تیمی به رهبری دانشکده پزشکی دانشگاه پیتسبورگ موفق به حل این معما که چطور HIV منجر به بروز برخی سرطانهای نادر میشوند
به نقل از مدیکال اکسپرس، تقریبا یک دهه است که دانشمندان میدانند HIV خود را در ژنهای سلولهایی که پتانسیل ایجاد سرطان را دارند، ادغام میکند و هنگامی که این اتفاق در حیواناتی با سایر رتروویروسها رخ میدهد، این حیوانات اغلب دچار سرطان میشوند. اما به طور گیج کننده و خوشبختانه، این امر به طور منظم در افرادی که مبتلا به HIV هستند اتفاق نمیافتد.
تیمی تحت رهبری دانشکده پزشکی دانشگاه پیتسبورگ و موسسه ملی سرطان (NCI) در Science Advances اعلام کردند که متوجه شدهاند چرا پزشکان میزان بالایی از لنفوم سلول T - یا سرطان سیستم ایمنی را در بیماران مشاهده نمیکنند.
جان ملورز، نویسنده ارشد که دارای کرسی وقفی برای حذف جهانی HIV و ایدز در پیت است، میگوید: به نظر میرسد ما برخی از رمز و رازهای این موضوع را توضیح دادیم که چرا HIV به ندرت عامل مستقیم سرطان است. تحقیقات ما نشان داد که برای ایجاد لنفوم در افراد مبتلا به HIV نیاز به یک سری رویدادهای بسیار غیرمعمول شامل تغییرات در HIV و جهشهای اضافی در ژنهای انسانی است. پزشکان همیشه باید بیماران خود را از نظر سرطان به عنوان بخشی از مراقبتهای بهداشتی معمول غربال کنند، اما افراد مبتلا به HIV نباید از این بترسد که به ناچار لنفوم ایجاد میکند.
هنگامی که HIV وارد بدن میشود، سلولهای T را جستجو میکند و توالی ژنتیکی خود را که «provirus» نامیده میشود، در DNA سلول قرار میدهد؛ این به طور موثری سلولهای T را که معمولا بدن را در جستجوی عوامل بیماری زای خارجی گشت میزنند، ربوده و در عوض به آنها دستور میدهد HIV بیشتری تولید کنند.
تحقیقات قبلی توسط تیمهای NCI و Pitt نشان داد پروویروس میتواند خود را در کد ژنتیکی سلولهای T در جایی قرار دهد که باعث میشود این سلولهای آلوده به کلونهای بزرگ و غیر سرطانی خود تبدیل شوند و در برخی موارد، این کلونها میتوانند کامل باشند. پروویروسهای عفونی این گونه کلونها «repliclones» نامیده میشوند، زیرا حامل یک پروویروس با قابلیت تکثیر هستند. لزوما هدف ویروس القای رشد repliclones نیست. این فقط نتیجه جایی است که پروویروس خود را در کد ژنتیکی سلول T قرار داده است.
این اکتشافات قبلی باعث ایجاد یک پارادوکس شد: اگر HIV بتواند در انکوژنهای سلول T (ژنهای دخیل در تقسیم سلولی طبیعی که در صورت جهش منجر به رشد سلولهای سرطانی میشوند) ادغام شود، آیا نباید باعث لنفوم نیز شود؟
برای پاسخ به این سوال، گروه نمونههایی از ۱۳ بیمار مبتلا به لنفوم HIV دریافت کردند و سه نمونه را انتخاب کردند که دارای سطح بالایی از ویروسهای HIV بودند که نشان میدهد این ویروس ممکن است در تشکیل سرطان نقش داشته باشد.
سپس آنها این نمونهها را بررسی کردند تا بدانند پروویروس در کجای DNA سلول T وارد شده است. این تجزیه و تحلیل دقیق نشان داد که وقتی ویروس HIV در ژنی به نام STAT۳ یا STAT۳ و ژنی دیگر به نام LCK قرار میگیرد، میتواند سلولهای دارای این پروویروسها را وادار به تکثیر سلولی کند. با جهشهای غیر ویروسی اضافی در ژنهای دیگر انسان، این میتواند منجر به لنفوم سلول T شود.
ملورس، رئیس بخش بیماریهای عفونی در UPMC، میگوید: این یک فرآیند پیچیده و چند مرحلهای است که مستلزم اتفاقات نادر برای درج در ژنهای STAT۳ یا STAT۳ و LCK در نقطه مناسب است. من به عنوان یک پزشک اطمینان میدهم که این اتفاقات نادر هستند. اگرچه ما باید از احتمال ایجاد لنفوم توسط HIV آگاه باشیم، اما این اتفاق آنقدر نادر است که هنوز جای نگرانی ندارد.
از آنجا که افراد مبتلا به HIV به دلیل پیشرفت در زمینه دارویی و مراقبتهای بهداشتی عمر بیشتری دارند، سالهای بیشتری وجود دارد که جهش در ژنهای میزبان تجمع مییابد. ملورس خاطرنشان کرد: هنگامی که این امر با اثرات پروویروسهایی که قبلا در آنکوژنها وارد شدهاند همراه شود، فراوانی لنفوم میتواند با گذشت زمان افزایش یابد. تاکنون، این مورد مشاهده نشده است. با این وجود، تیم تحقیق بر اهمیت مطالعات بیشتر برای ارزیابی نقشی که داروهای HIV در پیشگیری از لنفومهای سلول T ایفا میکند، همراه با نظارت مداوم بر لنفومهای سلول T در افراد مبتلا به HIV تاکید کرد.
باشگاه خبرنگاران جوان