آقای لنگر! پاتو از رو سیم بردار!

اعتدال نوشت: بروز اختلال در شبکه اینترنت کشور، سرعت دسترسی کاربران را از اوایل دی ماه   گذشته با کندی روبه‌رو کرده است. در پی بروز اختلال مکرر در شبکه اینترنت کشور هنوز هم امکان دسترسی مناسب به اینترنت برای کاربران مقدور نیست.

البته در این راستا، در همان ابتدای به وجود آمدن این مشکل کریمی مدیرکل شبکه دیتای شرکت ارتباطات زیرساخت بیان کرد: به‌اندازه STM1 24 از اینترنت ما کاسته شده که به‌دلیل قطعی کابل اینترنت در خلیج‌فارس بوده است. که هر STM1 برابر است با 155مگابیت بر ثانیه. این قطعی باعث کاهش 10درصدی سرعت اینترنت شد. اما در مقابل، مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت با بیان اینکه تنها دو ساعت اینترنت کشور دچار اختلال شد، اقدام رسانه‌ها در این زمینه را نوعی «بزرگ‌نمایی» دانست و بیان کرد: با بروز یک اشکال، اهالی رسانه با بزرگ‌نمایی آن درباره زحمات کارشناسان شرکت ارتباطات زیرساخت بی‌انصافی می‌کنند.

لازم به ذکر است که برای تحلیل عوامل موثر برکیفیت شبکه اینترنت باید توجه داشت شبکه اینترنت کشور از چند بخش تشکیل شده است که بخش شبکه زیرساخت آن در اختیار شرکت ارتباطات زیرساخت است. تعهد شرکت ارتباطات زیرساخت در قبال این بخش از شبکه این است که پهنای باند مورد نیاز کشور را از تامین کنندگان بین‌المللی خریداری و از طریق درگاه‌های بین‌الملل تحویل بگیرد و آن را با استفاده از شبکه زیرساخت کشور که از امنیت بسیار بالایی برخوردار است به نسبت یک به یک و بدون ضریب اشتراک بین متقاضیان که عمدتا شرکت‌های مخابرات استانی و PAP ها هستند توزیع کند.

بنا بر اعلام شرکت ارتباطات زیرساخت، توزیع دیتا در شبکه شرکت ارتباطات زیرساخت با توجه به ساختار شبکه و به کارگیری بهترین تجهیزات روز دنیا در آن و توانمندی مراکز مدیریت شبکه از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است. بخش دیگری از شبکه که بخش دسترسی محسوب می‌شود، خارج از حوزه اختیارات شرکت ارتباطات زیرساخت است.

این بخش است که مسوولیت ارایه سرویس خدمات دیتای و اینترنت را به کاربر نهایی را بر عهده دارد. هرگونه نارسایی، عدم رعایت ضریب اشتراک و... بر کمیت و کیفیت تجهیزات به کارگرفته در این بخش می‌تواند اثرات منفی برروی کیفیت ارتباطات و اینترنت داشته باشد.

برهمین اساس ضروری و منطقی است در بررسی هرگونه قطعی و عدم کیفیت خدمات اینترنت در شبکه، به مسایل و مشکلات در همه قسمت‌های از جمله بخش دسترسی نیز توجه کامل شود.

از سویی وعده‌های مربوط به پهنای باند همواره در خبرها دیده می‌شود، از افزایش ظرفیت پهنای باند اینترنت کشور گرفته تا رسیدن به ظرفیت 470 گیگابیتی پهنای باند تا سال 95. اظهاراتی که گویا در حد همان خبر باقی مانده است؛ چرا که در حال حاضر نه تنها کاربران این افزایش پهنای باند را حس نمی‌کنند، بلکه روز به روز نیز با کاهش و اختلالات اینترنتی روبه‌رو می‌شوند.

در حالی‌که همه شواهد چه از نوع داخلی و چه از نوع خارجی نشان می‌دهد که ایران در زمینه اینترنت و خصوصا ‏پهنای باند دچار مشکل جدی است، اما باز مسوولان همچنان بر اظهارات خود پافشاری می‌کنند و بر این باور هستند ‏که پهنای‌باند کشور در وضعیت کاملا مطلوبی است، اما شرایط شبکه اینترنت و کندی سرعت در آن، اتفاق دیگری را ثابت می‌کند. بیش از یک دو ماه است که اختلالات اینترنت در کشور باعث بروز نارضایتی‌های بسیاری برای کاربران این شبکه شده و عدم پاسخگویی مسوولان وزارت ارتباطات باعث شده کاربران ندانند مشکلات از طرف سرویس دهندگانشان است یا مربوط به بخش‌های زیرساختی کشور.

