما افزود: رسانه‌های صوتی و تصویری و کاغذی هیچ‌گاه نتوانسته‌اند شعرهایی را که روح اعتراض در خود نهفته دارند، منعکس کنند و در همین راستا، خیلی از آثاری که از بزرگانی چون اخوان و شاملو و فروغ در حافظه تاریخی مردم ثبت شده‌اند، هرگز نتوانسته‌اند به رادیو و تلویزون راه پیدا کنند.

شاعر «باغ دوردست» خاطرنشان کرد: هر چه شعر متعهدتر و اصیل‌تر باشد و تعهد خود را به روح انسانی ثابت کند، انتشارش با مشکل بیش‌تری مواجه می‌‌شود و به همان میزان، پخش و نشرش مستلزم ریسک بیش‌تری است و البته این رویکرد محدود به مقطع خاصی نیست و در دوره‌های مختلف تاریخیِ قبل و بعد پیروزی از انقلاب اسلامی، همواره صادق بوده‌ است.

بیابانکی ادامه داد: برخی‌ از بنده و دیگر دوستان شاعرم به عنوان شاعر دولتی یاد می‌کنند؛ این در صورتی است که هم‌اکنون خیلی از شعرهای من و دوستانم که در دوره بعد از انقلاب و در مورد مفاهیم انقلابی و دفاع مقدس چاپ و منتشر شده است، با معیارهای خاص رسانه حتا قابل پخش نیستند.

او عنوان کرد: شاید این نکته برای بسیاری جالب باشد که بنده شعرهایی در مورد امام‌حسین‌ (ع)، دفاع مقدس و شهدا، سروده‌ام که طبق همین معیارها، از رسانه قابل پخش نیست و حتا روزنامه‌ها نیز قادر به چاپ آن‌ها نیستند.

بیابانکی در پایان تأکید کرد: ادبیات سازشگری که همه چیز را تأييد و مدح کند و نسبت به تحولات پیرامون خود بی‌تفاوت باشد، ادبیات متعهدی نیست. شعرخوانی شماری از شاعران جوان استان و رونمایی از فراخوان جشنواره شعر اسلامچیلار (اسلامگرایان) از دیگر برنامه‌هاي نشست شعرآورد بود.

بنا بر اعلام، سلسله نشست‌های شعرآورد به منظور تعامل شاعران جوان استان با چهره‌های برجسته شعر معاصر، معرفی رویش‌های جدید شعر و توجه به موضوعات و رویکردهای شعر متعهد، به همت دفتر مطالعات جبهه فرهنگی آذربایجان شرقی، ماهانه، با حضور یکی از شاعران مطرح برگزار می‌شود.