محققان دانشگاه مک گیل، کانادا، پروتئین‌هایی که باعث ایجاد سلول‌های بنیادی سرطانی می‌شوند را شناسایی کردند. هدف قرار دادن و سرکوب پروتئین خاصی به نام گالکتین ۱ می‌تواند درمان موثرتری برای گلیوبلاستوما (شایع‌ترین تومور بدخیم اولیه سیستم عصبی مرکزی است که در نخاع یا مغز بروز می‌کند) در ترکیب با پرتودرمانی ارائه دهد.
به گزارش نوروساینس، گلیوبلاستوما به‌دلیل مقاومت در برابر درمان، شایع‌ترین و تهاجمی‌ترین تومور سرطانی مغز در بزرگسالان است که سریع رشد می‌کند و به سرعت گسترش می‌یابد. در حالی که درمان‌هایی مانند جراحی، اشعه و شیمی‌درمانی می‌توانند علائم را برای چند ماه کاهش دهند اما در بیشتر موارد سلول‌های توموری پس از درمان دوباره رشد کرده و سرطان عود می‌کند.
به گفته محققان، هر چقدر هم علف‌های هرز بریده شوند، اگر ریشه‌ها بیرون نیایند، علف‌های هرز فقط دوباره رشد می‌کنند.
به گفته محققان در میان همه سلول‌های سرطانی، برخی به‌عنوان سلول‌های بنیادی عمل کرده که خود را تکثیر و سرطان را حفظ می‌کنند، درست مانند سلول‌های بنیادی معمولی که به‌طور معمول اندام‌ها و بافت‌های ما را تجدید و حفظ می‌کنند. آنان با هدف قرار دادن نحوه عملکرد سلول‌ها، راهی جدید برای اختلال در تولید تومورهای جدید کشف کردند.
آرزو جهانی اصل، دانشیار پزشکی در دانشگاه مک گیل می‌گوید: آنچه ما پیدا کردیم به‌راستی شگفت‌انگیز بود. بعد از مهار پروتئین گالکتین ۱، تومورهای مغزی چند ماه رشد نکردند. برای بهبود پاسخ بیمار به درمان، باید از این آسیب‌پذیری‌های تازه شناسایی شده در سلول‌های بنیادی سرطانی استفاده کنیم.
محققان دریافتند، پروتئینی به نام گالکتین ۱ با پروتئین دیگری به نام HOXA۵ در تعامل است تا برنامه‌های ژنتیکی را که رفتار سلول‌های بنیادی سرطانی را تحریک می‌کند، کنترل کند. با سرکوب گالکتین ۱ در مدل‌های پیش بالینی، آنان بهبود قابل‌توجهی در پاسخ تومور به پرتودرمانی پیدا کردند که منجر به افزایش طول عمر شد.
محققان همچنین پایگاه داده‌های بیماران را تجزیه‌وتحلیل کردند و دریافتند، بیماران مبتلا به گلیوبلاستوما با بیان کم پروتئین‌های گالکتین ۱ و HOXA۵ بهترین پیش‌بینی بیماری را داشتند. این پروتئین‌ها همراه با پروتئین دیگری به نام STAT۳ مکانیسم‌هایی را فعال می‌کنند که باعث ایجاد نوعی تهاجمی از گلیوبلاستوما می‌شود.
این کشف مکانیسم‌های تنظیم‌کننده سلول‌های بنیادی سرطانی را روشن می‌کند. یافته‌ها شواهدی را ارائه می‌دهند که هدف قرار دادن پروتئین گالکتین ۱، همراه با پرتودرمانی، می‌تواند راه را برای آزمایش‌های بالینی آینده در درمان تومورهای گلیوبلاستوما هموار کند. گام بعدی مقایسه اثربخشی رویکردهای مختلف برای سرکوب مجموعه گالکتین ۱ و HOXA۵ در مغز با پیشرفت‌هایی در ژن درمانی از طریق فناوری کریسپر است.
لازم به ذکر است که فناوری کریسپر یک ابزار ساده و در عین حال قدرتمند برای ویرایش ژنوم است. این فناوری به محققان اجازه می‌دهد تا به‌راحتی توالی دی‌ان‌ای ( DNA ) را تغییر داده و عملکرد ژن را تغییر دهند.
نتایج این تحقیق در مجله Cell Reports منتشر شده است.
ایسنا