براساس گزارش‌های به دست آمده از اوایل هفته گذشته کیفیت پهنای باند اغلب شهرهای کشور دستخوش افت و خیزهای متعدد شده است و در بعضی ساعات شبانه روز به اوج خود می رسد، به‌نحوی که امکان خدمات‌رسانی به کاربران مخصوصا در آن ساعات روز تقریبا غیرممکن بود.

یکی دیگر از موضوعاتی که در روزهای اخیر مطرح شده، از بین رفتن آدرس اینترنتی سایت‌های مورد نظر کاربران است که بنا بر اظهارات کارشناسان اینترنت این اختلال فنی به طوری است که بسته‌های اطلاعاتی مسیریاب، به سمت مقصد حرکت نکرده و در تداوم پویش مسیر به سمت تهران به ناگاه باز می‌ایستند.

علیرضا علمی، ‌نایب رییس و دبیر صنفی انجمن شرکت‌های اینترنتی ایران، با تاکید اختلال در شبکه اینترنتی کشور و بیان این که بخش‌های فنی و LCT به هیچ‌وجه پاسخگوی شرکت‌های اینترنتی نیستند ابزار داشته است که به محض بروز اختلال در ارتباط اینترنتی کشور، تلفن‌های بخش مربوطه اشغال شده و شرکت‌های اینترنتی در برابر اعتراض مکرر کاربران پاسخ قابل قبولی نمی‌توانند ارائه کنند

مسوولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات پیوسته بر ادعای خود تاکید دارند که ایران در زمینه فناوری اطلاعات و ‏ اینترنت با مشکل خاصی روبه رو نیست و برای تاکید حرف خود نیز پای ضریب نفوذ اینترنت در ‏کشور را به میان می‌کشند. اما آمارهای جهانی خلاف این اظهارات است. به عنوان مثال ‏بر اساس اعلام مجمع جهانی اقتصاد که مهر ماه سال جاری منتشر شد ایران را از نظر شاخص پهنای باند اینترنت در میان 139 کشور جهان در رده 99 قرار داد. ‏بر اساس اعلام مجمع جهانی اقتصاد، ایران در این رده‌بندی از کشورهایی مانند فیلیپین، اندونزی، غنا، آفریقای جنوبی، پاکستان، هند و کامرون ‏بالاتر قرار گرفته است.‏

در این رده‌بندی کشورها بر اساس پهنای باند بین‌المللی اینترنت؛ یعنی مگابایت بر ثانیه به ازای هر 10 هزار نفر جمعیت دسته‌بندی شده‌اند. به ‏طوری که بالاترین عملکرد مربوط به لوکزامبورگ است که در این کشور به ازای هر 10 هزار نفر نزدیک به 73 هزار مگابایت بر ثانیه پهنای باند ‏اینترنت وجود دارد. ضریب مربوط به هنگ‌کنگ و هلند نیز نزدیک به پنج هزار و 600 و نزدیک به 778 است. این ضریب برای ایران نیز 5/1 ‏اعلام شده است.‏

فارغ از این رتبه‌بندی جهانی، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی‌نیز طی یک بررسی بازار پهنای باند در ایران ‏را دارای ویژگی و پیچیدگی‌های زیادی دانسته است. در قسمتی از این گزارش آمده است که بخش عمده‌ای از بازار به ‏صورت انحصاری در اختیار شرکت‌های دولتی است و کمیسیون تنظیم مقررات نیز به علت وابستگی به وزارتخانه، ‏اقدامی برای آزادسازی این بازارها انجام نمی‌دهد‎.‎

در همین حال هزینه انتقال بسیار بالا است و مجموع هزینه انتقال و پهنای باند 70 درصد هزینه‌های بنگاه‌های خصوصی ‏را به خود اختصاص می‌دهد، ضمن اینکه مدیریت دولتی ناکارآمد است و هزینه‌های شرکت‌های دولتی به وسیله افزایش ‏قیمت خدمات تامین می‌شود‎.‎موضوع قابل توجه دیگر این است که قیمت خرید اینترنت از دروازه‌های اصلی خارجی ‏بالاست و به همین جهت هر نوع مدیریت تعرفه نمی‌تواند قیمت‌ها را واقعی کند‎.‎

مسوولان سازمان فناوری اطلاعات از ابتدای سال گذشته با راه‌اندازی سامانه اندازه‌گیری سرعت اینترنت کاربران را تشویق کرده‌اند تا سرعت اینترنت خود را بسنجند و در صورت بروز مشکل گزارش‌های خود را به سازمان تنظیم مقرارات ارسال کنند، اما حالا و با این قطع و وصل‌های گاه و بی‌گاه مشخص نیست که چه ارگانی پاسخگو است و کاربران باید شکایت خود را به کجا ببرند.